Kültürel miras araştırmalarında kullanılan yeni teknolojik yaklaşımlar: Phaselis yazıtları örneği

Abstract

Bu çalışma, son yıllarda kültürel miras araştırmalarında kullanılmaya başlanan Yansıtma Dönüşümlü Görüntüleme (RTI) metodunun, epigrafiye sunduğu yenilikleri ve pozitif katkıları Phaselis yazıtları ışığında mercek altına alarak yazıtların tekrar değerlendirilmesini kapsamaktadır.Yansıtma Dönüşümlü Görüntüleme (Reflectance Transformation Imaging - RTI), bir nesnenin sabit bir noktadan çekilen ve farklı açılardan aydınlatılan bir dizi dijital fotoğraf verisinin sentezlenmesi sonucu, nesnenin yüzey formunun matematiksel bir modelini oluşturulmasına olanak veren sayısal fotoğraflama metodudur. RTI görüntüleri, tripod üzerine sabitlenen bir fotoğraf makinesiyle çekilen bir dizi fotoğraf kaydından oluşmaktadır. Söz konusu her bir fotoğraf karesinde materyal üzerine farklı açılardan uygulanan ışık, obje üzerinde yansıma, gölge, rölyef ve insizyon meydana getirmektedir. Bu veri kümelerinden elde edilen yansıma değerlerinin sentezlenmesi sonucu nesnenin matematiksel yüzey modeli oluşturulmaktadır. Böylelikle yazıt taşıyıcısı yüzeyine ışık istenildiği açıdan uygulanabilmekte, RTI yazılımının sunduğu algoritmik görüntüleme filtreleri uygulanarak materyal kültür kalıntısı üzerinde oldukça detaylı bir analiz süreci yürütülebilmektedir.Çalışma kapsamında Phaselis Antik Kenti'nde bulunan epigrafik malzemeler üzerinde özellikle yüzeyi tahrip olmuş, okunmasında zorluk çekilen, okunamayan veya yanlış deşifre edilen yazıtlara yönelik çalışmalar yürütülmüştür. Kültürel miras araştırmalarında 'tahribatsız' analiz ve belgelemeye imkan veren RTI metodunun epigrafi çalışmalarına sağladığı pozitif katkı ele alınarak RTI metodunun ilkeleri aktarılmaktadır. Ayrıca söz konusu metodun yazıtların analizinde ve kayıt sürecinde sağladığı avantajlar ve kısıtlamalar ele alınmış ve epigrafi araştırmalarında uygulanabilirliği deneyimlenmiştir.

This study includes the re-evaluation of the Phaselis inscriptions by examining the innovations and positive contributions offered to epigraphy by the method of Reflectance Transformation Imaging (RTI) which has been employed within the cultural heritage researches in the recent years, in the light of the aforementioned inscriptions.RTI (Reflectance Transformation Imaging) is a digital photography method which provides an object with a mathematical model of its surface by synthesising a number of photographical data enlightened from various perspectives and shot from a certain distance.The RTI images consist of a number of photographical records shot by a camera fastened on a tripod. In each shot, the light applied on the material from various perspectives, creates reflection, shadow, incision and relief on it. Reflection rates obtained from these datasets are digitalized and synthesized, and a mathemathical surface model of the object is created. Thus it is possible to apply light on the inscription bearer from any perspective and to carry out thorough analysis process on the material culture remains by applying algorithmic imaging filtres offered by the RTI software.Within the context of this study, some investigations and examinations are carried out on the epigraphical materials found in the Ancient City of Phaselis, specifically those with their surface destroyed, and those which are difficult to read, undecipherable or even deciphered defectively. The positive contribution offered to epigraphy by the method of RTI which allows analysis and documentation 'without destruction' within the cultural heritage researches, is examined and the principles of this method are represented. Besides, the advantages and limitations of the aforementioned method within the analysis of the inscirptions and therefore its applicability on the epigraphical studies is experienced.