İshalle seyreden hastalıklarda kriptosporidyumun rolü ve sağlıklı popülasyonda seroprevalansı

Abstract

ÖZET Cryptosporidium cinsi mikroorganizmalar, insan ve çeşitli hayvanların mukoza epitellerini infekte eden koksidya grubundan parazitlerdir. Günümüzde önemli enterik patojenler arasında yer alan bu protozoon, immünitesi yeterli konakta, akut kendiliğinden iyileşen ishallere neden olurken; immünitesi yetersiz konakta hayatı tehdit eden ciddi hastalıklara neden olabilmektedir. Gelişmekte olan ülkelerden bildirilen yayınlarda en önemli enterik patojenler arasında yer alan Cryptosporidium parvum'un, bölgemizde ishalle seyreden hastalıklardaki rolünü belirlemek ve seçilmiş kapalı bir popülasyonda anti- kriptosporidyal antikorların seroprevalansını ve infeksiyon kazanım oranını saptamak amacıyla bu çalışmayı planladık. Dışkı örneklerinde kriptosporidyum ookistlerini saptamak üzere formalin etilasetat çöktürme tekniğinin ardından Kinyoun'un modifiye soğuk boyama, yöntemi kullanılmıştır. Bir grup örnekte Kinyoun'a ilaveten auramin-rodamin (AR) boyama yöntemi de karşılaştırmalı olarak çalışılmıştır. Anti-kriptosporidyal antikorları saptamak üzere ise indirekt immünfloresan yöntemi kullanılmıştır.İshalli 480 hastanın 12 (%2.5)'sinin dışkı örneklerinde kriptosporidyum ookistleri saptanırken; bu oran 3 yaşın altındaki ishalli çocuklarda %9.5 olarak bulunmuştur (p<0.05 - genel semptomatik popülasyonla karşılaştırıldığında). Buna karşın sağlıklı asemptomatik kişilerden oluşan iki tip kapalı popülasyona (askerler ve yuva çocukları) ait dışkı örneklerinde kriptosporidyum ookisti saptanmamıştır. Dışkı örneklerinde kriptosporidyum ookisti saptanan hastaların hiçbirinde başka bir parazite rastlanmazken; bu hastaların hemen hepsi sonbahar ve ilkbahar aylarında başvurmuştur. Kriptosporidyum ookisti saptanan hastaların hemen hepsinde ishal süresi 7 günden fazla olarak saptanmış ve bu hastalara ait dışkı örneklerinin sadece ikisinde, mukus ve lökosit görülmüştür. İshalli 480 hastanın 347'sinin dışkı örnekleri hem Kinyoun hem de AR boyama yöntemleri ile incelenmiş olup, her iki boyama yöntemi arasındaki uyum %100 olarak saptanmıştır. Bir toplumda anti-kriptosporidyal antikorlar açısından seropozitiflik oranını ve kapalı bir popülasyonda infeksiyon kazanım oranını saptamak üzere sağlıklı askerlerden eğitim dönemlerinin başında alınan serum örneklerinde seropozitiflik oranı %15.9 olarak saptanırken; 4 ay sonra bu oran %27.1'e yükselmiştir (p<0.05).

SUMMARY Cryptosporidium parvum is a coccidian parasite that can cause chronic, life- threatening diarrhea in immunocompromised and self-limited diarrhea in immunocompetent individuals. The purpose of this study is to determine the role of Cryptosporidium in diarrheal diseases in our area and seroprevalance of anti-cryptosporidial antibodies in a selected population. We used formalin ethylacetate sedimentation technique, Kinyoun's modified cold stain, for detection of Cryptosporidium oocysts in stool samples. To compare two staining techniques, AR stain was also used for some of study population. Indirect immunoflourescein assay was performed in order to detect anti-cryptosporidial antibodies in serum samples. Twelve of 480 patients (2.5%), were found to be positive for Cryptosporidium oocysts in their stool samples and this rate was reached 9.5% in children under 3 years of age (p<0.05 - when compared with general symptomatic population). In contrast; screening of healthy asymptomatics from two closedpopulation (military personnel and children from day-care center) showed no evidence of parasite. None of the patients with positive cryptosporidial oocysts had another parasite in their stools and all of cases were condensed in early fall and spring. In almost all patients in the study, diarrheal course due to Cryptosporidium infection was more than 7 days. Only two of the stool samples with cryptosporidial oocysts was detected as having mucus and leucocytes. When two detection techniques (namely Kinyoun and AR staining techniques) were compared in 347 of 480 patients, they were in a full agreement. In order to find out the seroprevalance rate in the community and acquisition rate of infection in a closed population anti-cryptosporidial antibodies were detected in military personnel before and after their military service; the seropositivity rate was 15.9% at the begining and reached 27.2% after 4 months (p<0.05).