İç hastalıkları kliniğine diyabetik ketoasidoz nedeni ile yatışı yapılan hastaların retrospektif incelenmesi

Abstract

AMAÇ. DKA nedeniyle iç hastalıkları kliniğine yatan hastaların klinik özelliklerini değerlendirmek ve bu özelliklerin diyabet tipine, DKA'nın şiddetine ve sonlanımlarına göre farklılık gösterip göstermediğini araştırmakGEREÇ VE YÖNTEM. Retrospektif, gözlemsel, klinik çalışmaya İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları servis ve yoğun bakım ünitelerinde 01.10.2015 ile 31.03.2019 tarihleri arasında DKA tanısıyla yatan toplam 112 hasta (44 erkek, 68 kadın, ortalama yaş: 39.97±17.74, ortalama HbA1c: %12.08±2.57) ardışık olarak dahil edildi. Tüm hastaların demografik özellikleri, ortalama yatış süreleri, DKA'dan çıkış süreleri, komorbidite durumları, mortalite oranları, yoğun bakım ünitesi (YBÜ) ihtiyacı, presipite edici faktörler, tetkik ve tedavi ret oranları, komplikasyon özellikleri, laboratuvar verileri kayıt edildi ve hastaların klinik özellikleri DKA şiddetine (hafif, orta ve ağır DKA), diyabet tipine (tip 1 veya tip 2 diyabet) ve sonlanım durumlarına (eksitus veya taburcu) göre karşılaştırıldı. BULGULAR. DKA nedeniyle yatan hastaların %78.6'sı tip 1 diyabetli, %21.4'ü tip 2 diyabetli idi. Hastane içi mortalite sıklığı %4.5 (tamamı tip 2 diyabetli), 30 günlük mortalite sıklığı %5.4 (tamamı tip 2 diyabetli), ortalama yatış süresi 4.39±4.03 gün, ortalama DKA'dan çıkış süresi 820.52±582.67 dakika, tetkik ve tedavi ret verme sıklığı %10.7 idi. En sık eşlik eden presipite edici faktörler enfeksiyonlar (%42) ve insülin kullanımı ile ilgili faktör (%28.6) idi. En sık enfeksiyon nedenleri ise sırasıyla; idrar yolu enfeksiyonu (%10.7), solunum sistemi enfeksiyonları (pnömoni %8 ve üsye %7.1) ve diş ve diş eti enfeksiyonları (%6.3) idi. DKA şiddetine göre olguların %25.9'u hafif, %60.7'si orta ve %13.4'ü ağır DKA tablosunda yatırılmıştı. Başlangıçta YBÜ'ye yatan hasta sıklığı %9.8 idi. Tip 2 diyabetlilerin tip 1 diyabetlilere göre yaş ortalaması, ortalama yatış süresi, hastane içi mortalite sıklığı, 30 günlük mortalite sıklığı, YBÜ ihtiyacı sıklığı, mekanik ventilasyon ihtiyacı sıklığı ve komplikasyon sıklığı yüksekti (tümü için p<0.01). Ağır şiddetli DKA ile yatan hastalarda hafif ve orta şiddetli DKA ile yatan hastalara göre başlangıçta YBÜ yatış sıklığı (%40'a karşılık %7.4 ve %0, p=0.001) ve yatışı süresince gelişen YBÜ ihtiyacı sıklığı (%40'a karşılık 17.6 ve 3.4 p=0,009) yüksekti. Eksitus gözlenen hastaların yaş ortalaması ve iskemik kalp hastalığı sıklığı taburcu olan hastalara göre yüksekti (sırasıyla p=0.003 ve p=0.014).SONUÇ. Bu bulgular DKA'nın daha çok tip 1 diyabetli hastalarda görüldüğü, risk faktörleri içinde enfeksiyonların ve insülin kullanımındaki yanlışlıkların ilk sırada olması ile uyumludur. Mortalite oranları genel bildirimlere paralel bir şekilde hastane içerisinde %5'in altında, ilk 30 gün içerisinde %5 civarında bulunmuştur. Başlangıçta YBÜ'ye yatırılan hasta sıklığının düşük bulunması tartışılması gereken bir bulgudur. Anahtar Kelimeler: Diyabetik ketoasidozis; yatan hasta; presipite edici faktör; mortalite; yoğun bakım ünitesi; tip 1 diyabet; tip 2 diyabet

OBJECTİVE. To evaluate the clinical characteristics of patients that were admitted to the internal medicine clinic with the diagnosis of diabetic ketoacidosis (DKA) and research if these clinical characteristics would change according to the type of diabetes, severity of DKA and their outcomes.MATERIAL AND METHOD. In this retrospective observational clinical study 112 patients that were admitted to Istanbul Medeniyet University Göztepe Education and Research Hospital internal medicine clinics and intensive care units between 01.10.2015 and 31.03.2019 with the diagnosis of DKA (44 men, 68 women with an average of 39,97±17,74 age and average of 12,08±2,57 HbA1c) are evaluated consecutively. All clinical properties like demographics, average length of stay in the hospital, time to exit DKA state, comorbidity states, mortality rates, ICU needs, presipitating factors and treatment refusal rates, complication characteristics and laboratory data are registered and inpatients' clinical characteristics are compared according to their DKA severity (mild,moderate and severe DKA), type of diabetes (type 1 or type 2) and the outcomes (death or discharge).RESULTS: 78,6% of the patients that were admitted to the hospital with the diagnosis of DKA had type 1 diabetes and 21.4% had type 2 diabetes. In-hospital mortality rate was 4.5% (all of them with type 2 diabetes). Average length of stay in the hospital was 4.39±4.03 days. Average time to exit DKA state was 820.52±582.67 minutes. The rate of refusal of examination treatment was 10.7%. The most commonly associated precipitating factors were infections (42%) and factors relates to insulin usage (28.6%). The most common infections were; urinary tract infections (10.7%), respiratory system infections (pneumonia 8% and upper respiratory tract infections 7.1%) and dental and gum infections (6.3%) respectively. DKA cases were distributed as 25.9% mild DKA, 60.7% moderate DKA and 13.4% severe DKA according to their DKA severity. The rate of patients that were initially hospitalized in ICU was 9.8%. Patients with type 2 diabetes had higher average age, average length of stay in the hospital, in-hospital mortality rate, mortality rate within 30 days period, frequency for ICU need, frequency of need for mechanical ventilation and complication frequency (with p<0.01 for all) compared to patients with type 1 diabetes. Compared to patients with mild DKA and moderate DKA, patients with severe DKA had higher ICU hospitalization frequency initially (40% against 7.4% and 0%, p=0.001) and the frequency of ICU need during hospitalization (40% against 17.6% and 3.4%, p=0,009). The average age and the frequency of ischemic heart disease were higher in patients who died (p=0.003 and p=0.014 respectively).CONCLUSION. These findings are compatible with the generally known facts that DKA is more common in patients with type 1 diabetes; and infections and inappopriate insulin usage are the most frequent ones among the precipitating factors. In-hospital mortality rates are observed under 5% in parallel to common knowledge and the mortality rates in the first 30 days are observed around 5%. The low ICU admission rate at time of hospitalisation should be discussed further.Keywords: Diabetic Ketoacidosis, inpatient, mortality, diabetes type 1, diabetes type 2, intensive care unit, precipitating factor