Çocuklara yönelik basılı çizgi eserlerin içerik ve şekil özellikleri bakımından değerlendirilmesi

Abstract

YÜKSEK LİSANS TEZ OZETI ÇOCUKLARA YÖNELİK BASILI ÇİZGİ ESERLERİN DEĞERLENMDİRİLMESİ Ahmet TRAŞ İlköğretim Anabilim Dalı Sımf Öğretmenliği Bilim Dalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Mayıs 2000 Danışman: Yrd. Dç. Dr. Şenay YAPICI Bu araştırma, ilköğretim I. Kademesindeki (7/11-12 yaş arası) çocuklara yönelik olarak hazırlanıp yayınlanan yerli çizgi eser ve hikayelerin şekil, içerik ve dil özellikleri ile ilgili kriterler doğrultusunda değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu araştırma betimsel araştırma türüne girmekte olup, literatür tarama ve içerik analizi yöntemi uygulanmıştır. Araştırmanın çalışma evreni 1990-1998 yıllan arasında çeşitli yayınevleri tarafından basılmış yerli çizgi eser ve hikayeleri kapsamaktadır. Araştırmanın örneklemi Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür Bakanlığı, Ocak Yayınevi ve Diyanet Yayınevlerinin yayınlarından random (rastlantısal) yolla seçilmiş 20 yerli çizgi eser ve bunların içerisinde yer alan 68 çizgi hikaye oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen bulgular şu şekilde özetlenebilir. 1. İncelenen çizgi eserler büyüklük ve ağırlık, sayfalarda kullanılan kağıt ve mürekkep bakımından kriterlere uygun oldukları tespit edilmiştir. Punto büyüklüğü ve resim özellikleri bakımından Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı 'na ait çizgi eserlerin kriterlere uygun olduğu, Ocak ve Diyanet yayınevlerine ait çizgi eserlerin uygunolmadığı tespit edilmiştir. Cilt bakımından incelenen çizgi eserlerin kriterlere uygun olmadıkları tespit edilmiştir. İncelenen çizgi eserlerde hitap ettiği yaş grubu ile ilgili herhangi bilgiye rastlanmamıştır. 2. İncelenen çizgi eserler, amaç bakımından kriterlere uygun oldukları tespit edilmiştir. Konunun bir plan çerçevesinde verilmesi ve ilgi çekici şekilde bitirilmesi bakımından Diyanet yayınevine ait bir eser dışındaki çizgi eserlerin kriterlere uygun olduğu tespit edilmiştir. İşlenen konular ve kahramanların eser içerisinde kötü örnek olacak davranışlarda bulunmaları bakımından Diyanet yayınevine ait iki eser dışındaki çizgi eserlerin kriterlere uygun olduğu tespit edilmiştir. Kahraman sayısı ve eserin eğlendirme özelliği bakımından Ocak ve Diyanet yayınevlerine ait birer eser dışındaki çizgi eserlerin kriterlere uygun olduğu tespit edilmiştir. 3. İncelenen çizgi eserler dilbilgisi ve noktalama kuralları bakımından Milli Eğitim Bakanlığı'na ait 4 eser dışındaki diğer yayınevlerine ait çizgi eserlerin kriterlere uygun olmadıkları; Metin güçlüğü bakımından incelenen çizgi eserlerin uygun oldukları tespit edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda, belirlenen kriterlere en yakın özelliği Milli Eğitim Bakanlığına ait eserlerin taşıdığı söylenebilir.

m ABSTRACT The aim of this study is to measure the criterions of contents and language characteristics concerning published local line opus and stories which were directly prepared for primary school children between (7/1 1-12 year). This study as turning into the kind of descriptive research, the method of content analyzing and literature rake were carried out. The study enuironment of the research was published by dilferent of publishing houses between 1990-1998 and contains the local line opus and stories. The examples of the study 20 local line opus and inside ofhuse thene are 68 skort stories have been selected by the way of chance from the publish house of Ministry of National Education, Ministry of culture, Ocak press, and Religions publishing houses. The diagnosis which were found out in the study: 1. The studies opuses were determined that it was complied with the criterions in terms of largeness, weighness and the used paper/ink in the pages. But in terms of the size of type and picture descriptions, it was determined that the opuses belong to the Ministery of Education and culture have been complied with the criterions but the opuses works which belong to Ocak press and Religions have not been complied with the criterions. It has been determined that the studied opuses werent complied with the criterions in terms of binding. It wasnt yound any information that the studied opuses speak to the age guloups. 2. It has been determined that the studied opuses were complied with the criterions in terms of aim, 3ecause it was completed interestingly and giving thesubject in a plan status, the opuses except one opus belongs to Religions press were complied with the criterions. Except two books belong to the Religions press the opuses were determined pruper with the criterions in terms of finished subjects and taking the story heroes bad precedent in conduct inside story. In terms of heroes number andIV the type of amuse in the opus except one each belong to Ocak press and Religion, press, the line opuses were determined that they are proper with the criterions. 3. The studied opuses in terms of grammer and punctuotion marks except 4 book belong to Ministry of Education, the line opuses belong to the other publishing houses werent complied with the criterions. But the studied opuses interms of text strength were found proper to the criterions. As a conclusion of the study, the opuses belong to the Minitry of National Education hold the more close characterization to the criterions determined.