Bakım vericilerin sağlık okuryazarlığı ve ilişkili faktörler

Abstract

Bakım vericiler, bireylerin geçici veya sürekli günlük yaşam aktivitelerini yerine getiremedikleri durumlarda bireyleri desteklemektedir. Bakım vericilerin sağlık okuryazarlık düzeyi hasta bakımını doğrudan etkilediğinden bakım kalitesinde oldukça önemlidir. Bu çalışma, bakım vericilerin sağlık okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak bir devlet hastanesinde yapılmıştır. Araştırmanın evrenini araştırma yapılan tarihler arasında hastanede yatarak tedavi gören 18 yaş üzeri bakım vericiler oluşturmuş ve 263 birey örnekleme dâhil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak sosyodemografik özellikler soru formu, Barthel İndeksi ve Sağlık Okuryazarlık Ölçeği (SOY) kullanılmıştır. Araştırmaya katılan bakım vericilerin yaş ortalaması 48±15 , %63,9'u kadın, %84,8'i evli, %43,7'si ilkokul mezunudur. Bakım vericilerin SOY toplam ve alt boyutlarından alınan puanlara göre sağlık okuryazarlık düzeyinin yüksek olduğu bulunmuştur. Bakım vericinin algılanan sağlığı ile SOY toplam arasında pozitif yönde; yaş, hastanın bağımlılık düzeyi, hastanın yaşı, bakım vericinin hastalık sayısı ve hastanın hastaneye yatış sayısı ile SOY toplam arasında negatif yönde ilişki bulunmaktadır. Sosyo-demografik özellikler sağlık okuryazarlık düzeyinin %25'ini, bakıma ilişkin değişkenler de sağlık okuryazarlık düzeyinin %47'sini yordadığı bulunmuştur. Sağlık okuryazarlık düzeyi bakımın iyileştirilmesinde önemlidir ve bakım vericilerde sağlık okuryazarlık düzeyinin belirlenmesi, deneysel ve çalışma sayılarının arttırılması önerilmektedir.

Caregivers support individuals in cases where they cannot perform temporary or permanent daily living activities. The level of health literacy of caregivers directly affects patient care and is very important in the quality of care. This study was conducted as a descriptive study in a public hospital in order to determine the health literacy level of caregivers. The population of the study consisted of caregivers over 18 years of age who were hospitalized during the study period and 263 individuals were included in the sample. Sociodemographic characteristics questionnaire, Barthel Index and Health Literacy Scale (HLS) were used as data collection tools. The mean age of the caregivers participating in the study was 48 ± 15, 63.9% were women, 84.8% were married and 43.7% were primary school graduates. It was found that health literacy level was higher according to the scores obtained from the total and sub-dimensions of the caregivers. There was a positive correlation between perceived health of caregiver and HLS total; There was a negative relationship between age, total dependence of the patient, age of the patient, the number of illnesses of the caregiver and the number of hospitalizations of the patient. It was found that socio-demographic characteristics predicted 25% of health literacy level and variables related to care predicted 47% of health literacy level. The level of health literacy is important in improving care and it is recommended to determine the level of health literacy in caregivers and to increase the number of experimental and studies.