Yaşar Kemal`in romanlarında halk bilimi unsurları

Abstract

Meşrutiyetten sonra başlayan batılılaşma hareketleriyle gelişen Türk edebiyatı üzerinde geleneğin etkisi, öncelikle dil üzerinde yoğunlaşır, Milli Mücadele döneminden sonra edebiyatın bütün unsurları üzerinde artarak devam eder. 1940-1970 arası Türk edebiyatında halk kültürünün bütün unsurlarını içine alan bir köy edebiyatı oluşur.Geleneğin çağdaş edebiyatımıza etkisi göz önüne alındığında, Yaşar Kemal'in romanları, gerçeklik prensibine göre kaleme alınmış, sosyolojik, antropolojik ve folklorik unsurlar açısından oldukça zengin eserlerdir.Yaşar Kemal'in Romanlarındaki Halk Bilimi unsularını başlıca iki ana gruba ayırabiliriz. Birinci grubu, anlatı türleri (mitoloji, destan, efsane, masal, halk hikayesi, halk şiiri, dengbej, oluşturur. Bu unsurlar, genellikle montajlama tekniğiyle romanlarda kullanılır. Bunlardan özellikle masal, efsane ve halk hikâyeleri diğer unsurlara göre ön plâna çıkar. Halk anlatıları içinde anılan bu unsurların romanlarda yer alışında, ortak bir form oluşur. Halk anlatıları, roman kahramanlarının ihtiyaçları doğrultusunda vakada montaj tekniği ile dahil edilir.İkinci grup, anlatı türleri dışında kalan unsurlardan oluşur. Bunlar; kalıp sözler, dil ve anlatım, formel sayılar, sosyal normlar, geçiş dönemleri, halk bilgisi, bayramlar törenler kutlamalar, inanışlar, oyun eğlence ve spor, halk oyunları, halk çalgıları, giyim kuşam ve süslenme, halk sanatları ve zanaatları, halk mimarîsi, halklar ve halk mutfağıdır. Bu unsurlar, yaşamla paralellik gösterir. Burada yer alan sosyolojik, antropolojik ve folklorik unsurlar yazarın hayatından romanlara aksetmiştir.Yerelden evrensele ulaşma çabası içerisinde olan Yaşar Kemal, geleneksel unsurları sembollere dönüştürerek bunlardan evrensel imajlar üretir. Bu evrensel imajlar, onun romanlarını besleyen en önemli unsurlardır.

Traditional influence on Turkish literature which developed parallel to the westernization movement after the end of the constitutional monarchy firstly was seen on the language and traditional influence also became more and more important on all literary components after the period of Turkish National Struggle for Independence.A kind of village literature was developed between the years 1940 and 1970, which covered all components of folk culture in Turkish literature.Yasar Kemal` s novels are written according to the reality principles and are rich of sociologic, anthropologic and folkloric components, when the traditional influence is taken into consideration.?Folklore Factors in Yasar Kemal` s Novels? can be divided into two main groups. The first group consists of mythology, epics, fables, fairy tales, folk tales / folk poems and poets which are a type of narrative literature. These components are used in novels generally by applying the editing technique. Fairy tales, epics and folk tales are the most popular components. These components which are mentioned in the group of folk narratives build a common base when they are edited in novels. Folk narratives are integrated into novels by applying the editing technique in accordance with the needs of the hero of a novel.The second group is made up of those components which are not covered by narrative literature. Those are for example fixed expressions, language and narration, figurative numbers, social norms, transition periods, folk` s knowledge, celebrations/ceremonies/feastings, beliefs, games/amusement/sports, folk dance, folk music, dressing, folk skill and arts, folk architecture, traditional cuisine and peoples. These components show sociologic, anthropologic and folkloric features which reflect the life of the author in his/her novel.Yasar Kemal tried to change from local into universal type by turning traditional components into symbols and thus building universal images. These images are the most important components of his novels.