Antikolinesteraz ilaçların sıçan mide ve ileum düz kası üzerine antimuskarinik etkileri

Abstract

ÖZET Kelle, L, Antikolinesteraz ilaçların sıçan mide ve ileum düz kası üzerine anti- muskarinik etkileri, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Tıbbi Farmakoloji Uzmanlık Tezi, Diyarbakır 2003. Çalışmamızda antikolinesteraz ilaçların yüksek dozlarında sıçan mide fundus ve ileum düz kas dokularındaki muskarinik reseptörleri inhibe edip etmediklerini ve bu ilaçların sıçan intestinal düz kas kasılmaları üzerine olası dual etkilerini inceledik. Çalışmamızda her iki cinsiyetten, erişkin, 200-300 g ağırlığında Wistar albino sıçanlar kullandık. İki aşamalı olarak planlanan çalışmanın ilk aşamasında kas kasılmaları oluşturmak üzere betanekol, ikinci aşamasında da elektriksel alan stimülasyonu (EAS) kullandık. Çalışmamızın başlangıcında ilk olarak sırasıyla iki ayrı deneysel aşama için betanekole kümülatif olarak kasılma yanıtları ve EAS'na kontrol kasılma yanıtları alındı. Takiben her bir antikolinesterazların dört ayrı konsantrasyonu, düz kas striplerinin asılı olduğu organ banyosu içerisine zerk edildi. Antikolinesterazların her bir konsantrasyonundan sonra ilk aşamada betanekol için kümülatif derişim-yanıt eğrileri, ikinci aşamada da EAS için kasılma yanıtları elde edildi. Bu kasılma yanıtları, eşleştirilmiş örnekler Student's t testi kullanılarak kontrol yanıtlarıyla karşılaştırıldı. İlk aşamada antikolinesterazlardan hiçbirisi ilk üç derişimlerinde (sırasıyla 1, 10 ve 100 uM), betanekol kasılma yanıtlarında herhangi bir güçlenmeye yol açmadı. Fakat 1 mMTık en yüksek derişimlerinde, neostigmin, edrofonyum ve piridostigmin, her iki tip düz kas stripinde betanekolle uyarılan düz kas kasılmalarım zayıflattı (p < 0,05; eşleştirilmiş örnekler Student's t testi). İkinci aşamada, neostigmin ve piridostigminin her ikisi de ilk üç derişimlerinde (sırasıyla 1, 10 ve 100 uM), EAS ile uyarılan kasılma yanıtlarının E maks değerlerini arttırdı, ancak sadece mide fundus striplerindeki değişiklikler istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p < 0,05; eşleştirilmiş örnekler Student's / testi). 1 mM gibi en yüksek derişimlerinde, neostigmin ve piridostigmin, hem mide hem de ileum striplerinde EAS ile uyarılan düz kas kasılmalarını zayıflattı ve bir antimuskarinik etkiye yol açtı (p < 0,05; eşleştirilmiş örnekler Student's t testi). Bunun aksine, edrofonyum mide ve ileum düz kasında dört derişiminden hiçbirisinde EAS ile uyarılan kas kasılmalarıüzerinde bir etki oluşturmadı. Edrofonyumun 1 mM'lık derişimi, mide fundus ve ileum striplerinin her ikisinde de kasılma yanıtlarının amplitüdünde bir düşüşe yol açtı, fakat bu değişiklikler anlamlı bulunmadı (p > 0,05; eşleştirilmiş örnekler Student's t testi). Sonuçlar antikolinesterazların sıçan mide fundus ve ileum preparatlarındaki kolinerjik kasılma yanıtları üzerinde dual etkili olabileceklerini düşündürmektedir. Antikolinesterazların yüksek dozları, intestinal düz kas kasılmaları üzerinde olasılıkla antimuskarinik etkilere yol açmaktadır. Bu çalışmada kullanılan antikolinesteraz ilaçların küçük derişimlerinde sıçan mide fundus striplerinde E AS ile elde edilen kolinerjik kasılma yanıtlarını arttırmalarına karşılık; yüksek derişimlerinde betanekole ve EAS'na verilen kasılma yanıtlarını her iki tip kas dokusunda azaltmaları: AChE'ı inhibe ederek kolinerjik kasılma yanıtlarında oluşturabilecekleri artışı olası antimuskarinik etkileri ile maskeleyebileceklerine işaret etmektedir. Anahtar Kelimeler: Antikolinesterazlar, düz kas kasılması, betanekol, antimuskarinik etkiler, elektriksel alan stimülasyonu.

ABSTRACT Kelle, I., The antimuscarinic effects of anticholinesterase drags on rat gastric and ileum smooth muscle, Dicle University Faculty of Medicine, Thesis in Medical Pharmacology, Diyarbakır 2003. We have investigated whether anticholinesterase drugs in larger doses inhibit muscarinic receptors of rat gastric fundus and ileum smooth muscles and whether these drugs have dual effects on rat gastrointestinal smooth muscle contractions. In this study, we used adult, in either sex Wistar albino rats weighing 200-300 g. Initially control cumulative contractile responses obtained by bethanechol and control contractile responses by electrical field stimulation (EFS), for two individual experimental stages. Following this, four different concentrations of each anticholinesterase (1, 10, 100 and 1 raM) injected into the organ bath solution where smooth muscle strips suspended. After each concentration of anticholinesterases, cumulative concentration-response curves for bethanechol for the first stage and contractile responses for EFS for the second stage has been obtained. These contractile responses has been compared as to control responses by using Student's / test for paired variates. At the first stage, none of the three anticholinesterases did cause any potentialization on contractile responses for bethanechol at their first three concentrations (1, 10 and 100 uM). But at their highest concentration such as 1 mM, neostigmine, edrophonium and piridostigmine attenuated the bethanechol induced contractile responses in both types of smooth muscle preparations (p < 0,05; Student's t test for paired variates). At the second stage, both neostigmine and piridostigmine increased the E max values of contractile responses for EFS at their first three concentrations; but only the changes in gastric fundus strips has found statistically significant (p < 0,05; Student's t test for paired variates). At highest concentration such as 1 mM, neostigmine and piridostigmine attenuated the EFS induced smooth muscle contractions and caused an antimuscarinic effect in both types of smooth muscle preparations (p < 0,05; Student's t test for paired variates). In contrast, edrophonium had no effect on EFS induced smooth muscle contractions, at none of its four concentrations. TheVI concentration of 1 mM for edrophonium, did cause a decrease at amplitudes of contractile responses on both gastric fundus and ileum strips; but these changes has not found significant (p > 0,05; Student's t test for paired variates). The results suggest that anticholinesterases may have dual effects on cholinergic contractile responses of rat gastric fundus and ileum smooth muscle preparations. Larger doses of anticholinesterases evoke antimuscarinic effects on intestinal smooth muscle contractions. Because of the augmentation of EFS induced contractile responses of rat gastric fundus strips by anticholinesterase drugs and attenuation of these contractile responses by larger doses of these drugs; it is conceivable that anticholinesterase activity of these drugs may be masked by their antimuscarinic effects. Keywords: Anticholinesterases, smooth muscle contractility, bethanechol, antimuscarinic effects, electrical field stimulation.