Postmenopozal osteoporoz hastalarında ağrının; uyku kalitesi, yaşam kalitesi ve depresyon üzerine etkileri

Abstract

Amaç: Postmenopozal Osteoporoz (OP) hastalarında sırt ağrısının uyku kalitesi, yaşam kalitesi ve depresyon üzerine olan etkilerini, bu bulguların birbiri ile ilişkisini araştırmak.Materyal ve Metot: Çalışmaya Sağlık Bakanlığı Göztepe Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Fizik Tedavi Ve Rehabilitasyon Kliniği Osteoporoz Polikliniğine başvuran ve postmenopozal osteoporoz tanısı alan 105 hasta alındı. Hastalar sosyodemografik özellikler ve risk faktörleri gibi tanımlayıcı özellikler içeren hasta bilgi formu, Avrupa Osteoporoz Derneği Yaşam Kalitesi Anketi (QUALEFFO-41), Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Pittsburgh Uyku Kalite İndeksi (PUKİ) soru formlarını cevaplandırdı. Sırt ağrısının şiddeti, Görsel Analog Ölçek (VAS) ile değerlendirildi. İstatistiksel analizler için NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007&PASS 2008 Statistical Software (Utah, USA) programı kullanıldı.Bulgular: Hastaların yaşları 46 ile 75 arasında değişmekte olup, ortalaması 61,16±7,59 idi. Ağrı skorları yükseldikçe; depresyon skorlarının da arttığı ve uyku kalitesi ile yaşam kalitesinin bozulduğu tespit edildi (p<0,01). Depresyon, uyku kalitesi ve yaşam kalitesi arasında güçlü bir pozitif korelasyon tespit edildi (p<0,01). Ağrı skorları ile L1-4 KMY ve T-skorları arasında ilişki bulunamadı (p>0,05). L1-4 KMY ve T-skorları; yaşam kalitesi, uyku kalitesi ve depresyon ile de ilişkisiz bulundu (p>0,05). Yeterli fiziksel aktiviteye sahip olanların yaşam kalitesi, yeterli fiziksel aktivitesi olmayanlara göre anlamlı derecede iyi olduğu görüldü (p<0,05). Ancak fiziksel aktivite ağrı, depresyon ve uyku kalitesi ile ilişkisiz olarak tespit edildi (p>0,05). Ek kronik, sistemik hastalığı bulunanların yaşam kalitesi ise, ek hastalığı bulunmayanlara göre anlamlı derecede kötü idi (p<0,05). Ek kronik hastalık varlığı ile ağrı, depresyon ve uyku kalitesi arasında ilişki bulunamadı (p>0,05).Sonuç: Postmenopozal OP hastalarında yüksek ağrı skorları, düşük uyku ve yaşam kalitesi ve depresyon ile ilişkilidir. Depresyon, uyku bozukluğu ve düşük yaşam kalitesi ise; birbirini etkilemektedir ve birlikte görülme olasılığı yüksektir. Postmenopozal OP hastalarında temel tedavinin yanı sıra sık görülen bir semptom olan sırt ağrısı ile mücadele edilmesinin, uyku ve yaşam kalitelerinde ve depresyon üzerinde olumlu etkiler sağlayacağı kanısındayız.Anahtar Kelimeler: Ağrı, Depresyon, Postmenopozal Osteoporoz, Uyku Kalitesi, Yaşam Kalitesi

Objective: The aims of this study were to asses the impact of back pain on quality of sleep , quality of life and depression in postmenopausal osteoporosis patients, these findings in relation to each other.Material and Method: Onehundered five (105) postmenopausal osteoporosis patients who came to Ministry of Health Goztepe Education and Research Hospital Physical Medicine and Rehabilitation Department Osteoporosis out-patient clinic were included into the study. Patients answered questions in forms that includes distinctive marks (sociodemographic properties, risk factors), Quality Of Life Questionnaire of The Europan Foundation for Osteoporosis (QUALEFFO-41), Beck Depression Scale and Pittsburgh Sleep Quality Index (PUKİ). Vizüel Anolog Scale (VAS) was used to asses respectively back pain. NCSS (Number Cruncher Statistical System) 2007&PASS 2008 Statistical Software (Utah, USA) program and Spearman's rho coefficient of correlation were used to asses statistical accounting.Results: Age of these 105 patients were changing between 46 and 75 with average of 61,16±7,59. It was found that higher pain scores affects qualiy of life, quality of sleep and depression negatively (p<0,01). We detected a positive corelation between depression, quality of sleep and quality of life (p<0,01). VAS scores were not related with L1-4 T-score and BMD (p>0,05). L1-4 T-score and BMD were not related with depression, sleep quality and quality of life (p>0,05). We detected a positive relationship between physical activity and Qualeffo-41 scores (p<0,05). But, physical activity was not related pain, depression and sleep quality (p>0,05). The quality of life patients with chronic systemic disease was significantly worse (p<0,05). To have chronic systemic disease was not related pain, depression and sleep quality (p>0,05).Conclusions: Higher pain scores are associated with low quality of sleep and quality of life and depression. Depression, sleep disorders, lower quality of life affect each other and most likely to ocur with. In addition to basic treatment in patients with postmenopausal osteoporosis is to deal with back pain, the opinion will provide a positive impact on their quality of sleep and quality of life and depression.Key Words: Pain, Depression, Postmenopausal Osteoporosis, Quality of Sleep, Quality of Life