Heavy mineral distribution in the offshore sediments of Sinop, Black sea coast

Abstract

ÖZET KARATENİZ SÎNCP YÖRESİ KTTASAHANnE?I SEDİMANIARINDAKÎ A?IR MİNERAIIERİN DA?ILIMI AUZADEH, FİTUZ Yüksek Lisans Tezi, Jeoloji Mühendisliği Bolünü Tez Yöneticisi : öğr.Gbr.M. Ender Atabey Haziran 1988, 79 sayfa Bu çalışmada Sinop Körfezi ve Inceburun yarımadası kıta sahan lığındaki yüzey seddmanlarının. ağır mineral dağılım şekilleri ve kaynak bölgeleri incelenmiştir. Bu çalışmaya bir temel olarak, sürekli ve sığ sismik derinlik kayıtları ve yansonar sonograflarından elde edilen derinlik verilerini kullanarak yeni ve detaylı bir batımetrik harita (1/25.000 ölçekli, 5m kontur aralıklı) yapılmıştır. Çalışma alanı 35 km uzunluğunda, genişliği kıyıdan kıta sahanlığı ucuna kadar 14 km olan 2 bir alanı kaplar (Sinop körfez bölgesi ile beraber yaklaşık 550 km ). Sahanlık kenarının derinliği 120-130 m arasında değişmektedir. Tetrabrometan ağır sıvısı kullanarak santrifüj yardımıyla ayrılan ağır mineral örneklerinde opak olmayanlar epidot, ojit, hornblend, glokofan, aktinolit, gamet, apalit, zirkon, tourıtalindir. Ağır mineral verileri detri tiklerin değişik kaynaklardan (magmatik, metamorfik ve sedimenter) türediğini göstermiştir. Bunların çoğu muhtemelen, Kuvaternerdeki alçak deniz seviyesi sırasında çokelmiş (depolanmış) olup, a zamandaki kıyı çizgisi ile ilişkilidir. Bu hususu bazı ağır minerallerin dağılım düzenleri desteklemektedir.Ağır minarellerin dağılmasına, dogu-güneydoğu yönünde akan bir akıntı sisteminin neden olduğu olasıdır. Taneler köşeli, yarı köşeli/ yarı yuvarlak ve yuvarlaktır. Bu tane şekilleri kasnak bölgenin yakın bulunduğunu göstermektedir. Anahtar kelimeler: kıta sahanlığı sedimanları, İnceburun yarımadası Sinop körfezi, ağır mineral, bathmetrik harita, dağılım düzenleri, Karadeniz. vı

ABSTRACT HEAVY MINERAL DEKTRIBUriCN IN THE OFFSHORE SEDIMENTS OF SİNOP, BIACK SEA COAST ALIZADEH, Firuz M.S in Geological Eng. Supervisor: Inst. M.Ender Atabey June 1988, 79 pages The source and dispersal pattern of heavy minerals from the surfacial sediment samples of the continental shelf of the tnceburun Peninsula and the Sinop Bay have been investigated in this study. As a background to this work, a new and detailed bathymetric map (at a scale of 1/25.000, with 5m contour interval) has been constructed for the first time, using depth data obtained from continuous depth records, shallow seismic depth records and sidescan sonar sonographs. The area is approximately 35 km long, and 14 km wide, from coast to the shelf edge (About 550 km together with Sinop Bay area). The depth of the shelf edge ranges from 120 m to 130 m. Heavy minerals of the samples have been separated from the lights by means of a centrifuge, using tetrabromethane as heavy liquid. Transparent heavy irrlsepaLs include epidote, augite, hornblende, glaucophane, actinoUte, garnet, apatite, zircon and tourmaline. The heavy mineral data indicate that the detritus are derived from different sources (i.e. igneous, metamorphic and sedimentary) and most of them are deposited during low sea-level stages of the Quaternary, probably indicating the position of the coastline at that time. XIIThis is supported by dispersal patterns of sore heavy minerals. An eastward-southeastward moving current system seems to be responsible for heavy minerals dispersal over the shelf. Grains are angular, sub-angular, subrounded and some are rounded. Khese indicate a nearby source area for the heavy minerals. Key words: continental shelf sediments, înceburun Peninsula, Sinop Bay, heavy mineral, bathymetric map, dispersal pattern, Black Sea. xv