Lisede öğrenim gören adölesanların internet kullanımının ve psikososyal uyum düzeylerinin değerlendirilmesi

Abstract

Dünyada ve Türkiye'de internet kullanımı her geçen yıl artmaktadır. Özellikle adölesanlar problemli internet kullanımı (PİK) bakımından riskli bir gruptur. Bu araştırma, adölesanların internet kullanımı ve psikososyal uyum düzeyleri ile ilişkili faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişkisel olarak yapılmıştır. Araştırmaya kamuya ait bir lisede öğrenim gören 250 öğrenci dahil edilmiştir. Veri toplama araçları olarak; sosyo demografik bilgi formu, internet kullanım bilgi formu, Problemli İnternet Kullanım Ölçeği (PİKÖ-E) ve Güçler ve Güçlükler Anketi (GGA-E) kullanılmıştır. Bu çalışmada PİKÖ-E'nin ortalaması 68.9 ± 21.9; GGA-E'nin ortalaması 48.2 ± 5.1 olarak bulunmuştur. Araştırma sonucunda; cinsiyet, ailenin aylık geliri, aile-arkadaş ilişki memnuniyeti, okul sorunu yaşama, internete bağlanılan yer, internet kullanım beceri düzeyi, ailenin internete girmeyi yasaklama durumu, aile internete girmeyi yasakladığında internet kafeye gitme durumu, internet kullanırken fiziksel herhangi bir ağrının olması PİK düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterirken; anne-babanın eğitimi, aile tipi, sosyal paylaşım ağında hesabın bulunması, internet kullanırken gerçek adı kullanma durumu ile PİK düzeyinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Aile ile olan ilişki, internet kullanım beceri düzeyi, ailenin internete girmeyi yasaklama durumu, internet kullanırken gerçek adı kullanma durumu internet kullanırken fiziksel herhangi bir ağrının olması durumu ile GGA-E düzeyi istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık gösterirken; cinsiyet, ailenin aylık geliri, anne-babanın eğitim durumu, aile tipi, arkadaş ilişki memnuniyeti, okul sorunu yaşama, internete bağlanılan yer, aile internete girmeyi yasakladığında internet kafeye gitme durumu, sosyal paylaşım ağında hesabın bulunma durumu ile GGA-E düzeyinin istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Lisede öğrenim gören adölesanlarda PİKÖ-E'nin belirleyicileri hiyerarşik çoklu regresyon analizi ile değerlendirilmiştir. Model 1'de sosyo-demografik değişkenlerin, Model 2'de internet kullanımına ilişkin değişkenlerin ve Model 3'te GGA-E değişkeninin belirleyicilikte etkisi değerlendirilmiştir. Problemli internet kullanımını Model 1 %20 oranında, Model 2 %43 oranında açıklamaktadır ve Model 3'te GGA-E değişkeninin belirleyici bir etkisinin olmadığı bulunmuştur. Sonuç olarak PİK bireyin sosyal ilişkilerini, aile-arkadaş ilişkisini, okul akademik başarısını etkilemektedir. PİK gittikçe artan önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmektedir. Bu sorunun artmasını engellemek için etkili önlemler alınmalı ve uygulanmalıdır.Anahtar Sözcükler: Adölesan; İnternet; Problemli İnternet Kullanımı; Psikososyal Uyum

Internet use is increasing every year both in the world and Turkey. Adolescents are particularly at risk of problematic internet use (PIC). This descriptive study aims to determine the factors related to internet use among adolescents and their psychosocial adjustment levels. 250 students studying at a public high school participated in the study. Data collection tools included sociodemographic information form, internet use information form, Problematic Internet Usage Scale (PIUS), and Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). In this study, the averages of PIUS and SDQ are found as 68.9 ± 21.9 and 48.2 ± 5.1 respectively.The results of the study indicated that there were statistically significant differences between PIU levels and gender, the monthly income of the family, satisfaction from family-friend relationship, experiencing school-related problems, the place of connecting to the internet, the skill level of internet use, families' banning children from connecting to internet, going to internet cafes when it is not allowed by the family, and having physical pain while using the internet; however, there were no statistically significant differences between PIU levels and the education levels of parents, family type, having an account on a social networking site, and using real name when using the internet. While there was a statistically significant difference between SDQ levels and relationship with the family, the skill level of internet use, using real name when using the internet, and the presence of physical pain while using the internet, there were no statistically significant differences between SDQ levels and gender, the monthly income of the family, the education levels of parents, family type, satisfaction from family-friend relationship, experiencing school-related problems, the place of connecting to the internet, going to internet cafes when it is not allowed by the family, and having an account on a social networking site. Predictors Problematic Internet Usage Scale (PIUS) for the adolescents in high school were assessed with a deterministic hierarchical multiple regression analysis. Effects of sociodemographic variables in Model 1, variables related to internet use in Model 2 and SDQ variable in Model 3 were evaluated. The problematic ınternet use is explained by Model 1 at 20%, Model 2 at 43%; but it was identified that SDQ variable in Model 3 does not have a predictors effect.In conclusion, PIU has an impact on social relations, family-friend relationship, and academic achievement at school. PIU is becoming an increasingly important public health problem. Effective measures should be taken and implemented to prevent this problem from escalating.Keywords: Adolescent; Internet; Problematic Internet Use; Psychosocial Adjustment