Endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi sonrası pankreatit profilaksisinde intramüsküler ve rektal diklofenak uygulamasının karşılaştırılması

Abstract

Amaç: Post-ERCP pankreatit (PEP), tüm endoskopik işlemler arasında en sık görülen komplikasyondur. PEP profilaksisinde diklofenak sodyumun rektal ve intramüsküler formunun etkinliğinin karşılaştırılması ve PEP gelişimini etkileyebilecek diğer faktörlerin araştırılması planlandı.Materyal ve Metod: Tek merkezli, prospektif, randomize ve kontrollü çalışmaya ERCP yapılacak 150 hasta ard arda dahil edildi. Son bir hafta içinde akut pankeatit geçirenler ve NSAİD veya asetilsalisilik asit kullananlar, kreatinin >2 mg/dl olanlar, endoskopik sfinkteretomi yapılmış hastalar, bilinen diklofenak allerjisi olanlar ve yakın zamanda peptik ülser tanısı konmuş hastalar çalışmaya alınmadı. Hastalar 3 gruba randomize edildi. Birinci gruptaki 50 hastaya, işlemden 30-90 dakika önce 75 mg diklofenak sodyum IM, 2. gruptaki 50 hastaya işlemden 30-90 dakika önce 100 mg diklofenak sodyum rektal yolla verildi. 3. gruptaki 50 hasta kontrol grubu olarak kabul edildi. Hastalar işlem sonrası 24. saat serum amilaz değerleri ve karın ağrısı ile PEP açısından değerlendirildi.Bulgular: Çalışmaya alınan hastaların 100'ü kadın (% 66.6), 50'si erkekti (% 33.3) ve yaş ortalaması 60.2 ± 17.6 idi. Hastalar klinik, laboratuvar ve ERCP işlemi ile ilişkili parametreler açısından karşılaştırıldığında istatiksel olarak fark yoktu. Tüm hastaların PEP oranı % 6 (n=9) idi. IM ve rektal grupta bu oran % 2 iken, kontrol grubunda ise % 14 bulundu (p=0.014). Hastaların % 12.7'sinde (n=19) post-ERCP karın ağrısı gelişti (IM grup % 8, rektal grup % 10, kontrol grubu % 20) (p=0.154). Hastaların % 16.6'sında (n=25) post-ERCP hiperamilazemi gelişti (IM grup %10, rektal grup % 12, kontrol grubu % 24) (p=0.03). PEP gelişen ve gelişmeyen hastalar karşılaştırıldığında, hasta ve ERCP işlemi ile ilişkili parametreler açısından istatiksel olarak fark yoktu.Sonuç: PEP profilaksisinde, işlem öncesi rektal veya IM diklofenak uygulaması etkin bulunmuştur.Anahtar kelimeler: ERCP, Post-ERCP pankreatit, diklofenak

Background: Acute pancreatitis after endoscopic retrograde cholangiopancreatography (ERCP) is the most common complication of all endoscopic procedures. We aimed to compare the efficacy of rectal and intramuscular form of diclofenac sodium for prophylaxis ofpost-ERCP pancreatitis (PEP).Methods: One hundred and fifty patients who underwent ERCP were consecutively included to single-center, prospective, randomized and controlled study. Exclusion criteria were; patients with acute pancreatitis and using NSAID or acetylsalicylic acid during the preceding week, creatinine > 2 mg / dl, known allergy to diclofenac, recently diagnosed peptic ulcer and endoscopic sphincterotomy history. Patients were randomized into 3 groups. In the first group, 75 mg diclofenac sodium intramuscularly and in the second group, 100 mg diclofenac sodium rectally was given before 30-90 minutes to procedure. The third group was control group. Patients were evaluated for PEP with serum amylase values and abdominal pain after24 hours of the procedure.Results: The mean age of the patients was 60.2 ± 17.6, 100 (66.6%) of them were women and 50(33.3%) of them were men. There was no statistical difference in terms of patients clinical, laboratory and procedure associated parameters between groups. The overall incidence of PEP was 6% (n = 9). The incidence was 2% (n=1) in both IM and rectal group, while 14% inthe control group (p = 0.014). Nineteen (12.7%) patients developed post-ERCP abdominal pain (8% in IM, 10% in rectal and 20% in control group) (p = 0.154). Twenty five (16.6%)patients developed post-ERCP hyperamylasemia (10% in IM, 12% in rectal, 24% in the control group) (p = 0.03). There was no statistically significant difference in terms of parameters associated with patient and the ERCP procedure in patients with and without PEP.Conclusion: Diclofenac prophylaxis is an effective application for PEP whether rectal or IM.Keywords: ERCP, Post-ERCP pancreatitis, diclofenac