Motorlu taşıtlar vergisi uygulamasında alternatif yöntemler

Abstract

Vergilendirme Devletin yerine getirmekle sorumlu olduğu hizmetlerin finansmanını sağlamak için uygulanmaktadır. Ayrıca mükelleflerin yapacakları tercihlerde teşvik veya vazgeçirme görevini üstlenmektedir. Türkiye'de Motorlu Taşıtlar Vergisi uygulamasında sadece araçların motor hacimleri ve yaşları dikkate alınmaktadır. Dolayısıyla mükelleflerin mali güçleri ve çevreye yapılan karbondioksit salınımı vergilendirmede göz önünde bulundurulmamaktadır. Bu durum uygulamanın anayasada belirtilen vergilendirmede adalet ve çevrenin korunumu ilkelerine uygun olmadığını göstermektedir.Bu çalışmada Vergi sisteminin bir parçası olan Motorlu Taşıtlar Vergisi Adalet, Çevre korunumu ve Maliye gelirleri ilkeleri dikkate alınarak incelenmiş ve mevcut motorlu taşıtlar vergisi uygulamasına alternatif olarak araç fiyat aralığına dayalı motorlu taşıtlar vergisi, araç fiyat yüzdesine endeksli motorlu taşıtlar vergisi ve karbondioksit salınımına dayalı motorlu taşıtlar vergisi sistemleri geliştirilmiştir. Önerilen alternatifler için yapılan talep simülasyonları ile alternatif motorlu taşıtlar vergisi uygulamalarının karbondioksit salınımına, motorlu taşıtlar vergisi ile elde edilen maliye gelirlerine ve vergi adaletin tesisine etkileri analiz edilmiştir.Elde edilen simülasyon sonuçlarına göre araç fiyat aralığına dayalı alternatif motorlu taşıtlar vergisi sistemi mevcut motorlu taşıtlar vergisi sistemine göre toplam karbondioksit salınımını azaltmasına rağmen vergi adaletinin tesisinde çok başarılı olmadığı görülmüştür. Araç fiyat yüzdesine endeksli alternatif MTV sistemi ise mevcut MTV sistemine göre maliyenin motorlu taşıtlar vergisinden elde ettiği gelirleri düşürmeden, karbondioksit salınımında ve vergi adaletinin tesisinde gözle görülür iyileştirmeler sağlayabildiği saptanmıştır. Karbondioksit salınımına dayalı olarak geliştirilen motorlu taşıtlar vergisi alternatifi ise karbondioksit salınımını belirgin ölçüde azaltmak için vergi oranlarını pratikte mümkün olamayacak kadar arttırmak gerektiğini ortaya çıkarmıştır.

Taxation is applied to finance the public services that the State is liable to perform. Also, it fulfills the role of incentives and deterrents for the choices taxpayers make. The only criteria applied in the Motor Vehicles Tax in Turkey are the engine size and the age of the vehicles. Therefore, the financial power of the taxpayer and carbon dioxide emission into the environment are not taken into account in the taxation process. This situation shows that the current practice is not in accordance with the principles of equity and protection of environment stated in the constitution.In this study, Motor Vehicles Tax as part of the Tax system will be examined with particular focus on the principles of Taxation Equity, Protection of the Environment and Treasury Incomes, and alternative Motor Vehicles Tax systems such as Motor Vehicles Tax based on price range, Motor Vehicles Tax based on price percentage and Motor Vehicles Tax based on carbon dioxide emission have been developed. With the demand simulations for the proposed alternatives, the effects of the alternative motor vehicle tax implementations on carbon dioxide emission, financial income through motor vehicle tax and establishment of tax equity have been analyzed.It is then observed that, according to the simulation results, while an alternative motor vehicle tax system based on vehicle price range efficiently reduces carbon dioxide emission, it's not particularly successful in constituting the tax equity. As for the alternative motor vehicle tax system that is based on vehicle price percentage, it is noted that this system is capable of yielding discernable improvements on carbon dioxide emission and constituting tax equity without reducing the tax revenue from the motor vehicles tax. On the other hand, the other simulations for the alternative motor vehicles tax which is based on carbon dioxide emission shows that it is required the tax rates to be raised to practically impossible levels to achieve a considerable reduction in carbon dioxide emission.