Araştırma görevlilerinin akılcı ilaç kullanımı`na yönelik tutum ve davranışları

Abstract

Giriş ve Amaç: Akılcı İlaç Kullanımı (AİK); uygun ilacın, uygun süre ve dozajda, en uygun maliyetle ve kolayca sağlanabilmesidir. Uygunsuz, gereksiz ve yanlış ilaç kullanımı bütün dünyada görüldüğü üzere Türkiye'de de ciddi bir halk sağlığı problemidir. Hekimlerin AİK ile ilgili beklentilere ne ölçüde yanıt verdiğini değerlendirmek ve aksaklıkları giderebilmek için öncelikle hekimlerin konuyla ilgili bilgi ve tutumlarının belirlenmesi gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı İzmir Katip Çelebi Üniversitesi (İKÇÜ) Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde görev yapan araştırma görevlilerinin AİK'e yönelik tutum ve davranışlarını değerlendirmektir.Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı tipte düzenlenen bu çalışmaya İKÇÜ Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi'nde reçete yazılabilen branşlarda görev yapan 202 araştırma görevlisi dahil edilmiştir. Araştırma görevlilerine uygulanan ankette toplam 30 soru yer almaktadır. Veriler IBM SPSS Statistics 17.0 paket programına girilerek analiz edilmiştir. İki kategorik değişken arasında ilişki olup olmadığına Ki Kare Testi uygulanarak bakılmıştır. Yapılan tüm istatistiksel analizlerde anlamlılık düzeyi olarak p<0.05 olarak kabul edilmiştir.Bulgular: Araştırmaya katılan 202 araştırma görevlisi hekimin %67,3'ü (n=136) 25-29 yaş aralığındadır. Hekimlerin %52.0'i (n=105) kadındır. Hekimlerin %71,8'i (n=145) dahili branşlarda görev yapmaktadır. Hekimlerin %20,3'ü (n=41) hastalarına 15 dakika ve üzeri süre ayırabildiğini belirtmiştir. Hekimlerin %59,9'u (n=121) daha önce AİK konusunda eğitim aldığını belirtmiştir. Hekimlerin en sık yazdığı 5 ilaç grubu sırasıyla şu şekildedir; NSAİİ %49,5 (n=100), Antibiyotikler %21 (n=43), PPI %11,8 (n=24), Antihipertansifler %10,8 (n=22), Antidiyabetikler %8,9 (n=18). Hekimlerin %60,9'u (n=123) hastalarına ilaçlarla ilgili verdikleri bilgilerin kısmen yeterli olduğunu düşünmektedir. Hekimlerin %61,4'ü (n=124) hastalarına yazdığı ilaçlar hakkında bilgi verdikten sonra onların anlayıp anlamadıklarını kontrol ettiğini belirtmiştir. Hekimlerin %68,8'i (n=139) hastalar tarafından talep edilen ilaçları bazen reçete ettiğini belirtmiştir. Hekimlerin %57,4'ü (n=116) AİK konusundaki kendi bilgi düzeyini orta olarak değerlendirmiştir.Sonuç: Günümüzde tıp fakülteleri eğitim müfredatlarına AİK eğitimi eklenmiş olsa da henüz bütün tıp fakültelerinde uygulanmamaktadır. Sağlıkta ve teknolojide yaşanan gelişmeler ve hafıza faktörleri nedenleriyle AİK eğitimlerinin belirli aralıklarla tekrarlanması gerekmektedir. Bu nedenle mezuniyet öncesindeki eğitim müfredatlarına AİK eğitimi entegre edilmeli ve mezuniyet sonrasında da belirli aralıklarla tekrarlanmalıdır. Ayrıca yapılan eğitimlerin ne kadar fayda sağladığını değerlendirmek amacıyla araştırmalar yapılmalıdır.Anahtar Kelimeler: Araştırma görevlisi, Akılcı ilaç kullanımı, Eğitim

İntroduction and Purpose: Rational Drug Use (RDU) is the most appropriate cost and easy delivery of the drug in the appropriate time and dosage. Inappropriate, unnecessary and improper use of drugs in Turkey as seen in the whole world is a serious public health problem. In order to evaluate the extent to which physicians have responded to the anticipation of RDU, and to be able to overcome the defects, the physicians' knowledge and attitudes about the subject should be determined. The aim of this study is to evaluate the attitudes and behaviors about RDU of research assistants working at İzmir Katip Çelebi University (İKÇU) Atatürk Training and Research Hospital.Material and Method: 202 research assistants working in prescribable fields were included in this study, which was organized as a descriptive type, at the HRCI Atatürk Education Research Hospital. A total of 30 questions are included in the questionnaire applied to researchers. The data were analyzed by entering the IBM SPSS Statistics 17.0 package program. The relationship between two categorical variables was examined by applying Chi-square test. The level of significance in all statistical analyzes was accepted as p <0.05.Results: 67.3% (n = 136) of the 202 research assistant physicians participating in the research were between 25-29 years of age. 52.0% of the physicians (n = 105) were females. 71.8% of physicians (n = 145) are working in internal branches. 20.3% (n = 41) of the physicians stated that they could spend 15 minutes and over on their patients. 59.9% (n = 121) of physicians stated that they had previously received training about AIK. The 5 most frequently written drug groups of physicians are as follows; NSAID 49.5% (n = 100), Antibiotics 21% (n = 43), PPI 11.8% (n = 24), Antihypertansives %10,8 (n=22), Antidiabetics %8,9 (n=18). 60.9% of physicians (n = 123) think that the information given to their patients about the drugs is partially sufficient. 61.4% (n = 124) of physicians stated that they informed their patients about the drugs they wrote and then checked whether they understood them. 68.8% (n = 139) of physicians stated that they sometimes prescribed medicines requested by patients. 57,4% (n = 116) of physicians evaluated moderately their knowledge level in the AIK.Conclusıon: At present, RDU training is added to the curricula of medical schools but not yet applied to all medical faculties. Due to the developmental and memory factors experienced in health and technology, it is necessary to repeat the RDU training at certain intervals. For this reason, RDU training should be integrated into the education curriculum before graduation and it should be repeated periodically after graduation. Research should also be undertaken to assess how well the training provided is beneficial.Keywords: Research assistant, Rational drug use, Training