Yapıcı ve yıkıcı lider davranışları ve ar-ge takımlarında öğrenme üzerine etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı yapıcı ve yıkıcı liderlik davranışları ile Ar-Ge takım öğrenmesi arasındaki ilişkiyi saptamaktır. Bu amaçla, kamu ve özel sektörde (ağırlıklı İstanbul, Kocaeli olmak üzere farklı şehirlerde, farklı sektörlerde) çalışan 305 çalışana, faktörler arasındaki ilişkiyi test etmek için tasarlanan anket modeli uygulanmıştır. Araştırmada Yapıcı Lider Davranışları için Görev-Odaklı Davranış (GOD), Takdir ve İlham Verici Davranış (TİVD), Yetkilendirme Davranışı (YETKİ) ve Örnek Davranışlar Yoluyla Liderlik Etme Davranışı (ÖDLED) olmak üzere 4 faktör, Yıkıcı Lider Davranışları için Yetersiz Bilgilere Dayanarak Karar Verme (YETBİL), Acımasız Baskı ile Hareket Etme (BASKI), Astları Geliştirme ve Motive Etmede Yetersiz Olma (MOTYET), Anlamakta Yetersiz Olma ve Uzun Vadeli Bir Bakış Açısı ile Hareket Edememe (ANLAMA), Yalan ve Diğer Etik Dışı (YALAN), Beklentilerini Astlarına Açıkça İletmeme (BEKLENTİ), Müzakere ve İknada Etkisiz Olma (MÜZAKERE) olmak üzere 7 faktör ve Takım Öğrenmesi için Sürekli Öğrenme (SÖ), Sorgulama ve İletişim (SOR), Öğrenmeyi İçselleştirme (ÖİÇ) olmak üzere 3 faktör ele alınmaktadır.Araştırmanın sonuçlarına göre, Ar-Ge takımlarında liderin yapıcı davranışlarından; TİVD ve ÖDLED Değişkenleri ile SÖ ve ÖİÇ değişkenleri arasında kuvvetli ve anlamlı pozitif bir ilişki olduğu görülmektedir. Ayrıca, liderin Görev-Odaklı Davranışının Takım Öğrenmesi üzerinde anlamlı bir etkisinin bulunmadığı, Yetkilendirme Davranışının ise öğrenmeyi içselleştirmeyi negatif yönde etkileyebileceği değerlendirilmektedir.Araştırmanın sonuçlarına göre, Ar-Ge takımlarında liderin yıkıcı davranışlarından; YETBİL Davranışı ve YALAN Davranışının takımın sürekli öğrenmesi üzerinde kuvvetli ve anlamlı pozitif bir etkisinin olduğu görülmektedir. Ayrıca, liderin MÜZAKERE Davranışı ile Öğrenmeyi İçselleştirme değişkeni arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu, MOTYET Davranışının ise öğrenmeyi içselleştirmeyi negatif yönde etkileyebileceği bulunmuştur.

The purpose of this research is to determine the relationship between constructive and destructive leadership behaviors and R&D team learning. For this purpose, 305 employees working in the public and private sector (mainly Istanbul, Kocaeli, in different cities, in different sectors) applied the survey model designed to test the relationship between the factors. Four factors for Constructive Leader Behavior as Task-Oriented (GOD), Recognising and Inspiring (TİVD), Empowering (YETKİ), Leading by Example (ÖDLED), 7 factors for Destructive Leadership Behavior as Making Decisions based on Inadequate Information (YETBİL), Acting in a Brutal Bullying Manner (BASKI), Lying and Other Unethical Behavior (YALAN), Not Making Expectations Clear to Subordinates (BEKLENTİ), Ineffectual at Negotiation and Persuasion (MÜZAKERE), Inability to Understand and Act on a Long Term View (ANLAMA), Inability to Develop and Motivate Subordinates (MOTYET) and 3 factors for Team Learning as Continuous Learning (SÖ), Inquiry and Dialog (SOR), Capturing Learning (ÖİÇ).According to the results of the research, the leader's constructive behaviors in R&D teams; there appears to be a strong and meaningful positive relationship between variables of Leadership through TİVD and ÖDLED, and Variables of SÖ and ÖİÇ. It is also assessed that the Leader's GOD has no meaningful effect on Team Learning, and YETKİ can affect ÖİÇ negatively.According to the results of the research, leader's destructive behaviors in R&D teams; YETBİL and YALAN Behaviors have a strong and meaningful positive effect on the team's SÖ. In addition, it was found that there is a positive and meaningful relationship between Leader's MÜZAKERE behaviors, and the ÖİÇ, while Leader's behavior on MOTYET is found to affect ÖİÇ negatively.