Son dönem kronik böbrek yetmezliğinde ACE inhibitörlerinin serum eritropoetin ve hematokrit düzeyleri üzerine etkisi

Abstract

ÖZET Yapılan araştırmalar, Angiotensin Konverting Enzim (ACE) inhibitörleri ile eritropoiesis arasında bir ilişkinin varlığını göstermektedir. Bu çalışma, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi hemodiyaliz ünitesindeki hastalar ile Nefroloji kliniğinde yatmakta olup diyaliz programlarına hazırlanan son dönem kronik böbrek yetmezliği olan hastalarda yapılmıştır. Çalışmaya alman hastalar hipertansiyon ve anemi ile komplike olup, erythropoietin (EPO) yetersizliği dışında anemiye sebep olabilecek enfeksiyon, demir eksikliği, folik asit ve vit Bı2 eksikliği, hemoliz, hemoraji ve aliminyum toksisitesi mevcut değildi. Çalışma grubu 20 kişiden oluşmakta olup 10 mg/gün Fosinopril almaktaydı. 20 kişilik kontrol grubuna ise herhangi bir antihipertansif verilmedi. Hastaların serum EPO düzeyleri 0, 3 ve 21. günde, hematokrit ve kreatinin klirensleri 0ve21. günde karşılaştırıldı. Çalışma grubunda ; EPO düzeyi 3. günde ortalama %18.8 düşüş gösterdi, (p < 0.01) 21. günde ise 3. güne nazaran %11.44'lük düşüş oldu. ( p > 0.05 ). Hct düzeyi %13'lük düşüş gösterdi. ( p < 0.001 ) Hct oranındaki aym düşüş, serum EPO düzeyinde düşme olmayan 6 hastada da (%30) mevcuttu. Kreatinin klirens değerlerinde ise belirgin değişme olmadı. Çalışma grubundaki Hct değerindeki düşüş, kontrol grubuyla karşılaştırıldığında sonuç daha belirgindi. (p<0.0001). 46Sonuç olarak ACE inhibitörleri çalışmamızda, Son dönem kronik böbrek yetmezlikti hastalarda ; 1- Serum EPO düzeyini düşürdü. (Düşüş 3. günde belirgin olup, 21. günde azalarak devam etti.) 2- Hct düzeyini belirgin düşürdü. 3- Mevcut bulgular Hct düzeyindeki düşüşün sadece EPO düzeyindeki düşmeye bağlı olmadığı yönündeydi. 4- Bu etkilerini, kreatinin klirens değerlerini etkilemeden yapmışlardı. 47