Isparta ve civarının gravite ve havadan manyetik anomalilerinin incelenmesi

Abstract

ÖZET İsparta ve Burdur'u içine alan çalışma alanı, Ege, Anadolu ve Afrika plakalarının dokanak halinde bulunduğu bindirme zonu içerisindeki İsparta Büklümü civarında yer alır. Bu saha için kullanılan rejyonal gravite ve havadan manyetik veriler, 2.5 km. aralıklarla gridlenmiş olarak MTA Genel Müdürlüğü Jeofizik Etüdleri Dairesi'nden alınmıştır. Bu çalışmada, sayısallaştırılmış 8829 adet ayrık Bouguer gravite ve havadan manyetik veri kullanılmıştır. Amaç, verilerin rejyonal ve rezidüel ayırımını yaparak, bölgedeki sığ yapıların ortalama derinliklerinin hesaplanması ve yapı modellerinin belirlenmesidir. Çalışmada değişik potansiyel alan verisi işleme yöntemleri kullanılmıştır. Rejyonal ve rezidüel etkilerin birbirinden ayrılması için filtreleme, analitik uzanım, ikinci türev ve trend analizi işlemleri yapılarak, elde edilen sonuçlar birbiri ile karşılaştırılmıştır. Güç spektrumu analizi ile anomalilerine neden olan bozucu kütlelerin derinlikleri hesaplanarak, iki boyutlu modellemeler yapılmıştır. Araştırma sonuçlan, çalışma sahasının kuzeydoğusunda Beyşehir Graben'indeki çökel tabakanın en derin yerinin 14.80 km, güneyde Kovada Graben'inde en büyük çökel derinliğin Karacaören Barajı civarında 15.75 km, güneybatıda Burdur Graben'inde 13.21 ve 10.74 km lerde iki farklı çökel derinliği olduğunu göstermiştir. Ayrıca Eğirdir Gölü'nün güneydoğusunda Kızıldağ'daki ofiyolit kütlelerinin taban derinliği 2.18 km ve Isparta- Gölcük Volkanizması'nda ise en büyük derinlik 6.35 km olarak bulunmuştur. Elde edilen bu veriler bölge için özgün birer sonuç olduğundan, bunların yapılacak magnetotellürik, derin sismik ve ısı akısı gibi diğer jeofizik yöntemlerden elde edilen çalışmalarla deneştirilmesi bölgenin tektoniğinin daha sağlıklı oluşturulmasında büyük katkı sağlayacaktır. Anahtar Kelimeler : Rejyonal ve Rezidüel Anomali, Güç Spektrumu, İki Boyutlu Model.

11 ABSTRACT The study area includes the İsparta and Burdur cities within the İsparta Angle located at the cross of the Agean, Anatolian and African plates. Regional gravity and aeromagnetic data used for this area were obtained from the Geophsical Investigation Office of the Mineral Research and Exploration Institute of Turkey (MTA). 8829 different Bouguer gravity and aeromagnetic data were used in this study. The aim of the study is to determine the structurel models and to calculate the avarage depths of shallow structures of the region by the seperation of regional and residual data. In the thesis, various potential field processing methods were utilized. Filtering, analitic extension, second derivative and trend analysis were used for the seperation of regional and residual effects each other and the obtained results from the study were correlated. Two dimensional models were constructed by calculating dephts of irrelavant mass causing abnormal values by power spectrum analysis. Maximum sedimantation thicknesses were found on follows: 14.80 km in the Beyşehir Graben at the NE of the study area, 15.75 km around the Karacaören Dam in the Kovada Graben, two differnt dephts as 13. 21 km and 10.74 km in the Burdur Graben at the SW. Besides, the bottom of the Kızıldağ ophiolitic geological units and the maximum dephts of the Gölcük volcanism were also found as 2. 18 km and 6.35 km respectively. It is thought that the findings will be much helpfull to the tectonics of the region when these results are correlated with the other deep seismic, magnetotelluric and heat flow data. Keywords : Regional and Residual Anomaly, Power Spectrum, Two-Dimensional Model.