Tip 2 diyabet mellitus hastalarının cepten sağlık ödeme maliyetlerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Yaşlanan nüfus, sağlıksız ve dengesiz beslenme, sebep olan risk faktörlerini taşıma gibi nedenlerden dolayı dünya genelinde kronik hastaların sayısı her geçen gün artış göstermektedir. Bu kronik hastalıklardan bir tanesi de Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından ölümlere en çok sebebiyet veren dört ana kronik hastalıktan biri olarak ifade edilen Diyabet Mellitus hastalığıdır. Her hastalıkta olduğu gibi Diyabet de beraberinde bireylere ekonomik bir yük yüklemektedir. Bu sebeple yürütülen bu çalışmada Tip 2 Diyabet hastalarının (servis ve poliklinik) hastalık ve hastalık ilişkili cepten ödeme maliyetlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Nicel bir araştırma olan bu çalışma aynı zamanda ekonomi araştırması niteliği taşımaktadır. Çalışmanın örneklemini ise bir üniversite hastanesine başvuran Tip 2 Diyabet tanılı hastalar oluşturmaktadır. Örneklem seçimi için olasılıksız yöntemden gelişigüzel örneklem yöntemi kullanılmıştır. Çalışma için etik kurul ve kurum izni alındıktan sonra veri toplama Eylül-Aralık 2017 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Cepten ödeme maliyetleri açısından servis ve poliklinik olmak üzere her iki hasta grubu içinde ayrı ayrı ortalama maliyet rakamları, servis hastaları için 350,59 TL iken; poliklinik hastalarında1046,26 TL olduğu görülmektedir. Son bir sene içinde her iki hasta grubu içinde yapılan toplam cepten ödeme maliyeti ise 111,309,442 TL olarak hesaplanmıştır. Ancak bu tutar sadece Konya'nın merkez ilçelerinden (Selçuklu, Karatay, Meram) hastaneye başvuru yapmış hastaların maliyetini kapsamaktadır. Bu açıdan farklı ilçelerden gelen hastaların, en basitinden yapacak oldukları ekstra ulaşım maliyeti gibi ek maliyetler çalışmanın dâhil edilme kriterlerine uygun olmadığı için dâhil edilmemiştir. Hastalar açısından maliyetin büyük kısmını Diyabet komplikasyonlu gelişen Diyabetik Ayak gibi hastalıkların sebep olduğu ve kullanılması gereken özel ayakkabı ve çorap gibi özel eşyaların oluşturduğu görülmektedir. Bunun yanında hastalık için özel olarak kullanılan iğne, şeker ölçüm cihazı ve aparatları gibi kalemler de hastalar açısından maliyet teşkil ettiği ifade edilebilir. Bu açıdan hastaların cepten ödeme maliyetinin azaltılması ile ilgili hastalara devlet desteğinin arttırılması veya kullanılan aletlerde yerli üretime geçilmesi ve hastaların bu yönde teşviki maliyetlerin azaltılmasında önemli rol oynayacaktır.

The number of chronic patients worldwide is increasing day by day due to the aging population, unhealthy and unbalanced diet, and carrying risk factors. One of these chronic diseases is Diabetes Mellitus disease, which is one of the four main chronic diseases that cause deaths, which is also announced by the World Health Organization. As with any disease, Diabetes also carries an economic burden on individuals. For this reason, the aim of this study is to determine the out-of-pocket costs of Type 2 diabetes patients (service and outpatient clinic) related to disease. This study, which is a quantitative research, has also the characteristics of an economic research. The sample of the study consisted of patients with Type 2 Diabetes who applied to a university hospital. Random sampling method was used for the sampling. After obtaining the ethics committee and institution permission for the study, data collection was performed between September and December 2017. In terms of out-of-pocket payment costs, the average cost figures for each patient group, including service and outpatient clinic, were 350.59 TL for service patients, and 1046.26 TL in the outpatient clinic. The total cost of out-of-pocket payments made for both groups in the last year was calculated as 111,309,442 TL. However, this amount only covers the cost of the patients who applied to the hospital from the central districts of Konya (Selçuklu, Karatay, Meram). In this respect, the additional costs of patients from different districts, such as extra transportation costs, are not included in the study because they do not comply with the inclusion criteria of the study. It is seen that special items such as special shoes and socks, which should be used due to diseases such as Diabetic Foot developing with diabetic complications, constitute the majority of the cost for the patients. In addition, items such as needles, diabetic measuring devices and apparatus used specifically for the disease are costly for the patients. In this respect, increasing the state support to patients or making domestic production for these devices and encouraging the patients in this direction will play an important role in reducing the costs.