Spontan bakteriyel peritonit tedavisinde iki farklı sefotaksim dozunun karşılaştırılması

Abstract

9-ÖZET GİRİŞ Siroz kronik karaciğer hastalığının son evresidir ve anatomik olarak karaciğerde yaygın fıbroz ve nodul oluşumu olarak tanımlanabilir. Siroz komplikasyonları parankim disfonksiyonuna, portal hipertansiyona veya her ikisine bağlı gelişebilir. Varis kanaması, asit gelişimi, spontan bakteriyel peritonit, hepatorenal sendrom, hepatik ensefalopati ve hepatoselüler karsinom gelişimi gibi komplikasyonlar yüksek mortaliteyle ilişkilidir. Spontan bakteriyel peritonit, asiti olan siroz hastalarının sık ve ciddi bir komplikasyonudur. Sefotaksim, spontan bakteriyel peritonit tedavisinde en fazla çalışılmış antibiyotik olup, International Ascites Club tarafından ampirik tedavi için minimum 5 gün süreyle 2gr/12 saat dozunda önerilmiştir. Spontan bakteriyel peritonit tedavisinde sefotaksimin diğer enfeksiyonlardaki dozlardan daha düşük dozlarda etkili olması beklenebilir. Çünkü sirozlu hastalarda sefotaksim atılımı azalır, spontan bakteriyel peritonit sıklıkla ilerlemiş siroz olgularında gelişir ve diğer enfeksiyonlara spontan bakteriyel peritonit daha düşük bakteri yüklüdür. Çalışmamızda spontan bakteriyel peritonit tedavisinde iki farklı sefotaksim dozunu karşılaştırdık. MATERYAL VE METOD Karşılaştırmalı, prospektif ve randomize çalışmamıza Haziran 2003 ile Temmuz 2004 arasında Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalına başvuran ve spontan bakteriyel peritonit tanısı alan 36 hasta (16 kadın, 20 erkek) alındı. Hastalar, günde 2 gram (19 kişi Grup I) ile günde 4 gram (17 kişi Grup II) sefotaksim alanlar olmak üzere iki gruba randomize edildi. Tedavi grupları bazal değerler (demografik, biyokimyasal, etyolojik, siroz evresi, vs..), gelişen komplikasyonlar ve hastane içi mortalite açılarından karşılaştırıldı. Sonuçlar ortalama ± SD olarak ifade edildi. Ortalamalar için Student's t-test, frekans dağılımları için Chi-square değerleri kullanıldı. p<0.05 istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. SONUÇLAR Asit sıvısı kültürlerinde üreme oranı %33.3 olarak saptandı E.coli %50 ile ile en fazla üretilen bakteri idi. Grup l'de 5 ve Grup ll'de 6 olmak üzere toplam 11 hastada (%30.6) hepatorenal sendrom gelişti. Spontan bakteriyel peritonit infeksiyon rezolüsyonu grup I de %89.5, grup II de ise %82.4 olarak saptandı. 42Tedavi süresi Grup l'de 5,5± 1,6 gün iken Grup II'de 5,6± 2,4 gün hesaplandı. Otuz altı hastanın 9'unda (%25) hastane içi ölüm gerçekleşti. Multivariant analizde hastanın bilinç değişikliği yakınmasıyla başvurması (p=0.038), alanin-amino- transferaz yüksekliği (p=0.034) ve sistolik (p=0.005), diyastolik (p=0.005) ve ortalama arter basınçlarının (p=0.004) düşük olması mortalite ile ilişkili bulundu. İki grup arasında hastane içi mortalite, hepatorenal sendrom gelişimi, ensefalopati gelişimi, infeksiyon rezolüsyonu ve tedavi süresi açısından fark saptanmadı (p>0.05). TARTIŞMA Günde 2 gram ile 4 gram sefotaksim tedavisi arasında mortalite ve komplikasyon gelişimi açısından fark bulunmadı. Spontan bakteriyel peritonit tedavisinde kullanılan antibiyotiklerin çoğu yüksek oranda enfeksiyon sağaltımı sağlamaktadır. Böylece etkinlikleri benzer olan bu protokoller arasında maliyet önem kazanmaktadır. Spontan bakteriyel peritonit için 2 gram/gün sefotaksim tedavisi (ortalama 5 gün) yeterlidir ve daha ucuzdur. 43

8-ABSTRACT INTRODUCTION Cirrhosis is the end stage of chronic liver diseases and may be defined anatomically as formation of the nodules and fibrosis. The complications of cirrhosis may be due to parenchymal dysfunction, portal hypertension, or both. Complications as variceal bleeding, development of ascites, spontaneous bacterial peritonitis, hepatorenal syndrome, hepatic encephalopathy, and hepatocellular carcinoma are related with high mortality. Spontaneous bacterial peritonitis is a common and serious complication in cirrhotic patients with ascites. Cefotaxime is the most commonly studied antibiotic in treatment of spontaneous bacterial peritonitis and have been recommended by International Ascites Club, in minimum 2 g/12 hours doses for minimum 5 days duration to treat the infection empirically. In treatment of spontaneous bacterial peritonitis efficacy of cefotaxime in lower doses than commonly used in treatment of other infections would be expected. Because the drug elimination decreases in cirrhotic patients, spontaneous bacterial peritonitis usually occurs in advanced cirrhotics, and there is low bacterial load in the infection when compared with other infections. In our study we compared two different doses of cefotaxime in treatment of spontaneous bacterial peritonitis MATERIALS AND METHODS 36 patients (16 female and 20 male) admitted to Dicle university school of medicine, department of gastroenterology and diagnosed as spontaneous bacterial peritonitis, between June 2003 and July 2004, were included in our comparative, prospective and randomized study. Patients were randomly divided into two groups, Group I (19 patients), receiving 2 gram cefotaxime per day and Group II (17 patients), receiving 4 gram cefotaxime per day. Treatment groups were compared in means of basal characteristic parameters, complications, and in-hospital mortality. Results were expressed as mean ± standard deviations. Comparison between groups was performed by using the Student's t-test for quantitative variables and chi-square for qualitative variables. Variables with p<0.05 value were accepted to be statistically significant. 40RESULTS Ascitic fluid culture revealed causative organism in 33.3% of the patients. E. coli (50 %) was the most commonly isolated bacteria. Hepatorenal syndrome developed in 1 1 patient ( 30.6 %), 5 patients from group I and 6 patients from group II. Infection resolution rate were achieved in 89.5 % of Group I and 82.4 % of group II. The duration of treatment was 5,5± 1,6 days in Group I and 5,6± 2,4 days in Group II. In 9 of 26 (25%) patients in-hospital mortality ensued. In the multivariate analysis, admitting with consciousness changes (p=0.038), high alanine aminotransferase values (p=0.034), and low systolic (p=0.005), diastolic (p=0.005), and mean blood pressures (p=0.004) were found to be significantly related with in-hospital mortality. No significant differences were found between both groups of patients with regard to in-hospital mortality, hepatorenal syndrome, encephalopathy, infection resolution rate, and duration of treatment. DISCUSSION No significant differences were found between cefotaxime regimes with 2 g/day and 4 g/day in means of mortality and development of complications. Most of the antibiotics have being used in treatment of spontaneous bacterial peritonitis are achieving high resolution rates. So the cost gains importance in between regimes with similar success rates. Two gram per day regime of cefotaxime (5 days) is enough for spontaneous bacterial peritonitis treatment and cheaper. 41