Prof.Dr. Bekir Sıtkı Evcimen Sedir (Cedrus libani a.rich) Koruma Ormanı`nın yetişme muhiti özellikleri

Abstract

ÖZET Bu çalışma, Prof. Dr. Bekir Sıtkı EVCİMEN Seâk(Cedrus libcmi A.Rich) Koruma Ormanı'nın bazı edafik ve fizyografik Özellikleri, bunlar arasındaki ilişkiler ve bu özelliklerin bonitet endeksi üzerine olan etkilerini tespit etmek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sahası, Isparta ili, Senirkent ilçesinin 7 km doğusunda olup, kuzeybatı- kuzey-kuzeydoğu bakılarında yer almakta ve 1224,64 hektarlık bir alanı kaplamaktadır. Deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1550'm dir. Ortalama eğimi yaklaşık % 65 dir. Yörede Akdeniz iklimi ile İç anadolu iklimi arasında bir geçit iklimi hüküm sürmektedir. Araştırma sahası topraklarının kil içeriği % 8,3-60,6; toz içeriği % 7,9-36,4; kum içeriği % 12,6-53,8; kireç içeriği % 0,8-84,6; organik madde içeriği % 1,7-27,4; tarla kapasitesi % 6,4-60,6; devamlı solma yüzdesi % 3,2-57,4; yarayışlı nem kapasitesi değerleri % 1,7- 10,7; toplam azot içeriği % 0,04-1,15; değişebilir Ca++ 13,5-63,3 m.e/100 g; değişebilir Mg++ 0,15-9,35 m..e/100 g; değişebilir K+ 0,01-2,5 m.e/100 g; değişebilir Na+ 0,03-0,76 m.e/100 g, katyon değişim kapasitesi 15,2-105,6 m.e/100 g; yararlanılabilir fosfor içeriği 0,4-10,7 ppm ve pH 6,85-8,10 arasında değişmektedir. Toprakların yarayışlı nem kapasitesi ile organik madde içeriği arasında önemli (p<0,01) pozitif (r=0,549) ve kil içeriği arasında ise önemli (p<0,05) negatif (r=-0,295) ; yararlanılabilir fosfor içeriği ile organik madde içeriği arasında önemli (p<0,01) pozitif ( r=0,565) ve kil içeriği arasında ise önemli (p<0,05) negatif (r=-0,335) ; toprak pH'sı ile CaC03 içeriği ve toprak derinliği arasında önemli(sırasıyla p<0,05, p<0,01) pozitif (sırasıyla r=0,328, r=0,413) ilişkiler bulunmuştur. Bonitet endeksi değerleri 8,49-11,90 m arasındadır. Bonitet endeksi ile mutlak toprak derinliği, rakım, eğim ve iskelet içeriği arasındaki ilişkiler istatistiksel olarak önemlidir. Fakat üst boy ile Z2 zonunun yarayışlı nem kapasitesi, toplam azot içeriği ve organik madde içeriği; Zl zonunun ise bunlara ilaveten katyon değişim kapasitesi ile üst boy arasında önemli pozitif ilişkiler elde edilmiştir. Zl zonunda boy büyümesini en fazla toplam azot içeriği ile birlikte katyon değişim kapasitesi birlikte (%43,97) açıklarken; Z2 zonunda, boy büyümesini en fazla, sadece yarayışlı nem kapasitesin (%47,10) açıklamaktadır. Her iki zon için, A horizonunun katyon değişim kapasitesi ile B+C horizonunun yarayışlı nem kapasitesi boy büyümesini en fazla (%63,04) açıklamaktadır. Araştırma sahasında, Toros sediri için en önemli yetişme muhiti faktörünün su olduğu tespit edilmiştir.

ABSTRACT This work was carried out with the properties to determine some soil and physigraphic properties of Prof. Dr. Bekir Sıtkı EVCİMEN Tauros Cedar (Cedrus libani A. Rich) Protection Forest, the relationships between these properties, and the effects of this properties on the heigh growth of Cedar. The research area is located at on about 7 km away in the east of Senirkent, İsparta, and in the northwest-north-northeast exposures and covers about 1224.64 hectares. The avarage altitude is 1550 m. The avarage slope is 65%. A transitional climate between the mediterranean climate an Interior Anatolian prevails in the region. Clay content of the soil samples of the research varies between 8.3% and 60,0%, silt content from 7.9% to 36.4%, sand content from 12,6% to 53,8% lime content from 0.8% to 84.6%, organic matter content from 1.7% to 27.4% field capacity from 6.4% to 64.8%, wilting moisture percentage from 3.2% to 57.4%, available moisture capacity from 1.7% to 10.7, totel nitrogen content from 0.04% to 1.15%, exchangable Ca++ from 13.5 m.e/100 g to 63.3 m.e/100 g, exchangable Mg++ from 0.15 m.e/100 g to 9.35 m.e lOOg, exchangable K+ from 0.01 m.e/100 g to 2.5 m.e/100 g, exchange Na+ from 0.03 m.e/100 g to 0.76 m.e/100 g, cation exchange capacity from 15.2 m.e/100 g to 105.6 m.e/100 g, available phosphorus content from 0,4 ppm to 10,7 ppm and pH from 6.85 to 8. 10. It was found that There is a pozitive relationship (p<0.01, r=0.549) between available moisture capacity and organic matter content, a negative relationship (p<0.05, r=- 0.295) between available moisture capacity and clay content, a pozitive relationship (p<0.01, r=0.565) between available phosphorus content and organic matter content, a negative relationship (p<0.05, r=-0.335) between available phosphorus content and clay content, a pozitive relationship between pH and both CaC03 (p<0.05, r=0.328) and soil dept (pO.Ol, r=0.413). It was found that upper stand height values are between 8.49 and 11.90 m. There are no relationships between upper stand height and soil dept, altitude, slope and skeleton amont. There are pozitive relationships between upper stand height and available moisture capacity, totel nitrogen content, and organic matter content in both Zl and Z2 zone as well as between upper stand height and cation exchange capacity in Zl zone. While totel nitrogen content and cation exchange capacity in Zl together present of upper stand height by 43,97% as the most. Available moisture capacity in Z2 zone present of upper stant heigh by 47.10% as the most. Both cation exchange capacity of Zl zone and available moisture capacity in Z2 zone present of upper stant height by 63.04%. It was found that The most important site factor for Tauros Cedar in the research area is water.