Çapalı gölü (Dinar-Afyon) balıklarının parazitolojik yönden incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada Çapalı Gölü (İncesu)( Dinar-Afyon) balıkları [Sazan balığı (Cyprinus carpio Lin.1758) ve Turna balığı (Esox lucius Lin. 1758)] parazitolojik yönden incelenmiştir. Bu göldeki populasyonlarda, endoparazit olan Rhaphidoscaris sp. ve ektoparazit olan hirudinea sınıfındaki sülüklere {Hirudo medicinalis Lin.1758, Halobdella stagnatis Lin.1758 ve Hemiclepsis marginata Müeller 1774) rastlanılmıştır. Araştırma bölgesinden rastgele avlanan sazan balıklarında endoparazite rastlanmamış olup, ektoparazit olan sülüklere rastlanılmıştır. Turna balıklarında ise hem ektoparazit hem de endoparazit olarak yaşayan canlılara rastlanılmıştır. Turna balığı örneklerinde endoparazitik enfekte birey oram % 52,14 olarak bulunmuştur. Parazitlerin turna balıklarının bağırsak ve midelerinde yaygın bir şekilde yerleştiği saptanmıştır. Ektoparazitiik olan parazitlerin balıkların ağız-dudak kenarında ve sırt kısmında bulunduğu görülmüştür. Çapalı Gölü sazan balıklarına ait 5-6 yaş grubu ve 2025-3212 g ağırlık aralığına sahip 3 örnek incelenmiştir. Bütün örneklerde endoparazite rastlanmamış olup, 5 yaşındaki 1 erkek balıkta ektoparazit olan sülüklere (3 adet) rastlanılmıştır. Diğer 2 bireyde hiçbir parazite rastlanılmamıştır. Araştırma süresince bulunabilen sazan balığı örneklerinde tespit edilen ortalama kondisyon değeri 1,489 ± 0,030 olarak belirlenmiştir. Çapalı Gölü turna populasyonlarına ait 0-6 yaş grubu ve 5,6-1497 g ağırlık aralığına sahip 303 örnek incelenmiştir. Bu örneklerin % 52,14 (156 adet)'ünde endoparazite rastlanılmıştır. Parazit sayısı en yüksek olan 1 yaşındaki dişi bireylerde 5,15 ± 1,56 tespit edilmiş olup, populasyonun % 47,76 (147 adet)'sında hiç endoparazite rastlanılmamıştır. Araştırma süresince, seçilen örneklerde tespit edilen ortalama kondisyon değeri 0,748 ± 0,003 olarak belirlenmiştir. Çapalı Gölü balıklarının parazitolojik yönden inceleme çalışmaları mevsimsel olarak yapılmıştır. Endoparazitik ve Ektoparazitik enfeksiyonlar ilkbahar mevsimi (Mart ayı)'nde artış göstermiştir. Yaz boyunca durum değişmemiş olup havaların soğumaya başladığı Sonbahar mevsimi (Ekim ayı)'nde azalmaya başlamış, kış aylarında çok nadir olarak görülmüştür. ANAHTAR KELİMELER: Çapalı Gölü, Rhaphidoscaris sp., Hirudo medicinalis, Hemiclepsis marginata, Halobdella stagnatis

In this study, fishes [carp fish (Cyprinus carpio Lin. 1758) and northern pike (Esox lucius Lin. 1758)] of Çapalı Lake (İncesu) (Dinar- Afyon) had been researched as parasitology. The populations in this lake, various category, Rhapidascaris sp., which is endoparasite and hirudinea which is ektoparasite, leeches (Hirudo medicinalis Lin. 1758, Halobdetta stagnatis Lin. 1758 and Hemiclepsis marginata Mueller 1774) had been encountered. On the hand, for carp fishes, Which were taken from the research area hunted randomly, hadn't been enconted endoparasite leech; on the other hand the ektoparasite leeches had been encounted. For northern pikes are alives which aren't only ectoparasite but also endoparasite. For the sample of northern fishes, endoparasitic infection ratio had been foun as 52,14 %. İt generally had been determined that; the parasites live in northern pikes' stomech and intestives. However, it also had been determined that, there are ekdoparasitic parasites fishes'mounth-limpedge and their dorsal side. Three carp fish examples of Çapalı Lakes' had been researchead. The age of these fish were between 5 and 6 and their weights were between 2025 g and 3212 g. For all of these fishes hadn't been encountered any endoparasite, for five years old male fish 3 ektoparasite leeches had been encountered. For other two indivicuals hadn't been any parasites. During the research study, the avarage condition value of the chosen northern pikes had been determined as 1,49 ± 0,03. 303 samples, which were related to both northern pike populations of Çapalı Lake and 0-6 age group and 5,6-1497 g Weight group, had been researched. For the 52,14 % (156 crape fishes) of the all samples hadn't been found any endoparasite. For 1 age old a femole fish, which has the most parasite, 5,15 ± 1,496 had been fouhd, and for the population of the 47,76 % (147 crape fishes) hadn't been found any endoparasites. During the research, the avarage condition of the chosen fishes had been estimated as 0,74 ± 0,003. The research study of Çapalı (İncesu) lake fishes as parasitology had been made as seasonal. The endoparasitic and ectoparasitic infections had increased in spring season (March). During the summer season this station didn't chang. However in fell it began to increase, in the winter season (December), it had been seen rarely. KEY WORDS: Çapalı Lake, Rhaphidascaris sp., Hirudo medicinalis, Hemiclepsis marginata, Halobdella stagnatis