Son dönem böbrek yetmezliği nedeniyle transplantasyon uygulanan hastalarda yetmezliğe neden olan risk faktörlerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Son dönem böbrek yetmezliği nedeniyle böbrek nakli uygulanan hastalarda yetmezliğe neden olan risk faktörlerini incelemek amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntem: Kesitsel nitelikte ve prospektif olarak yapılan çalışmanın evrenini, Antalya'da bir Devlet Üniversitesi'nin Organ Nakli Merkezi'nde, 1 Ocak 2009-31 Aralık 2010 tarihleri arasında böbrek nakli uygulanan hastalar (450 hasta) oluşturdu. Araştırmada örneklem seçimine gidilmeden araştırma ölçütlerine uyan, araştırmaya katılmaya gönüllü olan ve yazılı onayı alınan 393 (%87.3) hasta örneklemi oluşturdu. Veriler organ nakli merkezinde; araştırmacı tarafından hazırlanan `Anket Formu` ile yüz yüze görüşme yöntemiyle toplandı. İstatistiksel analizler SPSS 22.0 paket programında gerçekleştirildi. Verilerin değerlendirilmesinde frekans, yüzde, Pearson veya Fisher'in Kesin Ki Kare testi, Spearman Korelasyon analizi ve Lojistik Regresyon çok değişkenli çözümlemesi uygulandı.Bulgular: BN uygulanan hastaların eğitim süresinin, haftalık cips tüketiminin, günlük asitli içecek tüketiminin, haftalık iç çamaşırı değiştirme sıklığının SDBY tanı yaşı ortalaması ile negatif ilişkili, anne sütü, HT süresinin, BT süresinin, ailede SDBY olan yakın sayısının, haftalık konserve tüketiminin, günlük sigara, ve soda tüketiminin ve haftalık parasetamol tüketiminin ise pozitif ilişkili önemli bir faktör olduğu saptanmıştır. BN uygulanan hastaların SDBY tanı yaşını etkileyen faktörler ise; meslek, DM, PBH, HT, ailede kronik hastalık öyküsü, cerrahi işlem öyküsü ve stres düzeyi önemli faktörler olarak bulunmuştur. Sonuçlar: Bu sonuçlar ışığında, sıklığı ve yaygınlığı giderek artan SDBY'ni önlemeye yönelik stratejiler hazırlamak için, SDBY gelişimi ile ilişkili değiştirilebilir risk faktörlerinin belirlenmesi önemlidir.Anahtar kelimeler: Böbrek nakli, son dönem böbrek yetmezliği, risk faktörleri

Objectives: This study was carried out in order to analyse the risks factors causing the renal failure on the renal transplant patients because of end-stage renal failure.Methods: The creation of this prospective and cross-sectional quality study was formed by patients (450 patients) who were applied renal transplantation in the Transplantation Centre of a State University located in Antalya between the dates of 1st January 2009-31st December 2010. In this study, 393 (%87.3) patients sample, who suit the study criterias, are willing to take part in the study and whose written approvals were taken, were formed without choosing the patient samples. The datas were collected in the Transplant Centre with survey forms prepared by the researcher through face to face meeting method. Statistic analysis were done via SPSS (Version 22.0) package software. During the assessment of the data, frequency, percentage, avarage, Pearson or Fisher's exact chi-square test, Correlation Analysis and Logistic Regression Multivariate analysis were applied.Findings: It is determined that the training time of Renal Transplant patients, weekly chips consumption, daily fizzy drink consumption, weekly underwear changing frequency has a negative relation with the average of diagnosis age of end-stage renal failure while breast milk, HT duration, RS duration, the number of relatives who have ESRD, weekly canned food consumption, daily cigarette and soda consumption, weekly parasetamol consumption is an important positively related factor. Factors affecting the ESRD diagnosis age in the RT applied patients are; occupation, DM, PKD, HT, chronic disease background in the family, surgical operation background and the stress level are found as important factors.Outcomes: In the light of these outcomes, it is important that we determine the changeable risk factors related to ESRD development in order to prepare strategies aimed at preventing ESRD, the frequency and prevelance of which is gradually increasing.Keywords: Renal Transplantation, End Stage Renal Disease, Risk Factors.