Sosyal bilgiler eğitiminde arkeolojik mekânların kullanımına ilişkin öğretmen ve akademisyen görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler eğitiminde arkeolojik mekânların kullanımına ilişkin öğretmen ve akademisyen görüşlerinin neler olduğunu ortaya koymaktır. Arkeoloji disiplini sosyal bilgiler alanı içerisinde önemli bir yer tutmaktadır. Sosyal Bilgiler dersi kapsamında öğrencilere aktarılan bilgilerin günlük hayatta karşılıkları olan ve birinci elden kanıt durumunda yer alan arkeolojik mekânlar öğrenciler tarafından ders sürecinde görülmesi gereken mekânlardır. Bu konuda alan uygulayıcıları olan sosyal bilgiler öğretmenlerine öğrencilerin sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrendiklerini gözlemlemesi ve sınıf içerisinde soyut olarak kendisine aktarılanlara bizzat dokunma imkanını elde etmesi açısından büyük sorumluluk düşmektedir. Aynı zamanda bu sorumluluklardan bir kısmı da sosyal bilgiler öğretmenlerinin lisans eğitimi aldıkları fakültelerdeki akademisyenlere düşmektedir. Bu nedenlerden dolayı çalışmada hem sosyal bilgiler öğretmenlerinin hem de akademisyenlerin görüşlerine yer verilmiştir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden biri olan durum deseni kullanılmıştır. 2017-2018 eğitim öğretim döneminde Aksaray ilinde görev yapmakta olan 20 sosyal bilgiler öğretmeninin görüşü ile aynı dönemde İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir üniversitenin Eğitim Fakültesi Türkçe ve Sosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı, Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı'nda görevli bulunan 7 akademisyenin görüşü alınmıştır. Öğretmen ve akademisyenlerden görüşme formları aracılığıyla toplanan veriler, içerik analizi ve betimsel analiz aracılığıyla çözümlenmiştir. Çalışmada görüş belirten katılımcıların gerçek kimlikleri yerine EÖ1 ve KA1 şeklinde verilen kod isimler kullanılmıştır. Alınan cevaplar temalar çerçevesinde bir araya getirilip sayısal veriler tablolara aktarılmıştır. Araştırma sonucu olarak sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim programı hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıklarına, arkeolojik mekânlara öğrencileri götürme sorumluluğunu almak istemediklerine, arkeolojik mekânların bu süreçte kullanıldığı takdirde öğrencilerin bilgilerinin kalıcı hale geleceğine ulaşılmıştır. Akademisyenler ise öğrencilerde vatandaşlık bilincinin arkeolojik mekânlar aracılığıyla oluşturulabileceğini belirtmişlerdir.Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilgiler Eğitimi, Arkeoloji, Arkeolojik Mekân

The aim of this study is to reveal teachers and academicians' ideas on the use of archeological places. Archeology plays an important role in diciplined social studies. Archeological places which is studied in social studies should be seen by students during lessons. On this subject the social studies teachers should take a big responsibility on by observing what students learn. At the same time this responsibility is also partly academicians' who gave the university education to the social studies teachers. There fore in this study opinions of both social studies teachers and academicians used. In the study durum deseni which is one of the qualitative research methods is used. The opinions of 20 social studies teachers who was working in Aksaray in 2017-2018 education year and the opinions of 7 academicians who were working in an University of Central Anatolia, Education Faculty, Department of Social Studies Education are used. The data gathered by the meeting forms of teachers and academicians is solved by content analysis and descriptive analysis. On the studyn in stead of usinf the original identity cards of participants the code names such as EÖ1 and KA1 are used. The responsed are gathered together by themes and transfered to quantitative datas tables. As a result of the study, the social study teachers' lack of knowledge, and unwillingness to take responsibility of taking students to the archeological places, if used; archeological places making the students knowledge permanent and more lasting is acknowledged. Academicians on the other hand indicated that the citizenship consciousness can be formed by archeological places.Keywords: Social Studies, Social Studies Education, Archeology, Archeological Places