Burdur (Gölhisar-Yusufça) yöresinde yetiştirilen havuçlarda farklı hasat tarihlerinin kalite değişimlerine etkisi

Abstract

ÖZET Bu araştırmada, Burdur (Gölhisar-Yusufça) ekolojik koşullarında Tarlada Bırakma (TB) ve Şeffaf Plastik Altına Alma (ŞPAA) yöntemlerine göre muhafaza edilen havuç çeşitlerinde, farklı hasat tarihlerinin kalite değişimlerine etkisi incelenmiştir. Havuçlarda en fazla kalite kaybına neden olan yarılma zararı, Ocak ayında hızla başlamıştır. TB yöntemine göre son hasatta en fazla yarılma Tito' da (% 90.00), en az yarılma Prospector' da (% 18.66) gerçekleşirken, ŞPAA yöntemine göre ise en fazla yarılma Nanco'da (% 17.33), en az yarılma Prospector' da (% 3.67) tespit edilmiştir. TB yönteminde dona bağlı olarak en fazla kırılma Ocak-Şubat aylarında görülmüştür. Şeffaf plastik örtünün donu azaltıcı etkisi nedeniyle ŞPAA yönteminde daha fazla filizlenme saptanmıştır. Suda Çözünebilir Toplam Kuru Madde (SÇKM) ve Kuru Madde (KM) miktarları muhafaza süresince hemen hemen aynı paralelde seyretmiş, en yüksek SÇKM değeri son hasatta TB yönteminde % 9.70 ile Prospector çeşidinden elde edilirken, en düşük değer % 7.07 ile Tito çeşidinden alınmıştır. ŞPAA yönteminde kuru madde oram açısından en yüksek değer % 14.03 ile (Ocak ayında) Nanco çeşidinde, en düşük değer ise % 9.03 ile (Mart ayında) Tito çeşidinde bulunmuştur. Karoten miktarları muhafaza süresince, her iki muhafaza yönteminde bütün çeşitlerde, Titrasyon Asitliği miktarları ise Nanco ve Prospector çeşitlerinde azalma göstermiştir. Nanco ve Tito çeşitlerinin tat ve görünüm kaliteleri Ocak ayından itibaren çok fazla kayba uğramış, farklı hasat tarihleri ve muhafaza yöntemlerinin fiziksel bozukluk oranına etkisi olmadığı görülmüştür.

ABSTRACT This study was carried out to determine the effect of different harvesting times on quality variation in carrots preserved with methods of quit in field (QF) and covering with transparent plastic (CTP) without harvesting in ecological conditions of Burdur (Gölhisar- Yusufça). Cracking damage that causes to the most loss of quality started rapidly in January. According to the last harvesting time, the most cracking damage was determined in Tito (90.00 %), the least cracking damage was in Prospector (18.66 %), with the method of leaving in field. The most cracking damage was in Nanco (17.33 %), the least cracking damage was in Prospector (3.67 %) with the method of covering with transparent plastic according to the last harvest. The most rate of breaking, connected with frost, was in January- February with the method of leaving in field. The sprouting was in CTP more than in LF because of the decreasing effect in the frost of transparent plastic. There was a similar trend between the amounts of total soluble solid (TSS) and dry weight (DW) during time of maintenance. The highest TSS was obtained from the variety of Prospector with 9.70 % and the least TSS was from the variety of Tito with 7.07 % in the last harvest of method of leaving in field. The determined highest DW was obtained from the variety of Nanco with 14.03 % (January) and the least DW was obtained from the variety of Tito with 9.03 % (March) in method of CTP. During the time of maintenance, the amounts of carotene in all varieties decreased with both the methods of maintenance. The amounts of titrable acidity decreased in Nanco and Prospector. Quality of taste and appearance of varieties of Nanco and Tito changed rapidly after January and there was not effect of different harvesting time and methods of maintenance on rate of physical quality parameters.