Ortaokul öğrencilerinin bilimsel yaratıcılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaokul 6, 7 ve 8 sınıflarda öğrenim gören öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Dolayısıyla amaç bilimsel yaratıcılığa etki eden faktörleri tespit etmektir. Bu araştırmanın çalışma grubunu, kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi ile seçilen 5 ortaokulda öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışma grubu, 5 ortaöğretim okulu ile sınırlıdır. Bu çalışmada, öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeyleri tespit edilmiş olup, tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu köy, kasaba, ilçe ve il merkezinde öğrenim gören 6, 7 ve 8. sınıflardan toplam 734 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmada öğrencilerin bilimsel yaratıcılıklarını tespit etmek için; Hu ve Adey (2002) tarafından geliştirilen, Deniş Çeliker ve Balım (2012) tarafından Türkçeleştirilerek adapte edilen `Bilimsel Yaratıcılık Testi` kullanılmıştır. Ayrıca kişisel özelliklerin tayin edilmesi gayesiyle `Kişisel Bilgi Formu` uygulanmıştır. Öğrencilerin bilimsel yaratıcılık düzeyleri ile şahsi özellikleri bakımından anlamlı farklılık bulunup bulunmadığını ve anlamlı farklılıkların hangi gruplar yararına olduğunu tayin etmek amacıyla veriler üzerinde: t – testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Post-hoc analizi, aritmetik ortalama, standart sapma hesaplamaları yapılmıştır. Verilerin analizinde istatistiksel anlamlılık değeri 0.05 olarak belirlenmiş ve SPSS 22 programında analizler gerçekleştirilmiştir.Araştırma sonucunda kasabada yaşayan öğrencilerin köy, ilçe ve il merkezinde yaşayan öğrencilerden daha yaratıcı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha yaratıcı olduğu; 7. sınıf ve 8. sınıfta öğrenim gören öğrencilerin 6. sınıfta öğrenim gören öğrencilere göre daha yaratıcı olduğu belirlenmiştir. Kasaba okulunda öğrenim gören öğrencilerin, köy okulunda ve il merkezindeki devlet ile özel okullarda öğrenim gören öğrencilere göre daha yaratıcı oldukları bulunmuştur. Ayrıca ilçe merkezindeki okulda öğrenim gören öğrencilerin il merkezindeki devlet okulunda öğrenim gören öğrencilere göre daha yaratıcı oldukları tespit edilmiştir.Ailesinin aylık gelir düzeyi orta olan öğrencilerin ailesinin aylık gelir düzeyi yüksek olan öğrencilere göre daha yaratıcı oldukları bulunmuştur. Öğrencilerin fen bilimleri dersi dönem sonu başarı puanı 91-100 olan öğrencilerin fen bilimleri başarı puanı 61-70 olan öğrencilere göre daha yaratıcı oldukları belirlenmiştir. Okuduğu kitap sayısı 11-20 olan öğrencilerin ders dışında okuduğu kitap sayısı 1-5 olan öğrencilere göre daha yaratıcı oldukları tespit edilmiştir. Öğrencilerin anne-baba eğitim düzeyinin, öğrencilerin kendine ait odalarının olup olmamasının, öğrencilerin kardeş sayısının ve öğrencilerin kullandığı kaynak türünün öğrencilerin yaratıcılıklarını etkilemediği sonuçlarına ulaşılmıştır.

The aim of this study is to examine the scientific creativity levels of students in grades 6, 7 and 8 of Secondary School in terms of various variables. Therefore, the aim is to identify the factors that influence scientific creativity. The study group of this study consists of students from 5 secondary schools selected by easy access sampling method. The study group is limited to 5 secondary schools. In this study, the students scientific creativity levels were determined and the screening model was used. 6, 7, and 8. who studied the study group in villages, towns, districts and provincial centers the classes comprised a total of 734 students. `Scientific creativity test` developed by Hu and Adey (2002) and adapted to Turkish by Deniş Çeliker and Balim (2012) was used to determine the scientific creativity of the students in the study. In addition, `Personal Information Form` was applied for the purpose of determining personal characteristics. Whether there is a significant difference between the students' scientific creativity and personal characteristics and whether there are significant differences to indicate the benefit of the groups in the data: t - test, one - way analysis of variance (ANOVA), post - hoc analysis, mean, standard deviation were calculated. The statistical significance value was determined as 0.05 in the analysis of the data and the analyzes were performed in SPSS 22 program.As a result of the research, it was concluded that the students living in the town were more creative than the students living in the village, district and provincial center. Female students are more creative than male students; It was determined that the 7th and 8th grade students were more creative than the 6th grade students. Students studying in the town school were found to be more creative than students studying in the village school and in the state and private schools in the city centre. It was also found that the students who studied at the school in the district center were more creative than the students who studied at the public school in the city center. Students of families with middle income levels were found to be more creative than students of families with high income levels. It was determined that the students whose science achievement score was 91-100 at the end of the semester were more creative than the students whose science achievement score was 61-70. It was found that students who read 11-20 books outside of the course were more creative than students who read 1-5 books outside of the course. It has been concluded that the parents education level of the students, whether the students have their own rooms, the number of siblings of the students and the type of resources used by the students do not affect the creativity of the students.