Serum endotelin-1 düzeyinin obezite, prediyabet ve tip 2 diyabetes mellitus ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Obezite, sağlığı olumsuz etkileyen vücutta anormal ve aşırı yağ birikimi olarak tanımlanır. Diyabetes mellitus (DM) ise insülin sekresyonu, insülinin dokular üzerindeki etkisi veya her ikisinin de bozulması sonucunda oluşan hiperglisemi ile karakterize bir metabolik hastalıktır. Son yıllarda hem obezite ve diyabet sayısı hem de bu hastalıklara bağlı morbidite ve mortalite sayısı artmaktadır. Bu artış hastaların hayat kalitesini bozmakta ve ülkelerin sağlık harcamalarında da gittikçe artan bir yük oluşturmaktadır. Bu noktada obezitenin önlenmesinin yanı sıra obez kişilerde diyabet gelişmesine ve diyabetik komplikasyonlara neden olan fizyopatolojik mekanizmaların aydınlatılması da önemlidir. Endotel disfonksiyonu, endoteldeki nitrik oksit düzeyinin azalmasının yanında vücuttaki en güçlü vazokonstriktör madde olan endotelin-1(ET-1) düzeyinin de artmasıyla meydana gelmektedir. Obezite, insülin direnci ve diyabette endotel disfonksiyonun varlığı birtakım araştırmalarla ortaya konmuştur. Ayrıca endotelin-1 düzeyinin diyabetik makrovasküler ve mikrovasküler komplikasyonlarla ilişkili olduğuna dair literatürde bazı yayınlar mevcuttur. Endothelin-1 'in obezite, diyabet ve diyabetin komplikasyonlarındaki olası rolü nedeniyle bu molekül hakkında yol gösterici yeni bilgiler öğrenmeyi ve endotelin-1 düzeyinin bu hastalıkların şiddeti, hastanın çeşitli demografik ve biyokimyasal parametreleri ile ilişkisini araştırmayı amaçladık. Yöntem: Çalışmaya hastanemiz İç hastalıkları ve Diyabet polikliniklerine başvuran 28-80 yaş arası, çalışma için onamı alınmış, kooperasyon ve oryantasyonu yeterli 134 hasta (non-diyabetik BKİ>30 olan 32 hasta, prediyabet tanılı 34 hasta, tip 2 diyabet tanılı 68 hasta) ve kronik hastalık öyküsü olmayan 28 hasta dahil edildi. Toplamda 162 kişilik bu hasta grubundan ilave olarak alınan kan örnekleri santrifüj edildi ve elde edilen serumlar uygun kit temin edildikten sonra endotelin-1 düzeyleri çalışıldı. Gebeler, akut infeksiyon, akut vasküler olay, malignite hikayesi olanlar ile kooperasyon ve oryantasyonu yetersiz hastalar çalışmaya dahil edilmedi.Bulgular: Yaş ortalamaları 53,1 ± 10,4 olan 88 kadın ve 74 erkek (K/E: 1,18) toplam 162 hasta çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya katılan diyabetik hastaların ortalama diyabet yaşı 10,8±8,6 yıldı. Hastalarda görülen en sık komorbid hastalık %44,8 (n=134) ile hipertansiyon, en sık görülen diyabet komplikasyonu ise %33,8 (n=68) ile nöropati idi. Hastaların ortalama Endotelin-1 düzeyi ise 0,6 ± 1,0 fmol/ml olarak saptandı. Çalışmamızda diyabetik grup, obezite grubu, prediyabetik grup ve kontrol grubunda ET-1 değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulamadık. Tüm popülasyon BKİ'ne göre gruplandırıldığında normal, fazla kilolu, 1. derece obez, 2. derece obez ve 3. derece obez grupları arasında endotelin-1 düzeyi anlamlı farklılık göstermemiştir. Yine diyabetik retinopati, nefropati, koroner arter hastalığı ve ET-1 arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki yok iken böbrek yetmezliğinin bir göstergesi olan kreatinin ile ET-1 arasında pozitif anlamlı bir korelasyon olduğunu saptadık. Yaş, kilo, BKİ, bel çevresi, kalça çevresi, DM süresi, APG, üre, LDL, HDL, trigliserid, insülin, HbA1c, mikroalbumin/kreatinin değeri gibi parametreler ile ET-1 arasında anlamlı korelasyon bulunmadığını ancak erkek cinsiyette ET-1 düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaştık.Sonuç: Çalışmamızda endotelin-1 düzeyi ile obezite ve obezite düzeyi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulamadık. Yine diyabet ve diyabetik komplikasyonlarla endotelin-1 arasında anlamlı bir ilişki saptamadık. Ancak daha fazla hasta sayısı ile dizayn edilmiş, çalışmaya alınan grupların yaş, cinsiyet gibi parametrelerinin eşitlendiği, tekrarlayan ölçümlerin yer aldığı çalışmaların yapılmalısının yararlı olacağını düşünüyoruz. ET-1'in metabolik hastalıklarındaki yerinin doğru saptanması ve endotelin reseptör blokerlerinin diyabetik komplikasyonlu insanlarda kullanımı için de daha fazla araştırma yapılmasının gerekliliğine inanıyoruz.Anahtar Kelimler: Endotelin-1, Obezite, Prediyabet, Diyabet, Diyabetik nefropati, Diyabetik retinopati, Mikroalbuminüri

Aim: Obesity are defined as abnormal or excessive fat accumulation that may impair health. Diabetes mellitus is a metabolic disorder that is characterized by hyperglicemia as a result of alterations in insulin secretion, its effect on tissues or both. In recent years, both the number of obesity and diabetes and the number of morbidity and mortality due to these diseases have increased. This increase not only disrupts the quality of life of the patients but also creates an increasing burden on countries' health economy. In addition to preventing obesity, it is also important to elucidate the pathophysiological mechanisms leading to diabetes and diabetic complications in obese individuals. Endothelial dysfunction is caused by both a decrease in nitric oxide levels in the endothelium and an increase in endothelin-1 (ET-1), the most potent vasoconstrictor substance in the body. The relationship between obesity, insulin resistance, diabetes and endothelial dysfunction has been revealed in some studies. There are also some publications in the literature that endothelin-1 levels are associated with diabetic macrovascular and microvascular complications. Because endothelin-1 is associated with obesity, diabetes and diabetic complication, we aimed to learn new information about this molecule and to investigate the relationship between endothelin-1 level and severity of these diseases and various demographic and biochemical parameters of the patient.Method: Patients were chosen from department of internal medicine and diabetes policlinics. One hundred thirty-four patients (32 patients with body mass index (BMI)> 30 and without diabetes, 34 patients with prediabetes, 68 patients with type 2 diabetes) who were between 28-80 years old, taken their informed consent, had sufficient cooperation and orientation and 28 patient control group who had no history of a chronic illness were enrolled in our study. The blood samples were taken from this 162 patients and centrifuged. Then plasma endothelin-1 concentrations were measured. Patients who were pregnant, had an acute infection, had a history of acute peripheral or cerebrovascular accident and malignancy, no sufficient cooperation and orientation were excluded.Findings: A total of 162 patients were participated in the study, 88 female and 74 male (K/E: 1.18) with a mean age of 53.1 ± 10.4 years. Median diabetic age was 11.2±7.5 years. The most seen comorbid disease was hypertension %44,8 (n=134), and the most frequent diabetic complication was neuropathy %33,8 (n=68). The median plasma endothelin concentration was 0,6 ± 1,0 fmol/ml. In our study, we did not find any statistically significant difference between ET-1 levels in diabetic group, obese group, prediabetic group and control group. When the whole population was grouped according to BMI, there was no significant difference in endothelin-1 levels between normal, overweight, first degree obese, second degree obese and third degree obese groups. We also found a positive correlation between creatinine, an indicator of renal failure, and ET-1, while there was no statistically significant association between ET-1 and diabetic retinopathy, nephropathy, coronary artery disease. We found no significant correlation between parameters such as age, weight, BMI, waist circumference, hip circumference, DM duration, fasting blood glucose, urea, LDL, HDL, triglyceride, insulin, HbA1c, microalbumin / creatinine value and ET-1. However, we reached the conclusion that ET-1 levels are higher in male gender.Result: We did not find a statistically significant difference between endothelin-1 levels and obesity and obesity grades in our study. We also found no significant association between diabetes and diabetic complications and endothelin-1 levels. However, we think that it would be useful to carry out studies that are designed with more patient numbers, that there are repeated measurements, and that the parameters such as age and sex of the study groups are equalized. We also believe that more research is needed to determine the correct location of ET-1 in metabolic diseases and to enable endothelial receptor blockers to be used in people with diabetic complications.Keywords: Endothelin-1, Obesity, Prediabetes, Diabetes, Diabetic nephropathy, Diabetic retinopathy, Microalbuminuria