Isparta-Eğirdir arasındaki pliyo-kuvaterner yaşlı sedimanların haritalanması ve karakteristiklerinin karşılaştırmalı olarak ortaya konması

Abstract

Ill ÖZET Bu tez Süleyman Demirel Üniversitesi,Fen Bilimleri Enstitüsü, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Genel Jeoloji Anabilim Dalında, Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanmıştır. İnceleme alam, Isparta-Merkez, Eğirdir ve Gönen arasındaki sahayı kapsamaktadır. Sahada, otokton ve allokton birimlerin varlığı bilinmekte olup;.otokton birimler yaşlıdan gence doğru; Bey dağlan karbonatlarına ait Davras Kireçtaşı (Söbüdağ kçt.üyesi), Çiğdemtepe kçt, Alt-Orta Eosen yaşlı İsparta filisi (marn, kumtaşı ve konglomera ardalanması) ve İncesu konglomeralarıdır. Pliyo-Kuvaterner yaşlı Gölcük volkanitleri de değişik zamanlardaki püskürmeleri ile karasal ortamda gelişmiş kayaları içerir. Sahadaki allokton birimleri ise Lisiyen napları ile Antalya napları oluşturur. Kuvaterner süresince karasal ortamlarda çökelen sedimanlar yerleşim yerlerinin güvenirliliği açısından önem taşımaktadır. Eğirdir-Çünür-Senirce (İsparta) arasındaki ovalarda gözlenen Kuvaterner yaşlı gölsel oluşuklar, dere ve sel çökelleri gelişimleri ile dağ etekleri çevresinde gelişen kırıntılı sedimanlar ilginç sedimantolojik, tektonik yapılar ve organizma içerikleri sunarlar. Kuvaterner yaşlı sedimanlar (1) Göl Çökelleri (eski ve günümüz), (2) Volkanoklastikler, (3) Dere-sel Çökelleri, (4) Etek çökelleri (Alüvyal Fan- Yamaç Döküntüleri ve Dağ Eteği Yelpazesi), (5) Ova-Rüzgar Çökelleri olarak ayrılmış ve incelenmiştir. Jeolojik yayılımları haritalanmaya çalışılan Kuvaterner çökellerinden eski, yeni göl çökelleri ile bazı Kuvaterner sedimanlanndan ölçülü kesitler yapılmış, Eğirdir Gölü- Bedre-Barla arasındaki son elli yıl içerisinde çökelen göl sedimanlanna ait veriler değerlendirilmiştir. Özellikle göl sedimanlan üzerine ağırlıklı olarak çalışılmıştır. Derlenen örneklerin görüntü analizi ile incelemeleri, sınıflandırmaları, adlamalan ve ortamsal yorumlan da gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler, Kuvaterner suresince etkili olan eski göl seviyesinin 930 metreye kadar yükseldiğini, göl kenarlannda kaba klastiklerin, göle doğru kumlu klastiklerin baskınlığı; volkanizma püskürmesinin göl etkinliğinin bitişinde fazlalığını; Burdur Gölünün Senirce Köyü ve hatta Atabey ovasına doğru uzandığını, İsparta ovasına doğru Gölcük volkaniklerinin kuzeye yayılarak örttüğünü göstermektedir. ANAHTAR KELİMELER: İsparta, Eğirdir, Gönen, Güncel sedimanlar, Göl çökelleri

IV ABSTRACT The investigation area is located at northern part of the İsparta Angle. Aims of the study are 1) to compare features of recent sediments, 2) to get an approach to volcanic activity during Quaternary and 3) to explain geological history of Quaternary sediments. In the area, allochtonous and autochthonous units are seen. The basement autochthonous units are the Davraz limestone which belongs to Beydağlan carbonate platform, Çiğdemtepe limestone. Söbüdağ limestone member is the upper Cretaceous aged top unit of the Davraz limestone. The Paleogene units are as follows: Koçtepe formation and incesu formation. Plio- Quaternary aged Burdur formation (clayey limestones, claystones ) and Gölcük volcanics are lacustrine terrestrial sediments or rocks. The youngest deposits are the Quaternary aged alluviums. The allochthonous units are the Lycian and Antalya nappes. It is known that terrestrial sediments of Quaternary have an importance for settlement of civilization. Quaternary aged lacustrinal, stream-flood, eolian and piedmont deposits around the Eğirdir-Çünür-Senirce show different sedimantological, tectonical and faunal characteristics. Three sections from the ancient lacustrinal sediments were measured and last 50 years data related to recent lake sediments were evaluated. Besides, Quaternary sediments were also examined by using image analysis system. Quaternary sediments were divided into five geological units. These are (1) lacustrinal sediments (ancient and modern), (2) volcanoclastics, (3) piedmont deposits (alluvial fan, colluvial fan, and slope deposits), (4) stream-flood deposits and (5) plain-eolian deposits. Plio-Quateraary aged Gölcük volcanics and Atabey conglomerates are also under discussion. Relief, rock colors, drainage system and plant cover are shown that they are useful parameters for determining and separating of Recent geological units. Lithological and faunal characteristics from the outcrops of ancient lacustrinal sediments indicate that ancient lake level increase up to 930 meters. So, Burdur Lake extended to the Senirce and Atabey plains during the Quaternary time. It is though that there were some barriers between the lakes. A few layers of volcanoclastics in the İsparta plain and over the ancient lacustrinal sediments and their geometrical view also show that volcanoclastics spread out to the plains in expanding towards the north. KEY WORDS: Isparta-Eğirdir-Gönen, recent sediments, lacustrinal sediments