Acil servise başvuran organik fosfor entoksikasyonu olgularının değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Bu çalışmada bölgemizdeki organik fosfor entoksikasyonu olgularının, demografik verileri, laboratuvar bulguları ve klinik özelliklerinin incelenmesi amaçlandı. Çalışmamızda, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İlk ve Acil Yardım Kliniğine 1998 yılı içinde başvuran organik fosfor entoksikasyonu olguları değerlendirildi. Prospektif nitelikteki bu çalışmada, 5 erkek ve 19 kadın olgu değerlendirildi. 5 olgu kaza, 19 olgu özkıyım nedeniyle oluşmuştu. Organik fosfor entoksikasyonu olgularının demografik verileri değerlendirildiğinde: olguların yaş ortalaması 24±ll'dir, cinsiyetine göre olgular incelendiğinde, olguların büyük kısmının kadın olduğu tespit edildi (19 olgu, %79.2); kadın/erkek oranı 3.8/1 olarak bulundu. Olgular yaşlarına göre değerlendirildiğinde %54.2'sinin 20 yaş altında, %83.3'ünün 30 yaş altında olduğu görüldü. Özkıyım nedeniyle başvuran olguların büyük kısmının bekar olduğu tespit edildi (%58.4) (p<0.05), Olguların büyük kısmının ilkokul (16, %66.7) mezunu olduğu ve çoğunun düşük (14, %58.3) ekonomik statüde olduğu saptandı. Acil birime başvuru sırasında olguların %79.2'sine periferde atropin uygulanmıştı. PAM ise olguların %29.2'sine acil birimde uygulanmıştı. EKG'leri incelendiğinde, taşikardi 14 olguda (%58.3), ST değişikliği 13 olguda (%54.2), T değişikliği 3 olguda (%12.5) görülürken; bradikardi olguların hiçbirinde görülmedi. Atropin ve PAM'in birlikte kullanıldığı olgularda daha yüksek oranda aritmiler görüldü, ancak anlamlı istatistiksel farklılık saptanmadı (p>0.05). Olguların biyokimyasal değerleri incelendiğinde, hipokalemi 8, hiponatremi 4, hipokloremi 2 olguda bulundu. Ortalama glikoz, SGPT, CK ve LDH değerlerinin normalden yüksek olduğu görüldü. Bizim çalışmamızda lökosit değeri olguların büyük çoğunluğunda (21 olgu) yüksek bulundu (18.800±8.800, 6.700-38.000). Eritrosit değerleri ise 6 olguda yüksek, 1 olguda düşük bulunurken; 17 olguda normal sınırlardaydı. Diğer parametreler belirgin etkilenmemişti. Zehirlenen olguların semptom ve bulgularının görülme sıklığı incelendiğinde, en sık görülen semptom ve bulgular: kusma (18, %75), bayılma (17, %70.8), taşikardi ve uyuklamaydı (14, %58.3). Sonuç olarak; 1. Olgularımızda ciddi aritmiler (supraventriküler ve ventriküler taşikardi) saptamadık. 2. Bölgemizde organik fosfor bileşikleri ile entoksikasyonlar genç bireyleri, özellikle genç bekar kadınları etkilemekte, bunlarında büyük bir çoğunluğu özkıyım amaçlı olmaktadır. 33