Triptofan-aspirin, lösin-aspirin ligandları ile Cu (II) ve Zn (II) metallerinin oluşturduğu üçlü komplekslerin kararlılık sabitlerinin potansiyometrik yöntemle tayini

Abstract

TR PTOFAN-ASP R N, LÖS N-ASP R N L GANDLARI LE Cu (II) ve Zn (II)METALLER N N OLUŞTURDUĞU ÜÇLÜ KOMPLEKSLER N KARARLILIKSAB TLER N N POTANS YOMETR K YÖNTEMLE TAY NAdı ve Soyadı: Uzm. Ecz.Beril AnılanmertDanışmanın Adı: Prof. Dr. Mürşit PekinKabul Tarihi: 08.06.2006Programı: DoktoraAnabilim Dalı: Analitik KimyaÖZETAspirinin L-Lösin ve L-Triptofan ligandları ve Cu(II), Zn(II) metalleri ile üçlükomplekslerin oluşumu, oluşum oranları ve kararlılık sabitleri 0,11 iyonik kuvvette ve 25santigrat derecede potansiyometrik yöntemle tayin edilmiştir:Cu(II) - Triptofan-Aspirin (1:1:2) : Log β2=6,34Cu(II)- Lösin-Aspirin (1:1:2) : Log β2=6,07Zn(II) - Triptofan-Aspirin (1:1:1) : Log β1=3,35Absorbansların toplamsallıktan sapması şeklinde kendini gösteren kompleks oluşumu,sulu çözeltide ve oluşumlarının maksimum olduğu ancak çökmenin henüz başlamamış olduğupH'larda metal, ligandlar, ikili kompleksler ve üçlü komplekslerin UV absorbanslarınıntoplamsallık açısından karşılaştırılması ile de kanıtlandı.Koşullu oluşumunun maksimum olduğu pH aralığında, %44-%46 dioksan/su (v/v)ortamlarında çöktürülen kompleksler FTIR spektrofotometre kullanılarak incelendi. Yapılanincelemeler sonucu, üçlü komplekslerin IR spektrumları ligandların ve ikili komplekslerinspektrumları ile karşılaştırıldığında; her iki ligandın da metale bağlandığını gösteren bantlarve spektrumlarda üçlü komplekslerin oluşumuna ilişkin bazı farklar gözlenmiştir. IRspektrumlarında Cu(II) ikili komplekslerine aspirin ilavesini gösteren IR bantları, Zn(II)komplekslerine göre daha belirgindir. Bununla birlikte, UV spektrumları ve potansiyometrikveriler sulu çözeltide her üç kompleksin de oluşumunu kanıtlamaktadır. Elde edilençökeltilerde metal varlığı kalitatif analizle saptanmıştır.Literatürde Cu(II)-Aspirin ve Zn(II)-Triptofan ikili kompleksleri için öncekiyıllarda yapılmış olan çalışmalarda ihtilaflı sonuçlar bulunmuş olduğu için, bu çalışmaliteratüre de ikili kompleksler açısından kaynak bilgi olarak belli bir katkı sağlayacaktır.Bu çalışma, ilerde hangi üçlü yapının bileşik olarak sentezlenmeye uygunolduğunu ve bu komplekslerin oluşumları ve kararlılıkları hakkında bilgi vermesi açısındanönemli bir veri olmuştur.Anahtar Kelimeler: Üçlü kompleks, kararlılık sabiti, aspirin, triptofan, lösin

DETERMINATION OF THE STABILITY CONSTANTS OF THE TERNARYCOMPLEXES OF TRYPTOPHAN-ASPIRIN, LEUCINE-ASPIRIN LIGANDSWITH Cu(II) and Zn(II) METALS, USING POTENTIOMETRIC METHODName and Surname: Beril AnilanmertName of Supervisor: Prof. Dr. Mürsit PekinDate of Acception: 08.06.2006Program: DoctorateDepartment: Analytical ChemistrySUMMARYFormation, ratio of formation and the stability constants of ternary complexes of Aspirinwith Cu(II), Zn(II) and with ligands, L-Leucine and L-Tryptophan were determined atI=0,11 and t=25oC, using potentiometric method:(1:1:2) : Log β2=6,34Cu(II) - Triptofan-Aspirin(1:1:2) : Log β2=6,07Cu(II)- Lösin-Aspirin(1:1:1) : Log β1=3,35Zn(II) - Triptofan-AspirinFormation of complexes, which appeared as deviation from additivity of theabsorbance values, was prooved through comparison of UV absorbances of metal, ligands andbinary and ternary complexes in aqueous solutions at a pH that the formation of thecomplexes were maximum, but with no precipitation yet.The complex formations were also investigated using FTIR spectrophotometer, afterprecipitation in 44%-46% dioxane/water (v/v) solutions, at a pH interval that the formation ofthe complexes were maximum. After IR spectra of ligands and binary complexes werecompared with the spectra of ternary complexes; bands that show the binding of both ligandsto the metal and important differences in spectra pertaining to formation of ternary complexare observed. IR bands, displaying the addition of aspirin to Cu(II) binary complexes, aremore significant when compared to Zn(II) complex. However, the UV spectra andpotentiometric data supports the formation of all of the above mentioned complexes inaqueous media. The presence of metals in the precipitates of the complexes were determinedthrough qualitative analysisIn literature, very few and discussable informations exist about stability constants ofbinary complex of Cu(II)-Aspirin and besides, there are contrary informations on the 3rdformation constant of Zn(II)-Tryptophan , this study contributes to literature, also as data onthese binary complexes.The study presents data on which complexes are suitable for synthesis, their formationand stabilities.Keywords: Ternary complex, stability constant, aspirin, tryptophan, leucine