Farklı atıklardan hazırlanan kompost bileşiminin solucan gübresinin nitel ve nicel özelliklerine etkileri

Abstract

Çalışma, 2012-2015 yılları arasında Burdur ilinde bulunan AKME Group Organik Solucan Gübresi Üretim Tesisi'nde yürütülmüştür. Çalışmamızın amacı farklı oranlarda ve farklı bileşenlerden oluşan kompost bileşiminin, organik madde, bitki besin elementleri miktarı gibi solucan gübresindeki nitel ve nicel özellikleri etkileyip etkilemediğini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda evsel atıklar (kentsel çöp), kanalizasyon çamuru, elma, ayçiçeği ve gül atıklarından ayrı ayrı 25:75, 50:50 ve 75:25 oranlarında büyük baş hayvan gübresi ile karışımlar hazırlanmıştır. Hazırlanan karışımlardan solucan gübresi ve kompostu üretilmiş, kompost ile solucan gübresinin içerik analizi yapılmıştır. Yapılan analizde; kompost ve gübreler toplam azot, nitrat azotu, toplam fosfor, organik karbon, özgül ağırlık, tuz, organik madde, organik azot, yoğunluk Cu, Mn, Fe, Zn, K, Ca, Mg, Na, P, pH, EC özellikleri bakımından incelenmiş ve miktarların, atık çeşiti ile solucanla muamelesine göre değiştiği tespit edilmiştir. Çalışmada üzerinde durulan özellikler bakımından atığın cinsi, solucan varlığı-yokluğu ve atık-gübre oranlarının etkisi ANOVA, faktörlerin seviye ortamları arasındaki farkların önem kontrolü ise Tukey Testi ile yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar incelenip yorumlandığında farklı atıklardan elde edilen kompost bileşiminin, gübrenin nitel ve nicel özelliklerini önemli ölçüde etkilediği belirlenmiştir.

The aim of this study was to determine whether the nature and rate of organic residues, organik matter and plant nutrients affect the qualitative and quantitative features of vermicompost. For this purpose a variety of mixtures were prepared with household waste, sewage sludge, prosessing waste of apple, sunflower and rose oil industries, at 25:75, 50:50, 75:25 percent. Then the composts were obtained with and without earthworms from mixtures. Composts and vermicomposts were analysed for total N, nitrate-nitrogen, total phosporus, organic carbon, bulk desity, total dissolved salts, organic matter, organic nitrogen, Ca, Mn, Fe, Zn, K, Cu, Mg, Na, pH and EC. The results were highly dependent on type of wast and waste mixtures and earthworm treatment. The data were subjected to ANOVA in order to test the signifiance of the main treatments. The mean separation were performed by means of Tukey test. Results indicated that the qualitative and quantitative traits of the composts were substantially affected by waste mixture rate and wast chemical composition.