Hemodiyaliz programında bulunan kronik böbrek yetmezlikli hastalarda serum kurşun düzeylerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET Hemodiyalize giren kronik böbrek yetmezlikli hastalarda, hemodiyalizin kan kurşun düzeyleri üzerindeki etkileri araştırma konusudur. Kesitsel ve tanımlayıcı nitelikteki bu araştırmada, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalına bağlı, Hemodiyaliz Ünitesinde tedavileri sürdürülen 14'ü erkek, 7'si kadın, yaşları 18-67 arasında, ortalama yaşlan 46±15 olan, 21 hasta çalışma kapsamına alındı. Bu hastalarla; yaş, cins, yerleşim yeri gibi demografik faktörleri eşleştirilen 12'si erkek, 9'u kadın, yaşlan 21-70 arasında, ortalama yaşlan 44±17 olan, 21 sağlıklı gönüllü, kontrol grubu olarak alındı. Olgular, yaş, cins, yerleşim yeri, sigara içme, tansiyon, htc düzeyleri, diyaliz olguları ise ayrıca diyaliz süresine, toplam diyaliz sayısına, Epo tedavisine, kompliyansa göre sınıflandırılarak, kan kurşun düzeyleri ile çapraz tablolar yapılarak karşılaştırıldı. Bizim çalışmamızda, kontrol grubunun ortalama kan kurşun düzeylerinin (27.8±17.8 ug/dl), hemodiyalize giren kronik böbrek yetmezlikli hastalardan (15.1±14.8 ug/dl) oldukça yüksek olduğu gösterilmiştir (p<0.05). Kurşun intoksikasyonunu yansıtan 40 ug/dl'den yüksek değerler hemodiyalize giren kronik böbrek yetmezlikli hastaların %9,5'inde saptanırken, mesleksel ve çevresel risk için eşik değer olan 30 ug/dl'den yüksek değerler ise %14,3 oranında bulunmuştur. Hemodiyalize giren kronik böbrek yetmezlikli hastalarda, kan kurşun düzeylerini etkileyen başlıca faktörler olarak; 1. Sigara içmek: Hem ağır sigara içiciliğinin hem de günlük içiciliğin anlamlı derecede kan kurşun düzeylerine etki ettiği saptandı (p<0.01). Kontrol grubunda ise 1. Şehirde yaşamanın kan kurşun düzeylerini etkilediği saptandı (p<0.05). 2. Sigara içmek: Ağır sigara içiciliğinin anlamlı derecede kan kurşun düzeylerine etki ettiği saptandı (p<0.05). Sonuç olarak kronik böbrek yetmezliği, kan kurşun birikimini kolaylaştırmamakta, hemodiyalize giren kronik böbrek yetmezlikli hastalarda, bölgedeki su içeriğinin de göz önünde tutulması ve hemodiyalizin uygun teknik özelliklere sahip olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.