Postpartum dönemdeki kadınların cinsel yaşam kalitesi ve ilişkili faktörler

Abstract

Cinsel yaşam kalitesi, insan yaşamının önemli bir parçasıdır. Psikolojik, fizyolojik, kültürel ve bedensel faktörlerden etkilendiği gibi gelişim dönemlerinden ve yaşanan deneyimlerden de etkilenmektedir. Bu çalışma postpartum dönemdeki kadınların cinsel yaşam kalitesi ve ilişkili faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırma tanımlayıcı tasarımda yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Konya'da bulunana bir Tıp Fakültesi Hastanesinin çocuk polikliniklerine başvuran 390 postpartum geç dönemdeki kadın oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından oluşturulan anket formu ve Cinsel Yaşam Kalitesi Ölçeği (CYKÖ-K) Kadın formu kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik sayılar hesaplaması, Pearson ki-kare, Tukey HSD, tek yönlü varyans analizi, Kruskal Wallis, Mann Whitney U testleri kullanılmıştır. Kadınların CYKÖ-K puan ortalamasının 85.23±18.43 olmak üzere ortalamanın üzerinde olduğu ve cinsel yaşam kalitelerinden memnun olduğu saptanmıştır. Kadınların % 5.1 inin cinsel yaşamını kötü ve %39.7'sinin orta olarak değerlendirdiği saptanmıştır. Postpartum dönemde kadınların %94.6'sının doğumdan sonra cinsellikle ilgili bilgi almadığı saptanmıştır. Çalışmada kadının yaşı, öğrenim durumu, eşin öğrenim durumu, çalışma durumu, evlilik süresi, gelir miktarı, gebelik sayısı, emzirme durumu, son gebeliğin planlı olması, doğum şekli ve cinsel ilişkiye girme sıklığı gibi özelliklerin CYKÖ-K puanı üzerinde etkili olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Bebeğin sağlık sorunu bulunma durumu, evlenme şekli, gelir düzeyi algısı, kürtaj olma ve düşük yapma öyküsü gibi özelliklerin CYKÖ-K puanı üzerinde etkili olmadığı görülmüştür (p>0.05). Yapılan çoklu lojistik regresyon analizine göre; kadınların cinsel yaşam kalitesi puanına anlamlı düzeyde etkili olan değişkenler önem sırasına göre doğum sonu cinsel yaşamı değerlendirme durumu, yaş, doğum sonu eş iletişimi, cinsel ilişkide kayganlıkta azalma durumu, cinsel istekte azalma, cinsel ilişki sıklığı ve çalışma durumudur (p<0.05). Çalışma sonuçları doğrultusunda hemşirenin, postpartum dönemdeki kadın ve eşini bu dönemde görülebilecek cinsel sorunlar ve çözüm yolları ile ilgili danışmanlık hizmeti vermesi önerilmiştir.Anahtar Kelimeler: Cinsellik, Cinsel Sorunlar, Cinsel Yaşam Kalitesi, Postpartum dönem, Postpartum cinsel yaşam.

Sexual quality of life is an important part of human life. It is influenced by psychological, physiological, cultural and physical factors as well as by the experiences encountered and the developmental periods. This study was carried out to determine the sex quality and related factors of women in the postpartum period. The research has been conducted in descriptive model. The sample of the study consisted of 390 postpartum women admitted to the polyclinics of a Faculty of Medicine in Konya. A questionnaire form compiled by the researcher and the Sexual Quality of Life Scale (SQL-F) Female form were used to collect the data. Percentage standard deviation, Pearson Chi-Square, Tukey HSD, One-way analysis of variance, Kruskal Wallis, Mann Whitney U tests were used to evaluate the data. The mean score of women SLQ-F was found as 85.23 ± 18.43 and it was found to be above average. It was determined that 5.1% of the women evaluated their sexual life as bad and 39.7% as medium. It was found that in the postpartum period, 94.6% of women did not receive information about sexuality after birth. In this study, age of the woman, education level, education level of the spouse, employment status, duration of marriage, amount of income, number of pregnancies, breastfeeding status, planning of the last pregnancy, type of delivery and the frequency of sexual intercourse were determined to have an effect on SQL-F score (p <0.05). It was observed that features of the baby such as having a health problem, type of marriage, income level perception, abortion and miscarriage history were not effective on SQL-F score (p> 0.05). According to logistic regression analysis performed; The variables that significantly affected the sexual life quality of the women in order of priorities were the postpartum sexual life evaluation status, age, postpartum partner communication, decrease in lubricity in sexual relations, decrease in sexual desire, frequency of sexual intercourse and working status (p <0.05). In accordance with the results of the study, it was suggested that the nurse should provide consultancy service to women and their spouse in the postpartum period about sexual problems and solutions that can be seen during this period.Key Words: Postpartum period, Sexual Quality of Life, Postpartum sexual life