Kronik hepatit b ve kronik hepatit c hastalarında plazma A ,D, E vitamin düzeyleri ile karaciğer histopatolojisi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Kronik hepatit B ve kronik hepatit C enfeksiyonu dünyada önemli bir sağlık sorunu olmaya devam etmektedir. Karaciğer A, D ve E vitaminlerinin metabolizmasında ve depolanmasında çok önemli birorgandır. Son dönemde dünyada karaciğer hastalıklarında; vitamin yetmezliği sebep sonuç çerçevesindearaştırılmaya başlanmış hatta vitaminlerin antiviral özelliğinden bahsedilmiştir. Bu çalışmada KHB ve KHCenfeksiyonu bulunan hastalarda plazma vitamin A, D, E seviyelerini araştırmak, karaciğer fibrozisi veinflamasyonu ile bu vitaminlerin düzeyleri arasında ilişki olup olmadığını tespit etmek, eğer ilişki varsakaraciğer biyopsisi yapılamayan hastalarda vitamin düzeylerinin tetkiki ile karaciğer histopatolojisinintahmin edilip edilemeyeceğini ortaya koymak ve belki de en önemlisi hastalarımızın vitamin replasmanıihtiyacının farkında olunmasını hedefledik.Yöntem: NEÜ Meram Tıp Fakultesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji KliniğindeOcak 2013 – Ocak 2014 arasında karaciğer biyopsisi yapılan, naiv veya tedavi bitiminden sonra en az 1 yılgeçmiş ve HBV DNA, HCV RNA negatifleşmemiş olan 97 kronik hepatit B ve C hastası çalışmaya alındı.Çalışma sonunda plazma vitamin A, D, E düzeyleri çalışıldı. Hastaların demografik verileri, karaciğerhistopatoloji sonucu, viral yük düzeyi vitamin sonuçları açısından değerlendirildi.Bulgular: KHB ve KHC enfeksiyonu bulunan hastalarda Vitamin D3 eksikliği %83, Vitamin A eksikliği%33 oranındaydı, vitamin E eksikliği sadece bir hastada tespit edildi. KHC'de vitamin A ve D3 ortalaması,KHB'den anlamlı olarak düşük saptandı. Şiddetli karaciğer fibrozisi ve inflamasyonunda vitamin A vevitamin D3 seviyesi belirgin düşük bulundu. Vitamin D3 düzeyi ile HCV RNA, vitamin A düzeyi ile HBVDNA arasında korelasyon saptandı. Kadınlarda vitamin A düzeyi ve D3 düzeyi erkeklere göre daha düşükbulundu. Vitamin D3 düzeyi kış mevsiminde, vitamin A düzeyi yaz mevsiminde daha düşüktü. Buhastalarda vitamin E eksikliği belirgin değildi. Vitamin E seviyesinin sadece şiddetli hepatik inflamasyon ileilişkili olarak anlamlı derecede düştüğü belirlendi.Sonuç: Vitamin sonuçları fibrozis evresi hakkında net bilgi vermese de KHB ve KHC enfeksiyonlarındaözellikle şiddetli hepatik fibrozis ve inflamasyonu varlığında vitamin A ve vitamin D3 seviyesi belirginderecede düşüktür. Hastalar vitamin A ve D eksikliği ve takviye gerekliliği açısından değerlendirilmelidir.Hangisinin sebep hangisinin sonuç olduğu, antiviral tedaviye vitamin eklenmesinin ne derecede faydalıolacağı konusunda daha kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.

Introduction: Chronic B hepatitis (CHB) and chronic C hepatitis (CHC) still continue to exist as animportant health problem all over the world. Liver plays a significant role on the metabolism and storing ofA, D, and E vitamins. Recently, vitamin deficiency has been studied as a part of cause and effect in liverdisases and also it has even been mentioned that vitamins have some antiviral features. The aim of this studywas to evaluate plazma vitamin A, D, E levels of patients infected with CHB and CHC and to determine therelationship between these vitamin levels and liver fibrosis or inflammation, and -if there is a relation- topresent whether liver histopathology can be predicted or not by examination of vitamin levels on patiens forwhom liver biopsy cannot be carried out, which will also make us aware of the patients' need for vitaminreplacement therapy.Methods: This study was conducted in NEU Meram Faculty of Medicine Clinical Microbiology andInfectious Diseases Department during the period of January 2013 to January 2014, a total of 97 CHB andCHC patients who were naive or had not negative HBV DNA, HCV RNA over a year after the treatment andperformed liver biopsy were included in the study. Plasma vitamin A, D, E levels were studied at the end ofthe study. Demographic profile data, liver histopathology and viral load degrees of the patients wereevaluated in terms of vitamin level results.Results: Vitamin D3 deficiency was found in 83% and Vitamin A deficiency was found in 33% of thepatients and only one patient had Vitamin E deficiency. The average value of vitamin A and D3 levels wassignificantly lower for CHC than for CHB. Vitamin A and D3 levels were distinctly low for patients withsevere liver fibrosis and inflammation. A correlation was detected between vitamin D3 level and HCV RNA;vitamin A level and HBV DNA. Vitamin A and D3 levels were lower for women than for men. Vitamin D3level was lower in winter/ spring seasons and vitamin A levels were lower in summer/ autumn seasons.Among the patients vitamin E deficiency was not explicit. It is determined that vitamin E level ismeaningfully lower only when associated with severe hepatic inflammation.Conclusion: Although vitamin levels do not give clear information about fibrosis phase, significantlydecreased vitamin A and D3 levels occur in CHB and CHC infections particularly in incidence with severehepatic fibrosis and inflammation. Patients should be assessed in terms of vitamin A and D deficiency andreplacement. Further studies should be done to determine whether vitamin deficiency is a cause or effect, andthe effectiveness of including vitamins in antiviral treatment.