Ekonomik, kültürel ve siyasal yönleri ile küreselleşme

Abstract

ÖZET Küreselleşme tartışmalarının üç saç ayağından biri olan ekonomi fordizm - postfordizm, ulus devletin yapısal dönüşümü ve Refah Devleti ilişkisi üzerinde yoğunlaşarak açıklama çabası içine girdik. Bugünkü oluşumun anlaşılabilmesi için buraya nereden gelindiğinin bilinmesi gerekiyor. Dolayısıyla fordizmin üzerine yükseldiği temel dinamikleri ve krizini doğuran nedenler üzerinde durmaya çalıştık. Dünya pazarının gelişmesi ile birlikte ulusal ekonomik yapıların ulusal pazarı düzenlemede geride kalması, sermayenin uluslararasılaşması sürecinin hızlanması, kapitalizmin globalleşirken belli sanayileri üçüncü dünya ülkelerine kaydırması, batı ekonomileri içinde sanayi sektörünün hizmet sektörü lehine gerilemeye başladığını üretimin küreselleşmesi başlığı altında anlamaya çalıştık. Bununla birlikte ortaya çıkan durum el emekçilerinin mutlak ve göreli sayılarının azalması iken beraberinde kitlesel ve standart üretime dayalı fordist montaj hattı yerini talebe göre ayarlanmış yüksek bileşim teknolojisi ve kalifiye iş gücü kullanan adem-i merkeziyetçi küresel eğilimler ile birlikte sermayeninde uluslararasılaşmasından dolayı ulus devletin varlığını sorgulama çabası içine girmek durumunda kaldık. Piyasadaki talep yapısının çeşitlenmesi, tüketimin uzmanlaşması ve kültürel tüketimin artmasının beraberinde getirdiği global - yerel kültür sorununu anlamaya çalıştı. Temelde bütünleştirici - homojenleştirici bir küresel kültürün olanaklılığı üzerinde durmaya çalıştık. Küreselleşmenin söylendiği gibi çatışmasız ve çelişkisiz bir süreç olmadığını belirtmeye çalıştık. Kültürel kimlik konusunda son yıllarda farklılıkların ön plana çıktığı ve kendi meşruluklarını bu farklılıklara indirgemeye çalışan etnik milliyetçilik, radikal dincilik ve benzeri ideoloji ve eylemlerin nereden kaynaklandığım modernizmi ve oluşturmaya çalıştığı kimlik politikasına batı merkezli dünya sistemi çerçevesinde sorgulama çabası içine girdik.Küresel bir dünyada siyasetin yapılış tarzının nasıl olduğunu, modernlik projesini, siyasetin varlık sorununu ve ulusçuluk - evrenselcilik ikili sürecinin nasıl bir arada var olduğunu yaratılan özne konumsallıkları üzerinde yoğunlaşarak tartışmaya çalıştık. Merkezi siyaset düzeyinde ideolojik mücadelelerin yok olduğunun altının çizilmeye başlanması ve çatışmaların sistemin marjine kayması beraberinde yeni toplumsal hareketlerin çoğalması ile siyasi tavrın ve siyasetin yapılış tarzındaki değişmeleri göstermeye çalıştık.

ABSTRACT In this study, we have tried to explain the economy which is one of the three important aspects of globalisation by focusing on the relations between the concept of Fordism/post-Fordism, structural transformation of nation-state and welfare state. In order to realise the present situation, the essential dynamics of Fordism and the reasons that led to the crises have been examined. After the development of world market, the insufficiency of national economic system for the organisation of national market, the rapid internalization process of the capital, the transference of certain industries into the third world countries while the capitalism is under the process of globalisation, the decline of industrial sector in favour of service sector in the western economies have been analysed under the title of globalisation of the production. Taking into account the absolute and relative decrease of the number of hand workers and the replacement of Fordism montage line based on mass and standard production with high technology re-arranged according to the demand which all have contributed to the İnternalisation of the capital together with the decentralized globalisation trend that used quality work force, we have therefore questioned the existence of the nation state. We have recognised that the diversity of the demand at the market, professionalism of the consumption and the increase of the cultural consumption created some global/local cultural problems. On the other hand, we have suggested that an integrated/homogenous global culture is possible. It has also been demonstrated that the process of globalisation is far from being a non-conflict and indisputable one, as claimed. We have also examined the sources of ideologies and activities like ethnical nationalism and radicalfundamentalism, modernism and its identity politics within the context of World System with its Western centrism. How the politics work in a global world, modernism project, the entity problem of the politic and how the nationalism and globalisation live together were the other questions discussed in this study by concentrating on the created subject positions. We have tried to demonstrate the changes at the political attitude and at the way of politics as a result of the disappearance of the ideological struggles at the level of central politics and the shift of the conflicts to the margin of the system which created the new communal movements.