Bazı armut çeşitlerinde kendine verimlilik durumları ile partenokarpi eğilimlerinin ve uygun tozlayıcı çeşitlerin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, Eğirdir (Isparta) koşullarında bazı armut çeşitlerinde uygun tozlayıcı çeşitlerin, kendine verimlilik durumlarının, partenokarpik eğilimlerinin ve bazı BBD uygulamalarıyla partenokarpik meyve oluşturma kapasitelerinin belirlenmesi amacı ile 2008-2009 yıllarında yürütülmüştür. Partenokarpik meyve oluşumunun teşvik edilmesi amacıyla farklı dozlarda GA3, GA4+7 ve Promalin uygulamaları yapılmıştır.Ankara, Deveci ve Williams çeşitleri için uygun tozlayıcı belirleme çalışmasında; ana çeşitler ile tozlayıcılar arasında uyuşmazlık görülmemiştir. Yapılan değerlendirmelerde; Ankara için Coscia ve Santa Maria, Deveci için Santa Maria, Coscia, Mustafabey ve B.P. Morettini, Williams çeşidi için B.P. Morettini ve Mustafabey çeşitlerinin en iyi tozlayıcılar olduğu tespit edilmiştir. Etkili Tozlanma Periyodunun, Ankara çeşidi için 7-10 gün, Deveci çeşidi için 5-9 gün ve Williams çeşidi için 3-6 gün arasında olduğu belirlenmiştir.Kendine verimlilik çalışmasında; Ankara, Deveci, Williams ve Beurre Hardy çeşitlerinin tamamen kendine kısır olduğu; Santa Maria, Akça ve B.P.Morettini çeşitlerinde, bazı yıllarda değişik oranlarda meyve elde edilmesine rağmen tohum sayılarının çok düşük olması nedeniyle elde edilen meyvelerin, partenokarpik meyve oluşumunun bir sonucu olduğu görülmüştür.Partenokarpik meyve oluşumu bakımından; Ankara, Deveci ve Williams çeşitlerinin Eğirdir koşullarında doğal olarak partenokarpik meyve oluşturmadıkları gözlenmiştir. Bitki büyüme düzenleyicisi (BBD) uygulamaları ile yıla, çeşide ve doza göre faklı tepkiler alınmıştır. Deveci'de 15 g/ha GA3 ve Ankara'da ise 10 g/ha GA4+7 uygulaması ile en yüksek partenokarpik meyve oranı elde edilmiş, Williams çeşidinde ise kullanılan BBD'ler etkisiz bulunmuştur.

This study has been carried out to determine the suitable pollinator cultivars, self-compatibility status, parthenocarpic tendency and parthenocarpic fruit set capacity with using plant growth regulators (PGR) at some pear varieties in 2008 and 2009 years. GA3, GA4+7 and Promalin at different doses was made for situmulation of parthenocarpic fruit set.At study of determination of suitable pollinator cultivars for Ankara, Deveci and Williams; incompatibility state wasn?t established between main and pollinator cultivars. In evaluation of data; Coscia and Santa Maria for Ankara; Santa Maria, Coscia, Mustafabey and B.P. Morettini for Deveci; B.P. Morettini and Mustafabey for Williams were determined as good pollinator cultivars. Effective Pollination Period was calculated as 7-10 days for Ankara, 5-9 days for Deveci and 3-6 days for Williams.At study of determination of self-compatibility situation was found that Ankara, Deveci, Williams and Beurre Hardy cultivars were completely self-sterile and in some years with Santa Maria, Akça and B.P.Morettini cultivars were obtained fruit in different rates with self-pollination but the fruit was evaluated as parthenocarpic because of low seed number in it.In respect to natural parthenocarpic fruit set; Ankara, Deveci and Williams cultivars didn?t have tendency in Eğirdir weather conditions. With using of plant growth regulators have been obtained different results according to year, cultivars and doses. The best plant growth regulators and doses was determined that 15 g/ha GA3 for Deveci and 10 g/ha GA4+7 for Ankara. The PGRs for Williams was found ineffective.