Türkiye`de sanayileşme politikası

Abstract

I ÖZET İlk bölümde, ekonomik kalkınmanın sanayileşme ile mümkün olacağı, bu nedenle gelişmekte olan ülkeler ekonomik kalkınmalarını hemen hemen sanayileşmeyle gerçekleştirdikleri ve sanayleşme özellikle imalat sanayine dayandığı gerçeği kabul görüp, sanayileşmenin çeşitli yönleriyle tanımı yapılmıştır. İkinci bölümde, sanayileşmeyi Osmanlı devletinin son döneminden itibaren ele alınmıştır. Savaş kalıntılarından elde kalan sa nayi tablolar halinde incelenmiştir. Planlı dönemden önceki sanayileşme üç dönme içinde incelenmiştir. Birinci dönem 1929 dünya ekonomik bunalımına kadar olan kısım, ikinci dev rede beş yıllık sanayi planlarını kapsayan 1930 - 1949 dönemi, üçüncü kısımdada 1950'den planlı döneme kadar olan devrelerle incelenmiştir. 1980 yılına kadar olan 3 plan döneminde sanayileşme yönünde yapısal değişme, yüksek büyüme hızlan, kendi kendine yeterli bir ekon omik yapı sağlamak amaçlarıyla sıkı bir ithal ikamesi stratejisi iz lemiştir. 24 Ocak 1980 ekonomik istikrar tedbirleri çerçevesinde ise, bu tarihten itibaren para, dış ticaret, maliyet ve döviz kuru politikalarında köklü değişiklikler yapılarak ithal ikamesine dayalı stratejiden ihracata dayalı dışa açık sanayileşme stratejisi yönüne bir dönüşüm gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Bu nedenle çalışmanın bu kısımda yer alan planlı dönemde sanayileşme konusu, 1980 öncesi ve 1980 sonrası dönem olmak üzere ayrı ayrı ele alınmıştır. Ele alınan 1980 ve sonrası dönemde özellikle ihractta önemli değişmeler kaydedidilmiştir. Uygulanan politikalar, ihracat üzerine olumlu bir rol oynamış ve bu dönemde ihracat önemli artışlar göstermiştir. Üçüncü bölümde ise 1980 öncesi uygulanan ithal ikamesine day alı sanayileşme stratejisi ve 1980 sonrasında gündeme gelen ihracata dayalı sanayileşme analizi yapılmıştır. İmalat sanayinin ithalat-ihracat yapısının incelendiği bu kısımda endüstüriler arası akım tablolarından yararlanılmıştır. Çalışmada kul lanılan endüstüriler arası akım tabloları 1968-1973, 1979 ve 1985 yıllarına aittir.

n SUMMARY In the first chapter, economic development is stated to be depending unindustrialization. Various definitions of industrilisation were made, considering the facts that the developing countries may supply, their economic development by the way of industrilization and industrilation depends particularly on the manufacturing area. In the second chapter, industrilization was discussed since the last years of Ottoman Empire. The industrilization before the planned periods was investigated in three stages. The first period time extends up to economic crisis of 1929. The second period consists five-year industrilazition plans of 1930-1949 years and the third period lasts from 1950 till the planned stages. A tight import-substition strategy was followed in order to supply constitutional change of industrilazition, high growth rate and a self- sufficient establishment of economy in the three plan periods up to 1980. Subject of industrialization was evaluated into two different periods before and after 1980. Significant changes in particularly export were recorded in over 1980. The policies had positive results on export and increase in export activities was reported. In the third chapter industrilization strategy due to import-substition applied before 1980 and industrillization analysis due to export after 1980 were evaluated.Inter-industry flow tables were useful in investigating the import- export structure of manufacturing industry. The inter-industry flow tables in the study show the results in 1968-1973, 1 979 and 1985 years.