Göller bölgesindeki şeker pancarı üretim alanlarında Rhizomania hastalığının belirlenmesi üzerine araştırmalar

Abstract

Bu çalışma Isparta, Burdur, Afyon, Denizli illerinde bulunan şeker pancarı üretim alanlarında 2006-2007 yılları arasında yürütülmüştür. Üretim alanlarına yapılan surveyler sırasında şeker pancarı nekrotik sarı damar virüsünün (Beet necrotic yellow vein virus=BNYVV) simptomlarının gözlenmesi araştırmayı bu doğrultuda yönlendirmiştir. Bu amaçla survey alanlarında 203 adet toprak örneği toplanmıştır. Toplanan toprak örneklerinde Kasandra çeşiti şeker pancarı yetiştirilmiş ve 9 haftalık yetişme süresi sonunda hasat edilmiştir. Hasat edilen şeker pancarı bitkileri biyolojik, serolojik ve moleküler çalışmalarda kullanılmıştır.Virüsün tanılama çalışmalarında tuzak bitki yöntemi, mekaniksel inokulasyon çalışmaları, Double Antibody Sandwich Enzyme Linked Immunosorbent Assay (DAS-ELISA), Ters transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu( RT-PCR), nested ters transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu (nRT-PCR), immunocapture ters transkripsiyon polimeraz zincir reaksiyonu yöntemleri kullanılmıştır. Ayrıca çalışmada üç PCR yönteminin bu virüs için kullanılabilirliği ve hassasiyeti araştırılmıştır. Hassas test bitkilerine mekaniksel inokulasyon sonucunda BNYVV için tipik belirtiler gözlenmiştir. DAS-ELISA testi sonucunda alınan toprak örneklerinde BNYVV'nün hastalık oranı % 41.87 olarak belirlenirken, uygulanan üç PCR yöntemi ile alınan örneklerdeki hastalık oranı % 64.53 olarak belirlenmiştir.Yapılan çalışmalarla PCR yöntemlerinin BNYVV'nün teşhisi için kullanılabileceği ancak Immunocapture RT-PCR yönteminin diğer iki yönteme göre daha hassas olduğu saptanmıştır.Vektör fungus olan Polymyxa betae (Keskin)'nin oluşturduğu spor yapılarının tespiti için tuzak bitkilerin kökleri asit fuksin içeren laktofenol boya ile boyanmış ve sistosoriler gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Şeker pancarı, Beet necrotic yellow vein virus, Rhizomania DAS-ELISA, moleküler teşhis.

This study was carry out in Isparta, Burdur, Afyon, Denizli provinces between years of 2006 and 2007. Due to high occurence of Beet necrotic yellow vein virus (BNYVV) symptoms in field surveys the study mainly focused on identification of this virus in sugar beet area. For this purpose, 203 soil samples were collected from the research area. Sugar beet cultivar Kasandra was sown in to soil samples as bait plant and harvested after nine weeks of growth period. Harvested sugar beet plants was used for biological, serological and molecular methods. Different identification methods including bait plant test, mechanical inoculation to indicator plants, Double Antibody Sandwich Enzyme Linked Immunosorbent Assay (DAS-ELISA), Reverse transcription polimerase chain reaction (RT-PCR), nested reverse transcription polimerase chain reaction, immunocapture reverse transcription polimerase chain reaction were used for virus detection. Furthermore, The applicability and sensitivity of three PCR methods for BNYVV detection were investigated. The virus was transmitted to sensitive test plants by mechanical inoculations. These plants produced typical BNYVV symptoms. The diseases incidence, as percentage of collected soil samples for BNYVV, was found 41.87 % by DAS-ELISA and 64.53 % by three PCR methods.It was found that the all three PCR methods evaluated in this study can be used for detection of BNYVV but immunocapture RT-PCR method was found to be more sensitive than other PCR methods.In order to determine the fungal structures of the vector fungus Polymyxa betae (Keskin) for bait plant roots were stained in acid fuccin lacto phenol and examined the fungal cystosori with a light microscope.Key Words: Sugar beet, Beet necrotic yellow vein virus, Rhizomania, DAS-ELISA, molecular detection