Beta-talasemili ergenlerde psikopatoloji sıklığı ve aile işlevselliği

Abstract

Bu çalışmada kronik bir hastalık olan talasemi majörlü ergenlerde psikopatoloji sıklığı ve ailelerinde aile işlevselliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla daha önce talasemi major tanısı almış, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi veya Antalya Devlet Hastanesi Pediatri Polikliniği ve Talasemi Merkezlerinde takip ve tedavisi devam eden 12-18 yaş arası 24 talasemili ergen ve ulaşılabilen ebeveyn (anne ya da baba) hasta grubunu; daha önce herhangi bir nedenle çocuk psikiyatrisi polikliniğine başvurusu ve kronik hastalık öyküsü bulunmayan, yaş ve cinsiyet açısından hasta grubu ile eşleştirilmiş 12-18 yaş arası 20 ergen ve ebeveynleri de kontrol grubunu oluşturmuştur. Ergenlerde psikopatoloji Okul Çağı Çocukları için Duygulanım Bozuklukları ve Şizofreni Görüşme Çizelgesi - Şimdi ve Yaşam Boyu Versiyonu (ÇDŞG-ŞY) ile değerlendirilmiş, ayrıca Güçler ve Güçlükler Anketi(GGA)'ni doldurmaları istenmiştir. Her iki grubun ebeveynlerine Ruhsal Belirti Tarama Listesi (RBTL), ayrıca tüm ergen ve ebeveynlere Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) verilmiştir. Sonuç olarak talasemi grubunda psikopatoloji oranının yüksek ve aile işlevselliğinin bozuk olduğu görülmüştür. Ebeveynlerde RBTL ile belirtilen ruhsal bozukluk oranı kontrol grubu ile benzer olsa da, çocukta dismorfi ya da ailede ikinci bir talasemili çocuk varlığında anlamlı olarak artmaktadır. Bu bulgular kronik bir hastalık olan talasemide psikososyal desteğin önemine ve sadece çocuğun tıbbi durumunu değil, çocukta psikopatoloji varlığını ve aile işlevselliğini değerlendirmeyi de hedefleyen çok yönlü yaklaşımların değerine işaret etmektedir.

The aim of this study is to investigate the prevalance of pyschopatology in adolescents with β-thalassemia and the family functioning in their families. For this aim, 24 adolescents (aged 12-18) with β-thalassemia and one of their parents (mother or father) as the study group and 20 adolescents (matched for gender and age) without any physical or mental problems and one of their parents control group were recruited. Psychopatology in adolescents was assessed with K-SADS, a semi-structured schdule for assessing schizophrenia and affective disorders in children and adolescents. They were also wanted to complete Strenghts and Difficulties Questionnaire Adolescent Form. Parents' psychopathology was assessed with SCL-90. All adolescents and their parents also completed FAD (Family Assessment device). It was found that psychopathology in adolescents and bad family functioning were significantly more common in the thalassemia group. There was no significant difference in SCL-90 scores between two groups in general but having a dysmorphic child or a second child with thalassemia elevated all subtest scores significantly. These results point to the importance of psychosocial support in chronic conditions, especially in thalassemia and to the value of multi-systemic interventions which target not only child's medical condition but also the psychopathology he/she may have and the functioning of the family.