Antalya Körfezi kıyılarındaki deniz kestanelerinden Paracentrotus lividus (Lamarck, 1816) ve Arbacia lixula (Linnaeus, 1758)`nın (Echinoidea) bazı biyolojik özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Ill ÖZET Bu araştırma, Antalya Körfezi kıyılarında yer alan 3 istasyonda (Konyaaltı, Side dalgalara açık kıyılar ve Side dalgalara kapalı alanlar) Eylül 2001- Ağustos 2002 tarihleri arasında mevsimsel örneklemelerle yürütülmüştür. Çalışmada A. /ixw/a'ya ait 5 adet, P. lividus'a. ait 396 adet birey bulunmuş olup A. lixula türü istatistiki açıdan değerlendirmeye alınmamıştır. Çalışma sonunda A. lixulcfwa. P. lividus'a. göre diken ve kabuk özellikleri açısından farklı olduğu belirlenmiştir. Çalışmada P. lividus'xm eşey oranlan, yoğunlukları, kabuk çapı ve ağırlık dağılımları, eşeysel olgunluğa erişme çapı ve gonad indeksi gibi bazı biyolojik özellikleri belirlenmiştir. P. lividus'ım kabuk çapı ve ağırlık ortalamaları sırasıyla 4,21cm ve 23,48 g olarak tespit edilmiş olup populasyonun % 48,23 dişi ve % 42,93 'ü ise erkek bireylerden oluşmaktadır. P. lividus'ım gonad indeksi ilkbaharda (6,51) en yüksek değerde bulunmuştur. En büyük gonad indeksi değerine sahip olan istasyon (5,88) Konyaaltı istasyonu olmuştur. Gonad gelişiminin su sıcaklığı ile ters ilişkide olduğu görülmüştür. Eşeysel olgunluk çapı 2,8 cm olarak bulunmuştur. Örneklemede P. lividus'un yoğunlukları I. istasyonda ortalama 11,5 adet/m2; II. istasyonda 7,1 adet/m2 ve IH. istasyonda 5,8 adet/m2 olarak belirlenmiştir. Kabuk çapı- ağırlık ilişkisi logaritmik olarak I. H ve IH. istasyon için sırasıyla; LogA=- 0,017+2,2008* Log KÇ (r = 0.829), LogA= - 0,238+2,5803* Log KÇ (r = 0.926) ve LogA=- 0,0871+2,006* Log KÇ (r = 0.868) şekilde bulunmuştur. Çalışma sonuçlarımızın genel olarak Ege ve Akdeniz'in diğer bölgelerindeki bireylerle benzerlik gösterdiği sonucuna varılmıştır. ANAHTAR KELİMELER: Antalya Körfezi, Deniz Kestanesi, Paracentrotus lividus, Arbacia lixula,

IV ABSTRACT This research was carried out at three stations ( Konyaalti, Side intertidal coast and Side subtidal area) between September 2001 - August 2002 with seasonal sampling in Gulf of Antalya Coast. In study, 5 species belong to A. lixula and 396 species belong to P. lividus were found and A. lixula samples was not investigated as statistical. At the end of the study, it was established that A. lixula is different spine and test properties than P. lividus. The some biological characteristics such as sex, test diameter and weight distributions and the length of sexual maturity of urchin, (P. lividus) in Gulf of Antalya Coast were determined. The test diameter and weigth mean of P. lividus samples varied from 4.21 cm and 23.48 g respectively and the populations was composed of 48.23 % females and 42.93 % males. The gonad index of P. lividus occured in spring (6.51). The highest gonad index of P. lividus was found in Konyalti station (5.88). It coincides with the period of decreasing sea temparatures, and gonad growth exhibits reverse relationship with temperature. Sexual maturation length belong to this species are found as 2.8 cm. In sampling were found mean 11.5 ind./m2 species at I. station, 7.1 ind./m2 species at n. station and 5.8 ind./m2 species at HI. station. The following logaritmic equations for test diameter- weigth relations were found for I. n. and HI. station, respectively; Log A = - 0.017 + 2.2008 x Log KÇ (r = 0.829), Log A = - 0.238 +2.5803 x Log KÇ (r = 0.926) and Log A = - 0.0871 + 2.006 x Log KÇ (r = 0.868). The result of the this work generally is like with another region of Aegean and Mediterranean. KEY WORDS: Gulf of Antalya, Sea Urchin, Paracentrotus lividus, Arbacia lixula.