Sağlık tedarik zincirinde operasyonel verimliliği etkileyen faktörlerin belirlenmesi; analitik hiyerarşik proses yöntemi uygulaması

Abstract

Sağlık sektörünün karmaşık ve farklı yapısından dolayı sağlık endüstrisinin tedarik zinciri yönetim uygulamaları, perakende ve üretim gibi sektörlerin çok gerisinde kalmıştır. Bu nedenle günümüzde artan rekabet ve risk ortamında, hastanelerin tedarik zinciri yönetim performanslarını iyileştirmeleri, sağlık hizmetlerinin verimliliğinin artırılması ve maliyetlerin azaltılmasında kritik bir öneme sahiptir. Bu çalışmada, çok kriterli karar verme yöntemlerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi ile hastanelerin tedarik zinciri yönetiminde operasyonel performansına etki eden faktörlerin belirlenerek, hastanelerin tedarik zinciri performanslarının değerlendirilmesinde bir araştırma model önerisi oluşturulmuştur. Literatür araştırması sonucunda, hastanelerin tedarikçisine olan güveni, bilgi paylaşımı, bilişim teknolojisi entegrasyonu, hastane tedarikçi entegrasyonu, hastane tedarikçisi performans değerlendirmesi, hastanelerin tedarikçisine olan bağlılığı, çevresel belirsizlik ve işbirlikçi yönetim hastanelerin tedarik zinciri yönetiminde operasyonel verimliliklerine etki eden faktörler olarak ele alınmıştır.Uzman görüşlerinin değerlendirilmesi sonucunda, tedarik zinciri operasyonel verimliliğe etki eden faktörlerin önem dereceleri belirlenmiştir. Elde edilen en tutarlı sonuçlara göre, işbirlikçi yönetim anlayışının tedarik zinciri operasyonel verimliliğin elde edilmesinde en önemli faktör olarak bulunmuştur. İkinci önemli faktörün hastane tedarikçi entegrasyonu ve üçüncü önemli faktör ise hastanenin tedarikçisine olan güvenin olduğu yapılan analizler sonucunda elde edilmiştir. En düşük öneme sahip kriter ise çevresel belirsizlik faktörü olmuştur. Hastanelerin tedarikçisine olan güveni, işbirlikçi ve entegre bir yönetim anlayışına sahip olmaları, çevresel olarak yaşanan belirsizliklerden doğan risklerden etkilenmedikleri sonucuna varılmaktadır. Hastanelerin tedarik zinciri operasyonel verimlilik performans puanları, hastane seçiminde önemli bir kriter olarak ele alınabileceği sonucuna varılmıştır.

Due to the complex and diverse nature of the healthcare industry, the supply chain management practices of the healthcare industry lag far behind industries such as retail and manufacturing. For this reason, in today's increasing competition and risk environment, improving hospitals' supply chain management performance, increasing healthcare productivity and reducing costs have a critical importance.In this study, the factors that affect the operational performance of the hospitals in supply chain management are determined with the Analytic Hierarchy Process, which is a multi-criteria decision-making method and research model proposal was developed to evaluate hospitals' supply chain performances.As a result of the literature research, the factors affecting the operational efficiency of hospitals in supply chain management are trust in the supplier of hospitals, information exchange, information technology integration, hospital supplier integration, hospital supplier performance appraisal, hospitals' commitment to suppliers, environmental uncertainty and collaborative management.As a result of evaluations of the expert opinions, the weights of the factors affecting the supply chain operational efficiency have been determined. According to the most consistent results obtained, the collaborative management approach is considered as the most important factor in achieving operational efficiency of the supply chain. The second important factor is hospital supplier integration and the third important factor is the confidence to the hospital's supplier. The criterion with the lowest weight is the environmental uncertainty factor. Due to the trust of the hospitals to their suppliers, and their cooperative and integrated management understanding, they are not affected by risks arising from environmental uncertainties. Hospital's supply chain operational efficiency performance scores can be considered as an important criterion in the selection of hospitals.