Boylu ardıç (Juniperus excelsa Bieb.) yapraklarının uçucu yağ özellikleri ve çevresel faktörlerle ilişkileri

Abstract

Bu çalışma Batı Akdeniz bölgesinde geniş bir yayılışa sahip olan boylu ardıç (Juniperusexcelsa Bieb.) türünün yapraklarındaki uçucu yağ özelliklerinin çevresel faktörler ile ilişkilerini belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 20 farklı örnek alandan yaprak örnekleri toplanmıştır. Toplanan bu yaprak örnekleri hava kurusu haline getirildikten sonra su buharı distilasyon yöntemi kullanılarak yapraklardan uçucu yağ elde edilmiştir. Yapraklarda ortalama % 0,87 ±0,12 v/w oranında uçucu yağ belirlenmiştir. Ayrıca çalışmaya konu olan her bir alandanalınan örneklerden GC/MS yöntemi aracılığı ile uçucu bileşenler tespit edilmiştir.Bu işlem neticesinde yapraklarda toplam 41 farklı uçucu bileşen belirlenmiş olup, bu bileşenler içerisinde α-pinen (%81,28 ±2,76), mirsen ( %5,19 ±0,91) ve limonen ( %4,52±0,86)'in majör uçucu bileşen oldukları sonucuna varılmıştır. Bu majör bileşenler ve çevresel faktörler (fizyografik, klimatik ve toprak faktörleri) arasındaki ilişkiler ise sırasıyla pearson korelasyon analizi, kümeleme analizi ve temel bileşenler analizi ile sorgulanmıştır. Yapılan istatistiksel analiz sonuçlarında; α-pinen'in ik18, yükselti ve pH değişkenleri ile negatif bir ilişkisinin olduğu, limonen bileşeninin ise enlem ve kil ile negatif, pH ile ise pozitif bir ilişkisinin olduğu sonucuna varılmıştır.Elde edilen bu sonuçlar, türün uçucu yağ bileşen oranlarının çevresel faktörlere karşı duyarsız olmadığı sonucunu ortaya çıkarmıştır.

This study was carried out in order to determine the relationship between environmental factors and essential oil properties in the leaves of Juniperus excelsa, which has a wide distribution in the western Mediterranean region. Leaf specimens were collected from 20 different samples at this study. These collected leaf samples were air-dried and then essential oil was obtained from the leaves using water vapor distillation method. The leaves were determined to be an average of 0.87 ± 0.12 v/w essential oil. In addition, the volatile components were determined by GC/MS method from the samples taken from a field from the leaves of J. excelsa. A total of 41 volatile components were identified in the leaves, and α-pinene (%81,28 ± 2,76), myrsene (%5,19 ± 0,91) and limonene (%4,52 ± 0,86) majör, which are volatile components. Relations between these major components and environmental factors (physiographic, climatic and soil factors) were questioned by pearson correlation analysis, clustering analysis and principal component analysis, respectively. According to statistical analysis results; α-pinene ik18, altitute and pH were found to be negativerelationship. The limonene component showed a negative relationship with latitute and clay, but showed a positive correlation with pH. These results have led to the conclusion that the volatile oil component ratios are insensitive to environmental factors.