Nevşehir yöresi ignimbiritlerinin doğal yapı malzemesi olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi

Abstract

İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan Nevşehir ili eşsiz jeolojik yapısı gereği ülkemiz ve Dünyanın önemli turistik merkezlerinden birisidir. Nevşehir ili sınırları içinde farklı seviyelerinden alınan örneklerin ve yine yörede birçok yapıda yaygın olarak kullanılan ignimbiritlerin yapı taşı olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır.Çalışma kapsamında öncelikli olarak farklı lokasyonlardan temin edilen blok örneklerden karot örnekleri alınmıştır. Örnekler üzerinde petrografik incelemeler, jeokimyasal analizler ve fizikomekanik özellikleri belirlenmeye yönelik çalışmalar yapılmıştır. Farklı araştırmacılar tarafından yapılan dayanım sınıflandırmalarına göre doğal yapı malzemesi olarak kullanılabilirliği değerlendirilmiştir.İncelenen örneklerin birim hacim ağırlıkları 11.43-18.68 kNm-3 aralıkta değişirken, ağırlıkça su emme değerleri % 8.84-28.03 arasında değişmektedir. Ayrıca örneklerin tek eksenli sıkışma dayanımı 5.91-78.65 MPa aralığında değişmekte olup, ağırlıklı olarak düşük-çok düşük dayanımlı kayaç sınıfında yer almaktadır. Bu veriler ışığında kullanım amacına ve çıkartıldıkları ocağa göre ignimbirit örnekleri ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmeli ve uygulama yeri ona göre tercih edilmelidir. Özellikle su emme potansiyeli yüksek olan numuneler doğrudan suyla temasının olacağı alanlarda kullanılmamalıdır, dekoratif amaçlı olarak şömine, merdiven, yer döşemesi, korkuluk, kemer ve sütun gibi uygulamalarda kullanılması teşvik edilmelidir.

Nevşehir situated in the Central Anatolian region is an important tourism center of our country and world due to its unique geological structure. The subject of this study is the evaluation of the usability of ignimbrites, the samples collected from different layers in the province of Nevşehir, which are also widely used in the region as building stone in many structures.Primarily, core samples were obtained from sample blocks of different locations, within the scope of this study. Petrographic studies, geochemical analysis and determination of physicomechanical properties were performed on samples. Usability as natural building material was evaluated according to strength classification of various researchers.The unit weight of the samples varies between 11.43 and 18.68 kNm-3, whereas the water absorption ratio by weight ranges between 8.84 and 28.03%. Besides, the uniaxial compressive strength of the samples changes between 5.91 and 78.65 MPa and falls mainly within weak-very weak strength rock class. Ignimbrire samples should be investigated in detail and application site/area should be chosen according to the aim and quarry site based on the obtained data. Especially samples with high water absorption potential shouldn't be used in areas which have a direct contact with water. People should be encouraged to use it for decorative purposes such as; fireplace, stairs, floors, railings, arches and columns.