Yukarı Fırat Havzası Roma Dönemi kalıntıları

Abstract

Yukarı Fırat Havzası yerleşmesi olan Urfa, antik çağda Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin en önemli yerleşimlerinden birisi durumundadır. Roma döneminde Edessa olarak anılan kent, Harran ile birlikte Kuzey Mezopotamya ile Güney Anadolu'da önemli ticari yolların düğümlendiği önemli bir buluşma noktasında yer alır. Zaman zaman bağımsızlığım korumakla beraber, stratejik konumundan dolayı her zaman döneminin güçlü devletlerinin (Part, Roma, Sasani) ilgi alanına giren bölge, egemen güçler arasında sürekli el değiştirmiştir. Osroene Krallığı adıyla bilinen ve başkenti Edessa olan bu topraklar uzun süre Roma'ya bağlı kaldığından Roma kültür ve sanatı yerel doğu etkileri ile yoğrularak dönemin sanat eserlerine yansıtılmıştır. Çalışmada, ilk olarak geniş zaman dilimlerini ilgilendiren kentin tarihi dokusu ana hatlarıyla ortaya konmuş; devamında Roma dönemi ayrıntılı olarak irdelenmiş; bu kapsamda, Urfa'daki arkeolojik kalıntılar aracılığıyla bölgedeki Roma varlığı tanımlanmaya çalışılmıştır.

Urfa, the subject of our study, being an important settlement at Upper Euphrates basin, was one of the most important settlements of southeastern Anatolia in ancient times. The town was called as Edessa in the Roman period was lying an important point with the Harran region both located in the route of Northern Mesopotamia and Southern Anatolia. Because of its strategical importance, many powerfull civilizations were interested in it, so its governing changed from time to time. This area was also known as the Oshroene Kingdom and its capital as Edessa. Since it was under long rule of Rome, its native eastern culture had been mixed with Roman culture and art. Consequently this mixture was reflected in the works of art of the period in question. In the first chapter of the thesis we tried to determine the history of the town in general and also dealt with the Roman Era in this period. At conclusion we tried to show Roman presence in the area by means of archaeological findings.