Büyüme hormonu eksikliği olan çocuklarda kemik mineral yoğunluğunun değerlendirilmesi

Abstract

ÖZET Büyüme hormonu, çocukluk döneminde kemik büyümesi ve iskelet matürasyonu üzerine etki eden en önemli hormonlardan biridir. Kemiğin uzunlamasına büyümesini ve ayrıca bu etkisinden bağımsız olarak kemik mineral yoğunluğunun (KMY) artmasını sağlar. Büyüme hormonu eksikliği (BHE) olan çocuklarda büyümede ve kemik yaşında gerilik, belirgin kemik kaybı, kemik boyutlarında ve kemik mineral içeriğinde azalma olur. Foton absorbsiyometri kullanılarak yapılan çalışmalarda, BHE olan çocuklarda KMTnun düşük olduğu ve büyüme hormonu (BH) tedavisi ile KMVde artış olduğu gösterilmiştir. Bu kesitsel çalışmada BHE olan çocuklarda DEXA ile rekombinant insan büyüme hormonu (riBH) tedavisinin KMY üzerine etkilerini inceledik. BHE'li 7.5 yaş ve 18.5 yaş arası yirmi sekiz çocuk çalışmaya alındı. Bu çocuklar, en az iki yıldır riBH tedavisi alan on iki olgu ve BHE tanısı konmuş ancak ekonomik nedenlerle tedavi verilmemiş onaltı olgudan oluşan iki gruba ayrıldı. Gruplar arasında yaş farkı yoktu. Bu iki grup BHE'li çocuklarda vücut ölçümleri yapıldı ve kemik yaşı, KMY, kalsiyum, fosfor, alkalen fosfataz değerleri araştırıldı. Bu olguların değerleri, aynı yaş grubunda olan yirmibir sağlıklı çocuktan oluşturulan kontrol grubunun değerleri ile ve ayrıca iki BHEMi grup kendi aralarında karşılaştırıldı. 21Çalışmanın sonucunda riBH tedavisi almayan BHE'li hasta grubunun (grup II) vücut ölçümleri, kemik yaşları, KMY değerleri hem tedavi alan BHE'li gruba (grupl) hem de kontrol grubuna göre azalmış olarak bulundu. Büyüme hormonu tedavisi alan gruptaki çocukların vücut ölçümlerinin kontrol grubundan geri kaldığı, kemik yaşı ve KMY değerlerinin ise kontrol grubu değerlerine ulaştığı saptandı. Sonuç olarak BHE'nin çocuklarda kemik mineral metabolizmasında bozukluk yaptığı, KMYnu düşürdüğü ve riBH tedavisi ile bu bozuklukların düzeldiği ve KMVnun arttığı görüldü. BHE'nin komplikasyonlarını önlemek için mutlaka riBH tedavisi uygulanması gerektiği düşünüldü. 22