Genel cerrahi yoğun bakım ünitesinde deliryum sebepleri, prevalansı ve sonuçları

Abstract

ÖZET 1 ocak 1996 ile 1 ocak 1997 arası bir yıllık süre zarfında, kliniğimize değişik tanılarla başvuran 818 hasta deliryum açısından prospektif çalışma protokolüne alındı. Deliryum grubu(n=90) ve kontrol grubu(Nondeliryum grubu, n=728) ele alındı. Deliryum prevalansı %11 bulundu. Deliryum gelişen hastaların ; 56(%62.2)'si erkek, 34(%37.8)'ü kadın, gelişmeyen hastaların ; 414(%56.9)'ü erkek, 314(%43.1)'ü kadın idi. Cinsiyet açısından aralarında anlamlı fark bulunamadı(X2=0.94 p=0.332). Deliryum gelişenlerin yaş ortalaması 47.57±19.89, gelişmeyenlerin yaş ortalaması 39.88±17.07 bulundu(t=3.92 p=0.000). Acil vakalarda deliryum daha sık izlendi(X2=37.91 pO.0000). Ortalama hastanede yatış süresi 15.64±1 6.52(1 -105) gün idi. Tıkanma ikterlerinde; %51.7, fistüllerde %50, ateşli silah yaralanmalarında %22.9, kunt batın travmalarında %35.3, sigmoid kolon torsiyonlarında %50, nekrotizan faciitlerde %50, üst GİS kanamalarında %60 oranında deliryum görüldü. Deliryumlu hastaların %63.7'sinde elektrolit imbalansı, %78.9'unda respiratuar hastalık, %41.1'inde azotemi, %44.4'ünde anemi, %43.3'ünde hipoalbüminemi, %76.7'sinde hipotansiyon, %73.3'ünde ateş/hipotermi, %38.9'unda metabolik asidoz etyolojik faktörler olarak tesbit edildi. Hastaların; %67.8'inde hiperaktif tip, %32.2'sinde hipoaktif ` tip psikomotor aktivite tesbit edildi. Hastaların %31'ine sebebe yönelik tedavi ve diazepam, %13.3'üne sebebe yönelik tedavi ve haloperidol, %55.6'sınada sadece sebebe yönelik tedavi uygulandı. Deliryumlu grupta mortalite oranı %58.9 iken, nondeliryum grubunda mortalite oranı %0.3 bulundu(X2=438.78 p<0.0000). Sonuç olarak; deliryumun multipl etyolojik faktörlerinin olduğu, acil vakalarda deliryum sıklığının daha fazla olduğu (p<0.0000), morbidite ve hospitalizasyon süresini arttırdığı ve deliryum gelişenlerde mortalitenin daha yüksek olduğu kanaatine varıldı. 45