Multipl skleroz`lu hastalarda `double ınversıon recovery` görüntüleme bulguları ile konvansiyonel manyetik rezonans görüntüleme bulgularının karşılaştırılması ve bu bulguların genişletilmiş özürlülük durum ölçeği ile ilişkisi

Abstract

ÖZETARKA PLAN VE AMAÇMultipl Skleroz (MS), ağırlıklı olarak beyaz cevheri, ama gri cevheri de kısmen etkileyen, zaman içinde klinik özürlülüğe yol açan, santral sinir siteminin en sık kronik inflamatuar demiyelinizan bir hastalığıdır. Bu çalışmanın amacı `double inversion recovery` (DIR), `Fluid-attenuated inversion recovery` (FLAIR) ve T2 ağırlıklı manyetik rezonans (MR) tekniklerini kullanarak MS lezyonlarını tespit edip bu tekniklerin sensitivitesini belirlemek ve lezyon sayıları ile `Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği (EDSS)` skorları arasındaki korelasyonu araştırmaktı.YERAtatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Kliniği, AnkaraMATERYAL VE METOTMS'li (30 relapsing-remitting MS, 2 sekonder progressif MS, 2 primer progressif MS) 34 hasta (20 kadın, 14 erkek) bu çalışmaya dahil edildi. DIR ve konvansiyonel MR (T2-A, FLAIR) sekansları bütün hastalarda elde edildi. Ayrıca bütün hastalarda EDSS skorları ölçüldü. Lezyonlar sayıldı ve yedi anatomik bölgeye göre sınıflandırıldı: kortikal, jukstakortikal, derin gri cevher, derin beyaz cevher, miks beyaz cevher-gri cevher, periventriküler beyaz cevher ve infratentoryal. Her kategorideki lezyonların sayısı teknikler arasında karşılaştırıldı. Ek olarak lezyon sayıları ile EDSS skorları arasındaki korelasyon belirlendi. Lokal etik komiteden onay ve `bilgilendirilmiş olur` alındı.BULGULARDIR imajlar, hem FLAIR hem de T2 sekansları ile karşılaştırıldığında daha fazla sayıda intrakortikal ve miks beyaz cevher-gri cevher lezyonu gösterdi (p=0, p=0, sırasıyla).DIR ve T2 ağırlıklı görüntüler kullanılarak elde edilen jukstakortikal bölgedeki ortalama lezyon sayıları için anlamlı fark tespit edildi (p=0.002), fakat DIR ile FLAIR sekansları kullanılarak elde edilen jukstakortikal bölge ortalama lezyon sayıları için anlamlı fark bulunmadı (p=0.231). FLAIR ve T2 sekansları, DIR ile karşılaştırıldığında daha fazla sayıda derin beyaz cevher lezyonu gösterdi (p=0.022, p=0.027, sırasıyla). DIR ve T2 ağırlıklı imajlar kullanılarak elde edilen derin gri cevher ortalama lezyon sayıları için anlamlı fark yoktu (p=0.813). DIR ve FLAIR kullanılarak elde edilen derin gri cevher ortalama lezyon sayısı için anlamlı fark bulunmadı (p=0.527). FLAIR ve DIR imajları kullanarak elde edilen periventriküler beyaz cevher ortalama lezyon sayısı için anlamlı bir fark tespit edildi (p=0.000), fakat DIR ve T2 imajlar kullanılarak elde edilen periventriküler beyaz cevher ortalama lezyon sayısı için anlamlı bir fark bulunmadı (p=0.398). T2 ağırlıklı imajlar, DIR ile karşılaştırıldığında daha yüksek sayıda infratentoryal lezyon gösterdi (p=0.001), fakat DIR ve FLAIR kullanılarak elde edilen infratentoryal lezyon sayısı farklı değildi (p=0.802). Total lezyon sayısı tüm sekanslar için benzerdi. Total T2 lezyon sayısı ve EDSSs arasında korelasyon vardı (r=0.383, p=0.025) fakat DIR ve FLAIR sekansları ile EDSSs arasında anlamlı korelasyon bulunmadı (r=0.272, p=0.119; r=0.234, p=0.182).SONUÇDIR beyin görüntülemeleri, FLAIR ve T2 sekanslarıyla karşılaştırıldığında kortikal ve miks beyaz cevher-gri cevher lezyonlarının tespitinde en yüksek duyarlılığı sağladı. Ek olarak DIR imajlar kullanılarak elde edilen lezyonlar daha `görünülebilir` idi. Lezyon sayıları ile EDSSs arasında anlamlı bir ilişki bulunmadı. Anahtar kelimeler: Multipl Skleroz, Double Inversion Recovery, Fluid-attenuated Inversion Recovery, T2-ağırlıklı görüntüleme, Genişletilmiş Özürlülük Durum Ölçeği.

SUMMARYBACKGROUND AND PURPOSEMultiple Sclerosis (MS) is the most frequent chronic inflammatory demyelinating disease of the central nervous system, predominantly affecting the white matter, but also parts of the gray matter, which leads to clinical disability over time. The aim of the study was to determine the sensitivity of these techniques in the detection of MS lesions by using double inversion recovery (DIR), Fluid-attenuated inversion recovery (FLAIR), and T2-weighted imaging and to investigate the correlation between number of lesions and `Expanded Disability Status Scale` scores (EDSSs).SETTINGThe Neurology Department of the Atatürk Research and Training Hospital, AnkaraMATERIALS AND METHODSThirty-four patient (20 females, 14 males) with Multiple Sclerosis (30 relapsing-remitting MS, 2 seconder progressive MS, 2 primer progressive MS) were included in this study. DIR and conventional MR (T2-weighted, FLAIR) sequences were acquired in all patients. Further, EDSSs were measured in all patients. Lesions were counted and classified according to seven anatomic regions: intracortical, juxtacortical, deep gray matter, deep white matter, mixed white matter-gray matter, periventriküler white matter, and infratentorial. The number of lesions per category were compared between techniques. In addition, the correlation between number of lesions and EDSSs were examined. Local ethics review board approval and informed consent were obtained.RESULTSDIR images showed a higher number of intracortical and mixed white matter-gray matter lesions compared with the FLAIR (p=0, p=0, respectively) and the T2 sequences (p=0, p=0, respectively). Significant difference was detected for mean number of lesions in juxtacortical regions obtained by using DIR and T2-weighted imaging (p=0.002), but no significant difference was found for mean number of lesions in juxtacortical regions obtained by using DIR and FLAIR (p=0.231). FLAIR and T2-weighted sequences showed a higher number of deep white matter lesions compared with the DIR (p=0.022, p=0.027, respectively). There was not significant difference for detected mean number of lesions in deep gray matter regions obtained by using DIR and T2-weighted imaging (p=0.813). No significant difference was found for mean number of lesions in deep gray matter regions obtained by using DIR and FLAIR (p=0.527). Significant difference was detected for mean number of lesions in periventriculer white matter regions obtained by using FLAIR and DIR imaging (p=0.000), but no significant difference was found for mean number of lesions in periventriculer white matter regions obtained by using DIR and T2-weighted imaging (p=0.398). T2-weighted images showed a higher number of infratentorial lesions compared with the DIR (p=0.001) but did not differ for number of infratentorial lesions obtained by using DIR and FLAIR (p=0.802). Total number of lesions were similar for all sequences. There was correlation between the number of total T2 lesions and EDSSs (p=0.025, r=0.383), but no significant correlation was found between DIR, FLAIR sequences and EDSSs (r=0.272, p=0.119; r=0.234, p=0.182).CONCLUSIONDIR brain imaging provided the highest sensitivity in the detection of cortical and mixed white matter-gray matter MS lesions compared with the FLAIR and T2 sequences. In addition, lesions obtained by using DIR imaging were more visuable. No significant correlation was found between number of lesions and EDSSs.Key words: Multiple Sclerosis, Double Inversion Recovery, Fluid-attenuated Inversion Recovery, T2-weighted Imaging, Expanded Disability Status Scale