Behçet hastalığında klinik aktivitenin göstergesi olarak serum amiloid A ve Beta 2-mikroglobulin düzeylerinin tanısal değeri

Abstract

29 6. ÖZET Behçet Hastalığında Klinik Aktivitenin Göstergesi Olarak Serum Amiloid A ve Beta 2-mikroglobulin Düzeylerinin Tanısal Değeri Behçet hastalığında (BH), hastalığın doğal seyrinin izlenebilmesi ve tedavide kullanılan girişimlerin değerlendirilebilmesi için, hastalık aktivitesini iyi ölçebilen laboratuvar göstergelerine gereksinim vardır. Bu çalışmada, eritrosit sedimentasyon hıza (ESH), Ç-reaktif protein (CRP), serum amiloid A (SAA) ve serum beta 2- mikroglobulin (beta 2m) düzeylerinin, BH'mn klinik aktivitesini göstermedeki tanısal değerleri araştırılmıştır. Çalışmaya, Uluslararası Çalışma Grubu'nun BH Tam Kriterleri temel alınarak tam konulmuş 43 Behçet olgusu ile 27 sağlıklı birey alınmıştır. Behçet olguları klinik bulgularına göre aktif (n=20, etkilenen organ sistemi sayısı >3) veya inaktif (n=23, etkilenen organ sistemi sayısı < 2) olarak smıflandırümıştır. SAA ve serum beta 2m düzeyleri ELISA yöntemiyle, CRP düzeyleri nefelometrik yöntemle, ESH ise saatlik olarak Westergren yöntemiyle ölçülmüştür. Behçet olgularının serum beta 2m, SAA, ESH ve CRP düzeyleri, sağlıklı kontrollerden anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. Aktif Behçet olgularının serum beta 2m, SAA, ESH ve CRP düzeyleri, inaktif olgular ve kontrollerden anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur. İnaktif Behçet olgularının SAA, ESH ve CRP düzeyleri, kontrollerdekine göre istatistiksel anlamda yüksek saptanmıştır. İnaktif Behçet olguları ile kontrollerin serum beta 2m düzeyleri arasında istatistiksel fark saptanmamıştır. BH'nda klinik aktivitenin göstergesi olarak serum beta 2m, SAA, ESH ve CRP dü^ylerinin tanısal değerlerinin araştırılması için, bu parametrelerin sensitivite, spesifîte ve relatif değerleri hesaplanmıştır. Bu parametrelerin sensitivite, spesifite ve relatif değerleri sırasıyla beta 2m için %80, %100, 180, SAA için %70, %96, 166, ESH için %35, %100, 135 ve CRP için %20, %91, 1 1 1 bulunmuştur. Sonuçlarımıza göre serum beta 2m düzeyleri, %80'lik sensitivitesi ve %100'lük spesifitesiyle, BH'mn klinik aktivitesinin saptanmasında bir gösterge olarak kullanılabilir. Yüksek tanısal değerleri nedeniyle, SAA düzeyleri de BH'nda klinik aktivitenin saptanmasında bir gösterge olarak kabul edilebilir. ESH ve CRP düzeylerinin relatif değerleri, beta 2m ve SAA'nın relatif değerlerine göre belirgin olarak düşük olduğundan, BH'nda klinik aktivitenin belirlenmesinde bu parametreler kullanılmamalıdır. Anahtar sözcükler: Behçet hastalığı, aktivite, serum amiloid A (SAA), beta-2 mikroglobulin (beta 2m).

30 7. SUMMARY The Diagnostic Value of Serum Amyloid A and Beta-2 microglobulin Levels as a Marker of Clinical Activity in Behcet's Disease Laboratory markers that correlate well with the clinical activity of Behcet's disease (BD) is a necessity in monitoring the natural history, and the effects of therapeutic intervention. In this study, the diagnostic values of erythrocyte sedimentation rate (ESR), C-reactive protein (CRP), serum amyloid A (SAA) and serum beta-2 microglobulin (beta 2m) levels as markers of clinical activity were investigated in patients with BD. Forty-three patients with BD diagnosed according to the Criteria of the International Study Group for Behcet's Disease and 27 healthy people were included in the study. The patients with BD were classified as active (n=20, the number of affected organ systems £ 3) or inactive (n=23, the number of affected organ systems ^ 2) according to their clinical findings. Serum levels of beta 2m and SAA were measured by ELISA CRP levels were measured using nephelometric method and ESR were measured by time-honored Westergren method. The serum beta 2m, SAA, ESR and CRP levels of patients with BD were significantly higher than the healthy controls. The serum beta 2m, SAA ESH and CRP levels of patients with active disease were significantly higher than the inactive group and healthy controls. The SAA, ESR and CRP levels of patients with inactive BD were also significantly higher than the healthy controls. No statistically significant difference were noted between the beta 2m levels of patients with inactive BD and healthy controls. To investigate the diagnostic values of serum beta 2m, SAA, ESR and CRP levels as markers of clinical activity, their sensitivity, specifity and relative values were calculated. The sensitivity, specificity and relative values for these parameters were found to be 80%, 100%, 180 for beta 2m, 70%, 96%, 166 for SAA, 35%, 100%, 135 for ESR and 20%, 91%, 1 1 1 for CRP, respectively. According to our results, the serum beta 2m levels with a sensitivity of 80% and a specificity of 100% could be used as a marker to detect the clinical activity in patients with BD. The high diagnostic value of SAA levels indicate that it can also be accepted as a marker of clinical activity in BD. The relative values of ESR and CRP levels are markedly lower than the beta 2m and SAA, so they should not be used to assess the clinical activity of BD. Key words: Behcet's disease, activity, serum amyloid A (SAA), serum beta 2- microglobulin (beta 2m)