Sepsis şüpheli hastalarda hematolojik parametrelerin diagnostik ve prognostik değeri

Abstract

Amaç; Sepsis, günümüzde modern tıp alanında yapılan tanı ve tedavideki gelişmelere rağmen halen önemli morbidite ve mortalite nedenlerinden biridir. Sepsisinin başlangıc dönemindeki özgün olmayan bulgular gereksiz veya gecikmiş antibiyotik kullanımına neden olabilmektedir. Bu nedenle tanıyı destekleyecek doğru ve hızlı sonuç veren aynı zamanda kolay tekrarlanabilir ve ucuz laboratuar incelemelerine gereksinim vardır. Kesin tanı kriteri olan kan kültürü üremesi hem tüm hastalarda sağlanamamakta, hem de sonuçlar en az 24 saat sonra elde edilebilmektedir. Bu çalışma, N/L oranı, RDW ve laktat ve trombosit değerinin sepsiste olmayan ve sepsisteki hastaların ayırıcı tanısındaki değerini ölçmek ve sepsisli hastaların prognozunu belirlemedeki önemini araştırmak amacıyla planlanmıştır.Yöntem; 1 Ekim 2012 – 31 Aralık 2013 tarihleri arasında Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Acil Tıp Ana Bilim Dalı Kritik Bakım Ünitesinde yapılmıştır. Çalışma olgu kontrol tipinde prospektif olarak planlanmıştır. Sepsis şüphesi ile yatırılan 18 yaş ve üstü, dışlama kriterlerine sahip olmayan ve aydınlatılmış onamı alınan hastalar çalışmaya dahil edilmiştir. Tanı sırasında ve yoğun bakıma kabulünden sonraki ilk 24 saat içindeki APACHE II, SOFA skorları, eritrosit dağılım genişliği (RDW), nötrofil/lenfosit oranı (N/L), trombosit (Plt), laktat değerleri ile bu parametrelerin tanı anından itibaren 3 günlük ortalama değerleri ve hastaların mortalite durumları ile demografik verileri kayıt altına alınmıştır. Söz konusu parametlerin tanı ve prognoz açısından prognoz açısından değerleri araştırılmıştır.Bulgular; Dahil edilme kriterlerine uyan 248 hasta çalışmamıza dahil edildi. 248 hastanın 127' sini erkek (%51,2), 121' ini kadın (%48.8) popülasyon oluşturmakta idi. Çalışmaya dahil edilen hastaların 112' nde ( ki bu hastalar kontrol grubunu oluşturdu ) sepsis gelişmezken, 46 hasta sepsis tanısı ile, 35 hasta ciddi sepsis tanısı ile, 55 hasta septik şok tanısı ile takip edildi. Sepsis, ciddi sepsis ve septik şoklu hastalar arasında mortalite gelişimi açısından istatistiksel açıdan anlamlı farklılık vardı.(p< 0,001 ). Çalışmamızda incelenen parametrelerden SOFA, APACHE II, N/L Oranı, Platelet Değeri ve Laktat değeri açısından kontrol ve çalışma grubundaki hastaların ortalama değerleriyle mortalite olan ve olmayan hastların ortalama değerleri arasında istatistiksel açıdan anlamlı farklılık vardı (p < 0,001).Sonuç; sepsisli hastalarda erken tanı konularak reversibl dönemde bu klinik tablo anlaşılabilirse yapılabilecek hedefe yönelik tedavi yaklaşımları ile hastaların morbidite veya mortalite oranlarında belirgin iyileşmeler elde edilebilecektir. SIRS'tan ciddi sepsise ilerleyen dinamik süreçte bu döngüyü erken tanımlayabilecek ucuz ve kolay ulaşılabilir bir belirteç bulabilmek amacıyla planladığımız bu çalışma ile nötrofil/lenfosit oranı (N/L), trombosit (Plt) ve laktat değerlerinin tanı ve prognoz açısından değeri olduğu gösterildi.

Purpose: In spite of the improvements in diagnosis and treatment in the area of modern medicine, sepsis is still one of the important causes of morbidity and mortality. The unspecific findings in the initial term of sepsis can cause unnecessary or late antibiotic admission. For this reason, there is a need of reliable and quick resulting and also easy repeatable and cheap laboratory tests that can support the diagnosis. Blood culture reproducement, which is an exact diagnosing criteria, cannot be provided in all patients and also the results are gained at least in 24 hours. This research was planned to evaluate the value of N/L rate, RDW, lactate and trombocyte levels in the differential diagnosis in between patients with sepsis and patients that are not in sepsis and also evaluating the value of these in determining the prognosis of the patients that are in sepsis.Method; This research was done in Necmettin Erbakan University Meram Medical Faculty Emergency Medicine Department Critical Care Unit in between the dates of October 1st 2012 and December 31st 2013. The research was planned prospectively, in a case control type. 18 years and old patients whose informed consent were taken and who were admitted with sepsis suspicion and with no excluding criteria were included to the research.The APACHE II, SOFA scores, Red Blood Cell Distrubition Widht(RDW), Neutrophil/Lymphocyte(N/L) rate, platelet and lactat levels during diagnosis and in the first 24 hours since admission to the critical care unit and the 3 days mean levels of these parameters and the mortality rates and demographic data were recorded. The mentioned parameters' value in the aspect of diagnosis and prognosis were studied. Findings; 248 patients who met our citerias were included to our study. 127(%51,2) male and 121(%48.8) female population formed the 248 patients. 121 patients who were included to our study did not develop sepsis(these formed our control group), 46 of them were diagnosed with sepsis, 35 were diagnosed with severe sepsis and 55 were diagnosed with septic shock and all of them were fallowed with their diagnosis. There was a statistically significant difference(p< 0,001 ) between the mortality rates of the patients with sepsis, severe sepsis and septic shock. There was a statistically significant difference(p < 0,001) in the following parameters; SOFA, APACHE II, N/L rate, Platelet values and Lactat values in between the controll and work group and in between the mortality group and non-mortality group.Result; If the clinic picture can be perceptible in the reversible term by early diagnosis in patients with sepsis, with target driven treatment approaches, distinct progress in mortality and morbidity rates among these patients can be maintained. N/L rates, platelets and lactat levels were found valuable in the aspect of diagnosis and prognosis by our study that we planned to find a cheap and easily accessible marker that can identify the dinamic process from SIRS to sepsis in the early phase.