Hava durumları ve borsa endeks getirileri: Borsa İstanbul üzerine ampirik bir uygulama

Abstract

Geleneksel finans teorisi, yatırımcıların rasyonel olduğu ve bütün yatırımcıların bilgiye aynı anda ve eşit bir şekilde ulaştıklarını ve bundan dolayı hiçbir yatırımcının piyasada normalüstü getiri elde edemeyeceğini savunur. Davranışsal finans teorisi ise, yatırımcıların risk ve belirsizlik koşulları altında karar verirken psikolojik, sosyolojik ve çevresel faktörlerden etkilendiğini öne süren yaklaşımdır. Bunlara ek olarak bu teori, yatırımcıların rasyonel olmadığını, yani benzer durumlara farklı tepki verdiklerini savunmaktadır. Ayrıca Davranışsal Finans, finansal piyasayı etkileyen faktörlerin test edilmesiyle ortaya çıkan bulgular neticesinde yatırımcıların psikolojik ve ruh halini açıklamaya çalışmaktadır. Son yıllarda yapılan klinik, psikolojik ve saha çalışmalarıyla yatırımcıların karar almasını ve ruh halini etkileyen en büyük faktörün hava durumları olduğu tespit edilmiştir. Bu durum finansal piyasa oyuncularının da dikkatini çekmiş ve araştırmacılar hava durumlarının borsa getirileri üzerine etkilerini araştırmaya başlamışlardır. Bu çalışma da hava durumlarının BİST100 getirileri üzerindeki etkileri Asimetrik GARCH modelliyle test edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Borsa İstanbul için piyasaların etkin olmadığı ve hava değişkenlerinin getiriler üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu ve dolayısıyla da hava durumlarıyla yatırımcıların kararları arasında anlamlı bir ilişki olduğu kanıtlanmıştır.Anahtar Kelimeler: BİST100, Hava Durumları ve Borsa Getirileri, Gün Uzunluğu, SAD Etkisi, Anomali, Asimetrik GARCH

Traditional finance theory argue that investors are rational, all investors access to information simultaneously and equally and therefore they can not achieve abnormal returns in any market. On the other hand, behavioral finance theory is an approach claiming that investors are affected by psychological, sociological and environmental factors when deciding under risk and uncertainty conditions. In addition, this theory argue that investors are irrational, that is they react differently to similar situations. Moreover, Behavioral Finance tries to explain investors' psychology and mood via findings by testing the factors that affects financial markets. As a result of clinical and psychological studies and fieldwork carried out in recent years, it was determined that the biggest factor affecting investors' decision-making process and mood is weather conditions. This fact also attracted attention of financial market players and researchers have begun to study the effects of weather condition on stock returns. In this study, the effects of weather on BIST100 returns has been tested by Asymmetric GARCH Model. According to the results, it has been proven that markets for Borsa Istanbul are not efficient and weather variables have significant effects on stock returns and, therefore, there is a significant correlation between investors' decisions and weather conditions.Key words: BİST100, Weather Condition and Stock Market Returns, Day-lenght, SAD Effect, Anomaly, Asymmetric GARCH, ,