Kışlık olarak ekilen bazı nohut hat ve çeşitlerinin Isparta ekolojik şartlarına uyum yeteneklerinin belirlenmesi

Abstract

Ill ÖZET Çalışma 64 kışlık nohut hat ve çeşidinin İsparta ekolojik şartlarına adaptasyonunu belirlemek amacıyla 1998-99 üretim döneminde yapılmıştır. Çeşit ve hatların kışa dayanımlarında farklılıklar gözlenmiş, kışa dayanımı en yüksek FLIP 97-62C hattı, en düşük İSPANYOL yerel çeşidi olmuştur. Hat ve çeşitler ekimden 158.0-166.5 gün sonra çiçeklenmiş, 219.5-228.0 gün sonra olgunlaşmıştır. Bitki boylan 25.75-38.27 cm arasında değişmiştir. En uzun bitkiler FLIP 97-65C, en kısa FLIP 97-123C hattında ölçülmüştür. Hat ve çeşitlerin ilk bakla yüksekliğindeki farklılıklar önemli bulunmuş, 9.39-23.42 cm arasında olmuştur. Bitki başına dal sayısı (2.10-3.55 adet/bitki) ve bakla sayısı (13.90-35.95 adet/bitki) bakımından çeşit ve hatlar arasında varyasyonlar oluşmuştur. Baklada tane sayısı hatlara göre 1.00-1.40 adet arasında değişmiştir. Çeşit ve hatların dekara biyolojik ve dekara tane verimleri sırasıyla 126.39-424.44 kg ve 43.61-221.67 kg arasında değişmiştir. En yüksek dekara biyolojik ve tane verimi FLIP 97-197C hatandan elde edilmiştir. En yüksek 1000 tane ağırlığı DİYAR 95 (557.5 g), en düşük ILC 482 (337.0 g) çeşidinde tespit edilmiştir. Hasat indeksi bakımından en düşük değeri FLIP 97-21 8C hattı (%32.68), en yüksek değeri ise ELC 482 (%61.48) çeşidi vermiştir. Çeşit ve hatların protein oranlan % 14.69-19.93 arasında değişim göstermiştir. Sonuç olarak dekara tane verimi en yüksek olan FLIP 97-197C hattının bir yıllık sonuçlara göre İsparta ekolojik koşullarında kışlık olarak ekilebileceği görülmüş olup, kesin tavsiyede bulunmak için çalışmanın ileriki yıllarda da sürdürülmesi gerektiği söylenebilir. ANAHTAR KELİMELER: Nohut, adaptasyon, verim, verim unsurlan

IV ABSTRACT The aim of this research was to the determine the adaptation abilities of 64 chickpea lines and cultivars in İsparta ecological condition in 1998-1999 growing season. It was found significant variations among the cultivars and the winter resistance values of lines. The highest and the lowest values were observed in FLIP 97-62C line and Spanish line, respectively. The line and cultivars flowered between 158.0-166.5 days and matured between 219.5-228.0 days after sowing date. The plant height of the lines and cultivars changed between 25.75-38.27 cm, the highest plants were determined in FLIP 97-65C line and the lowest plants were in FLIP 97-123C line. There were significant variations among the first pod height of the lines and cultivars, changig between 9.39-23.42 cm. There were remarkable variations according to the branch number per plant (2.10-3.55), pod number per plant (13.90- 35.95) and seed number per pod (1.00-1.40) among the lines and cultivars. The highest and lowest 1000-seed weight were obtained in DİYAR 95 (557.5 g) and ILC-482 (337.0 g), respectively. The harvest index values changed between 32.68 % (FLIP 97-21 8C)-and 61.48 % (ILC482). Protein contents were varied between 14.69 % (FLIP 97-195C) and 19.93 % (FLIP 97-130C). As a result of this study, FLIP 97-197 C cicer line which has the highest seed yield was found to be recommended for İsparta region but for obtaining final results this research must sustain in the next years. KEY WORDS: Cicer, cultivar, adaptation, yield, yield component