Biliyer sistem anatomik varyasyonlarının değerlendirilmesinde MRKP bulguları

Abstract

Safra yolları intrahepatik ve ekstrahepatik olarak ikiye ayrılmaktadır. Safra yolları, tanımlanan anatomik düzen dışında intra ve ekstrahepatik varyasyonlar göstermektedir. İntra ve ekstrahepatik düzeylerde görülebilen bu varyasyonlar, açık ve laparoskopik kolesistektomi, ayrıca karaciğer rezeksiyonu ve canlı donör karaciğer transplantasyon operasyonu sırasında iyatrojenik hasarlanma riski taşımaktadır. Bu nedenle bilier sistemin anatomisi ve varyasyonlarının bilinmesi, cerrahi açıdan önemlidir. Bunun yanı sıra bilier sistemin anatomik varyasyonları taş oluşumu, rekürren pankreatit, kolanjit ve bilier malignitelere zemin hazırlamaktadır. Bu çalışmadaki amacımız bilier sistemin anatomik varyasyonlarının sıklığını MRKP ile araştırmak ve MRKP'in tanı değerini irdelemektir.Bu retrospektif çalışmamızda Ocak 2011 ile Mart 2014 tarihleri arasında MRG ünitemize başvuran 364 hasta incelenmiş olup, operasyon öyküsü olan ya da o anki patolojisini değerlendirmek için yeterli olsa da, varyasyon taraması için uygun olmayan 160 hasta çalışmadan çıkarılmıştır. Çalışmaya dahil edilen yaşları 19 ila 98 arasında değişen (ortalama 49.2) 204 olgunun 29'u 3T (Siemens Magnetom Spectra) ve 175'i 1,5 T (Siemens Magnetom Avanto) MR cihazlarından elde edilen ağır T2 ve reformat MIP görüntüler ile değerlendirilmiştir.Çalışmaya dahil edilen 204 olgudan 91'inde (%44.6) çeşitli düzeylerde varyasyon tespit edildi. Bazı olgularda birden fazla varyasyon izlendi. 1 olguda 3 varyasyon, 20 olguda 2 varyasyon ve son olarak 70 olguda 1 varyasyon tespit edildi. Toplam varyasyon sayısı 113 olarak bulundu. Kuadrifurkasyon 3 olguda (%1.5), trifurkasyon 21 olguda (10.2), aberan sağ posterior (sistik kanal proksimalinde ana hepatik kanala açılma) 13 olguda (%6.3), sol hepatik kanala açılan sağ posterior segment dal 23 olguda (%11.2), duplikasyon varyantı (safra kesesinin sağ hepatik duktus ile birleşerek ampulla proksimalinde sol hepatik kanalla birleşmesi) 1 olguda (%0.5), uzun sistik kanal 5 olguda (%2.4), kısa sistik kanal 1 olguda (%0.5), medialden birleşme 23 olguda (%11.2), distal medialden birleşme 9 olguda (%4.4), pankreas divizum 4 olguda (%2), ortak hepatik kanala vasküler bası 8 olguda (%4), safra kesesinin yukarı lokalizasyonu 1 olguda (%0.5), transvers yerleşimli safra kesesi 1 olguda (%0.5) izlendi.MRKP, biliyer anatomi ve varyasyonların gösterilmesinde yararlı, hızlı, tekrarlanabilir ve noninvazif bir inceleme yöntemidir. Cerrahi girişim öncesi bu anatomik varyasyonların gösterilmesi, olası iyatrojenik travmaları önleyebilmektedir

The biliary tract is divided into two; intrahepatic and extrahepatic bile ducts. Besides the defined normal anatomical pattern, biliary ducts also show intra and extrahepatic variations. These variations pose a risk for iatrogenic injuries in laparoscopic and laparotomic cholecystectomy, as well as in hepatic resection and live donor liver transplantation surgery. Therefore, knowledge of the anatomy and variations of the biliary tree is important for surgery. Besides that, variations of the biliary tract are known to predispose to calculus formation, recurring pancreatitis, cholangitis and biliary malignancies. Our purpose in this study is to determine the frequency of anatomical variations of the biliary system with MRCP, and assess diagnostic value of MRCP in this context.In this retrospective study, 364 patients that were referred to our MRI unit between January 2011 and March 2014 were evaluated. 160 patients had examinations, while sufficient to evaluate for the pathology for which they were performed, not suitable for variation screening, and were excluded. Out of the 204 cases of ages between 19 and 98 (mean 49.2) included in the study, 29 were examined by using a 3 T MRI scanner (Siemens Magnetom Spectra) and the remaining 175 by using a 1.5 T MRI scanner (Siemens Magnetom Avanto). Heavily T2W and reformat MIP images aquired from the scanners were evaluated.Out of 204 cases included in the study, 91 (44.6%) demonstrated variations. Some cases showed more than one variation. 1 case had 3 variations, 20 cases had 2 and 70 cases had 1. Total number of variations was found to be 113. 3 cases (1.5%) had quadrifurcation, 21 cases (10.2%) trifurcation, 13 cases (6.3%) aberrant right posterior (opening into the main hepatic duct proximal to the cystic duct), 23 cases (11.2%) right posterior segment branch joining left hepatic duct, 1 case (0.5%) duplication variant (gallbladder uniting with right hepatic ductus and joining the left hepatic duct proximal to ampulla), 5 cases (2.4%) long cystic duct, 1 case (0.5%) short cystic duct, 23 cases (11.2%) joining from medial, 9 cases (4.4%) joining from medial distally, 4 cases (2%) pancreatic divisum, 8 cases (4%) vascular compression on the common hepatic duct, 1 case (0.5%) high localization of gallbladder and 1 case (0.5%) transverse positioned gallbladder.MRCP, is a useful, fast, reproducible and noninvasive method for examination of biliary anatomy and variations. Demonstration of these anatomic variations prior to surgery can prevent possible iatrogenic traumas